Bloeddruk meten: waarom het belangrijk is en hoe je het zelf doet

Ons hart klopt in rust 60 tot 80 keer per minuut om bloed met flinke kracht door onze (slag)aderen te pompen. Elke keer wanneer je hart aanspant, oefent het druk uit op de bloedvaten. Deze druk wordt je bloeddruk genoemd en zorgt ervoor dat het bloed in je lichaam goed wordt rondgepompt, zodat je organen en spieren genoeg zuurstof krijgen.

Je hebt de termen bovendruk en onderdruk vast wel eens voorbij horen komen in series of tijdens een bezoekje aan de huisarts. Maar wat betekenen deze termen nu precies?

Bovendruk

De bovendruk van je bloeddruk is de hoogste bloeddrukwaarde die je op de bloeddrukmeter afleest. De bovendruk geeft de druk in je vaten weer wanneer je hart samentrekt. Tijdens deze druk perst je hart bloed richting je slagaders. De bovendruk is erg krachtig en de druk op je vaten is dan hoog.

Onderdruk

Naast de bovendruk kijk je bij het meten van je bloeddruk ook naar de onderdruk. De onderdruk is de laagste bloeddrukwaarde die je op de bloeddrukmeter afleest. De onderdruk is de druk in je vaten wanneer jouw hart zich ontspant. Dit doet je hart telkens tussen twee hartslagen in.

Heb je een gezonde bloeddruk? Dan stroomt je bloed goed door je lichaam en werkt je hart zoals het hoortmoet. Maar 1 op de 4 Nederlanders heeft een hoge bloeddruk. Bij mensen tussen de 30 en 70 jaar is dat zelfs 1 op de 3.

Een hoge bloeddruk kan je bloedvaten beschadigen. Dit kan leiden tot slagaderverkalking, waardoor de vaten minder elastisch worden en de bloeddruk verder stijgt. Je hart moet dan harder werken en kan daardoor sneller achteruitgaan.

Als je bloedvaten lange tijd onder hoge druk staan, kan dat ernstige problemen veroorzaken. Denk aan hartfalen, een beroerte of een hartinfarct. Ook je ogen en nieren kunnen schade oplopen.

Het lastige is dat de meeste mensen niet merken dat hun bloeddruk te hoog is. 4 op de 10 Nederlanders met een hoge bloeddruk weten dit niet. Daarom is het belangrijk om je bloeddruk regelmatig te meten.

Veel mensen hebben dus een hoge bloeddruk zonder dat ze het weten. Dit kan op lange termijn gezondheidsproblemen geven. Zonde, want je kan zelf veel doen om je bloeddruk te verlagen. Daarom is het belangrijk om je bloeddruk regelmatig te meten.

De Hartstichting adviseert om vanaf je 40e elk jaar je bloeddruk te controleren, zelfs als je je gezond voelt. Zo kan je op tijd ontdekken of je bloeddruk te hoog is.

Voor sommige mensen is vaker meten extra belangrijk. Dit geldt voor mensen die al behandeld worden voor een hoge bloeddruk of een grotere kans hebben op hart- en vaatziekten, een hoog cholesterolgehalte of diabetes.

Blijkt uit de meting dat je een hoge bloeddruk hebt? Neem dan contact op met je huisarts.

Stap 1: ontspan voor je begint

Zorg dat je rustig bent voordat je je bloeddruk meet. Ga 5 minuten van tevoren ontspannen zitten. Daarnaast is het belangrijk dat je een half uur voor de meting:

• niet rookt
• geen koffie drinkt
• geen zware inspanning doet

Stap 2: plaats de bloeddrukband

Zo doe je dit op de juiste manier:

• kies de arm die je het minst gebruikt. Gebruik je vooral je rechterhand? Dan plaats je de bloeddrukband om je linkerarm
• zorg dat je bovenarm vrij is van kleding. Kan je je mouw niet hoog genoeg opstropen? Trek je trui of shirt dan even uit
• laat wat ruimte over tussen de bloeddrukband en je arm. Tip: je duim moet er nog net tussen passen
• plaats het snoertje van de bloeddrukband aan de binnenkant van je elleboog
• de bloeddrukband moet ter hoogte van je hart zitten. Dit is ongeveer 2 centimeter boven je elleboog

Stap 3: neem de juiste houding aan

Tijdens de meting is je houding belangrijk:

• zit rechtop op een stoel
• zet je voeten plat op de grond. Ga niet met je benen over elkaar zitten
• leg je arm met de bloeddrukband op de leuning van de stoel. Heeft jouw stoel geen leuning? Leg dan je arm op tafel

Stap 4: meet je bloeddruk

Zelf je bloeddruk meten is makkelijker dan het lijkt:

• druk op de startknop. De bloeddrukmeter pompt de band op en stopt vanzelf
• blijf ontspannen en praat niet tijdens de meting
• is de meting klaar? Laat de bloeddrukmeter om je arm zitten en wacht 1 minuut
• meet daarna je bloeddruk nog een keer. Bij sommige bloeddrukmeters gebeurt dit automatisch. Bij andere meters moet je opnieuw op de startknop drukken. Lees in de gebruiksaanwijzing van jouw meter welke optie geldt

Stap 5: lees en bewaar je bloeddrukwaarden

Alles goed gegaan? Dan kan je nu je bloeddrukwaarden aflezen. Bewaar deze waarden, zodat je ze later kan vergelijken of aan je huisarts kan laten zien.

• schrijf ze op een briefje en hang het bijvoorbeeld op de koelkast
• blijf ontspannen en praat niet tijdens de meting
• maak een foto met je telefoon

In de tabel hieronder zetten we de verschillende cijfers op een rijtje en lees je gemakkelijk af wat de verschillende bloeddrukwaarden precies betekenen:

Heb jij een hoge bloeddruk? Neem dan contact op met je huisarts. Hij of zij kan jou helpen bij het verlagen van je bloeddruk.

Is jouw bloeddruk lager dan normaal? Lees dan eens ons artikel over lage bloeddruk

Wist je dat het aan te raden is om, naast regelmatig je bloeddruk te meten, ook regelmatig je borsten te checken? Hierdoor kan je eventuele symptomen van borstkanker vroeg signaleren. Lees meer over hoe je zelf je borsten kan controleren.

Disclaimer: deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.