Een hoge bloeddruk is geen ziekte, maar dit kan wel een negatieve invloed hebben op je gezondheid. Wat is een hoge bloeddruk eigenlijk? En hoe ontstaat het? In dit artikel vertellen we je alles wat je over een hoge bloeddruk moet weten.
Wat is een hoge bloeddruk?
Hoge bloeddruk of hypertensie wil zeggen dat de waardes van de boven en/of onderdruk te hoog zijn. De bovendruk is een maat voor de druk in de bloedvaten als het hart zich samentrekt en de onderdruk is de druk in je bloedvaten als het hart, tussen de slagen in, ontspannen is.
De bloeddruk wordt altijd gemeten ter hoogte van je hart: de bovenarm in zithouding komt hier ongeveer mee overeen.
We spreken bij mensen van 60 jaar of ouder van hoge bloeddruk:
- Als de bovendruk gemiddeld 160 of hoger is, of
- Als de onderdruk gemiddeld 90 of hoger is
Voor mensen jonger dan 60 jaar ligt de grens voor de bovendruk iets lager. We spreken dan van hoge bloeddruk:
- Als de bovendruk bij herhaling hoger dan 140 is
Hoge bloeddruk komt vaak voor, je bent dus zeker niet de enige. Ongeveer 1% van mannen onder de 30 jaar heeft een hoge bloeddruk. Dit percentage stijgt geleidelijk met de leeftijd. In de leeftijd tussen 50 en 59 jaar heeft 16% van de mannen en 7% van de vrouwen een hoge bloeddruk.
Wat zijn de symptomen van een hoge bloeddruk?
Hoge bloeddruk (hypertensie) wordt vaak bij toeval ontdekt tijdens een keuring of een bezoek aan je dokter. Een hoge bloeddruk geeft vaak geen aanleiding tot klachten, maar verhoogt wel de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten.
Hoe ontstaat een hoge bloeddruk?
Het op het juiste niveau houden van de bloeddruk is een samenspel van water- en zouthuishouding, druksensoren in de bloedvaten en de zenuwuiteinden die de bloedvaten van informatie voorzien.
Bij 90 tot 95% van alle mensen met hoge bloeddruk kunnen geen fouten worden ontdekt in het natuurlijke regelmechanisme van de bloeddruk. De oorzaak is dan onbekend. Bij maar 5% van de mensen kan er wel een oorzaak worden gevonden. Deze oorzaken voor hoge bloeddruk worden vooral bij oudere mensen gevonden.
Er is wel pas sprake van hoge bloeddruk als bij herhaling een hoge bloeddruk wordt gevonden. Een eenmalige meting is dus niet voldoende om hier een uitspraak over te doen.
De volgende factoren kunnen oorzaken van hoge bloeddruk zijn:
- Een vernauwing van het bloedvat dat de nier van bloed voorziet, hierdoor krijgt de nier foute informatie over de water- en zouthuishouding van het lichaam en gaat daarop reageren, wat een bloeddrukverhoging tot gevolg heeft
- Een vernauwing in de lichaamsslagader
- Overmatig veel drop eten, niet alleen het eten van veel zoute maar ook zoete drop kan een hoge bloeddruk veroorzaken. In sommige soorten drop zit een stof die bloeddrukverhogend werkt, maar veel soorten bevatten deze stof niet meer
Wat zijn de gevolgen van een hoge bloeddruk?
Zowel een hoge bloeddruk als een hoog cholesterol geven een verhoogd risico op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Vet kan zich hierdoor makkelijker ophopen in de wand van de bloedvaten en kan daardoor een vernauwing veroorzaken.
Een risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten is bij een hoge bloeddruk sterker aanwezig als je ook rookt of suikerziekte hebt. Roken en suikerziekte hebben namelijk een sterkere invloed op het ontstaan van hart- en vaatziekten, dan alleen een hoge bloeddruk.
Je hoeft je niet direct zorgen te maken als er een keer een hoge bloeddruk bij je is gemeten. Deze waarden kunnen namelijk erg variëren. De huisarts zal de meting, als deze eerder een hoge waarde aangaf, daarom nog meerdere keren herhalen.
Niet iedereen bij wie hogere waarden voor bloeddruk gevonden wordt, zal een hart- of vaatziekte ontwikkelen. Hogere bloeddruk of hoog cholesterol geven een hoger risico op het ontstaan van hart- en vaatziekten, maar zijn geen acute bedreiging voor je gezondheid.
Daarnaast is een lage waarde géén garantie voor het niet krijgen van hart- en vaatziekten. Deze aandoeningen worden namelijk door een groot aantal factoren samen veroorzaakt.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Meestal geeft een hoge bloeddruk geen klachten. De huisarts zal eens in de zoveel tijd je bloeddruk meten. Wanneer je nooit bij je huisarts langsgaat, kun je hiervoor zelf een afspraak maken. Vooral wanneer er ook sprake is van een van de volgende punten is dat belangrijk:
- Als je ouder bent dan 60 jaar
- Als je suikerziekte hebt
- Als je bekend bent met een hoog cholesterol of daarvoor wordt behandeld
- Als in het verleden al eens een hoge bloeddruk is gevonden
- Als je bekend bent met hart- en vaatziekten
- Als je een familielid hebt met hart- en vaatziekten die zich op een leeftijd jonger dan 50 jaar voor het eerst openbaarden
- Als je in het verleden zwangerschapshypertensie hebt gehad
Zelf bloeddruk meten?
Een elektronische bloeddrukmeter kun je tegenwoordig overal kopen. Maar, het is verstandiger om het zelf meten van je bloeddruk en het aanschaffen van de bloeddrukmeter via de huisarts te laten verlopen. Zo kan de huisarts je goed blijven adviseren.
Medicijnen tegen hoge bloeddruk
Veel mensen met een langdurige hoge bloeddruk krijgen medicijnen voorgeschreven. Er zijn veel medicijnen met verschillende namen die een vergelijkbare werking hebben. Om te weten in welke categorie je medicijn thuishoort, kun je de bijsluiter raadplegen. Heb je advies nodig over eventuele bijwerkingen? Lees dan de bijsluiter of vraag je apotheek of huisarts om advies. Als je een bloeddrukverlagend medicijn gebruikt wordt je bloeddruk regelmatig gecontroleerd om het effect van de behandeling goed te kunnen beoordelen.
Medicijnen tegen hoge bloeddruk:
- Plaspillen: plaspillen zetten de urinewegen meer open. Zo verlaat meer vocht het lichaam en neemt de bloeddruk af.
- Bètablokkers: laten het hart minder snel pompen en verwijden de bloedvaten. De druk in je bloedvaten zal afnemen.
- ACE (Angiotensine Converting Enzyme)-remmers en A-II (Angiotensine II)-blokkers: maken de bloedvaten wijder, waardoor de druk vermindert.
- Calciumantagonisten: maken de bloedvaten wijder en laten het hart iets minder hard pompen.
Wat kun je zelf doen aan een hoge bloeddruk?
Hieronder hebben we een aantal adviezen die je kunnen helpen ter vermindering of ter voorkoming van hoge bloeddruk voor je op een rijtje gezet:
- Eet gezond en gevarieerd
- Stop met roken
- Zorg voor voldoende lichaamsbeweging
Wil je meer tips voor het verlagen van je bloeddruk? Lees dan onze tips over hoge bloeddruk verlagen.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.
