In onze maatschappij wordt seks soms gezien als iets voor jongere mensen. Maar er zijn veel mensen die tot op hoge leeftijd genieten van seks. Er veranderen natuurlijk wel een paar dingen aan je lichaam en dat kan problemen opleveren. Maar met een paar simpele aanpassingen zijn veel van deze problemen op te lossen. Wij vertellen je hier alles over.
Wat zijn de symptomen van seks en ouder worden?
Ouder worden gaat gepaard met lichamelijke veranderingen, ook op seksueel gebied. Daarnaast zullen persoonlijke veranderingen in je leven je behoefte aan seks en je beleving daarvan doen veranderen.
Veranderingen in de relatie en de levenssfeer
De kinderen zijn de deur uit en jij bent met pensioen. Je hebt ineens veel tijd voor elkaar en hoeft niet meer tot ’s avonds te wachten en stil te blijven bij seks. Dit betekent een bevrijding en kan leiden tot een opleving van de seksualiteit. Doordat veel partners al lang samen zijn, weten zij precies van elkaar wat zij prettig vinden.
Wanneer je in een verzorgingstehuis of een verpleeghuis gaat wonen, gaat een groot deel van je privacy verloren. Veel paren vinden het moeilijk om zich hieraan aan te passen. Het ongedwongen karakter van seks gaat hierdoor vaak verloren. Seksualiteit maakt langzaam plaats voor andere vormen van intimiteit, zoals knuffelen, strelen en elkaar vasthouden.
Het wordt totaal anders wanneer één van de partners komt te overlijden. Voor veel oudere mensen stopt de seksualiteit na de dood van hun partner. Voor de weinigen die nieuw geluk vinden en hun seksualiteit voortzetten, kan een aantal problemen ontstaan.
Ten eerste is er de zogenaamde “weduwnaarsimpotentie’. Veel mannen kunnen na het overlijden van hun partner geen goede erectie meer krijgen. Dit is een onderdeel van het rouwproces en verdwijnt meestal binnen een jaar. Ten tweede wordt het op oudere leeftijd steeds moeilijker om seksuele gevoelens op te wekken als je dat lang niet hebt gedaan.
Veranderingen bij vrouwen
Je lichaam verandert en wordt ouder. Hierdoor kun je je minder aantrekkelijk gaan voelen. De grootste veranderingen vinden plaats tijdens de overgang. Door een snelle daling in de hormoonspiegel worden de geslachtsorganen en de borsten kleiner en minder gevoelig. In tegenstelling tot mannen gebeurt dit vaak in een vrij korte tijd.
De behoefte aan seks neemt af. Het duurt langer voordat je seksueel opgewonden raakt. Denken of praten over seks of is soms niet meer genoeg. De opwinding komt vaak pas wanneer de clitoris, schaamlippen of vagina worden gestimuleerd. Ook wordt de vagina minder vochtig. De penetratie kan hierdoor wat pijnlijk zijn. Glijmiddel op waterbasis is dan een ideale oplossing. Het komen tot een orgasme duurt langer dan vroeger en kan minder intens zijn.
Veranderingen bij mannen
Gedurende het leven vermindert de hoeveelheid geslachtshormonen in het bloed. De behoefte aan seks wordt minder. De veranderingen in de hormoonspiegel gaan bij de man veel geleidelijker en langzamer dan bij de vrouw. Je krijgt wel te maken met een verlaging van de hoeveelheid testosteron in het bloed waardoor de behoefte aan seks afneemt.
Het duurt langer voordat je seksueel opgewonden raakt. De opwinding komt meestal pas wanneer je penis aangeraakt wordt. De erectie kan langer op zich laten wachten en minder stijf zijn dan vroeger. Dit is normaal en hoeft zeker niet te wijzen op impotentie. Het komen tot een orgasme kan wat langer duren en minder intens zijn dan vroeger. Ook is de hoeveelheid sperma en de kracht waarmee het wordt uitgestoten afgenomen. Bovendien duurt het na het klaarkomen langer voordat je weer een erectie kunt krijgen.
Met het ouder worden kunnen allerlei lichamelijke ongemakken ontstaan. Veel ziektes en medicijnen hebben invloed op het beleven van seksualiteit. Hierover leest je verderop meer.
Veranderingen in het zelfbeeld
Ouder worden gaat gepaard met zichtbare lichamelijke veranderingen. De huid wordt dunner, slapper en gaat rimpelen. Veel mensen worden wat dikker. Met name vrouwen kunnen zich hierdoor minder aantrekkelijk gaan voelen. Ze vinden zichzelf niet meer seksueel aantrekkelijk en doen ook geen moeite meer om seksueel aantrekkelijk gevonden te worden. Terwijl veel jonge vrouwen lingerie dragen of zich opmaken, doen oudere vrouwen dit niet meer zo snel. Hierdoor kunnen ze inderdaad minder aantrekkelijk gevonden worden door hun partner. Zo hebben zij hun eigen angst werkelijkheid laten worden.
Dit fenomeen wordt overigens ook bij mannen gezien. Bij oudere mannen is de erectie minder sterk dan bij jonge mannen. Veel mannen zien dit als falen en zijn bang om impotent te worden. Alleen al deze faalangst kan bij de volgende keer seks een erectie in de weg zitten. Zowel jonge als oudere mannen zijn vaak erg gericht op hun erectie en de hoeveelheid seks die ze hebben. Door het ouder worden kan de erectie minder worden of de mogelijkheid tot het hebben van seks afnemen. Doordat angst werkelijkheid wordt kan de man alle vormen van intimiteit en seksualiteit vermijden gaan vermijden.
Ziekten
Er zijn veel ziekten en afwijkingen die invloed hebben op het seksleven. Bij het ouder worden neemt de kans op deze ziektes toe. Enkele voorbeelden zijn:
- Depressie: minder zin in seks
- Hoge bloeddruk: erectie- en orgasmeproblemen
- Hersenbloeding: minder zin in seks
- Ziekte van Parkinson: erectie- en orgasmeproblemen
- Reuma: pijn bij het vrijen
- Verzakking: pijn bij het vrijen
- Hartinfarct: erectie- en orgasmeproblemen
Medicijnen
Er zijn veel medicijnen die hun weerslag hebben op het seksleven. Bij het ouder worden en de bijkomende aandoeningen wordt de kans groter dat je medicijnen moet nemen. Enkele voorbeelden van medicijnen die invloed kunnen hebben op je seksualiteit zijn:
- Kalmeringsmiddelen: minder zin in seks, verminderde erectie en minder vocht bij de vagina
- Antidepressiva: orgasmeproblemen
- Anti-Parkinsonmiddelen: overmatig veel zin in seks
- Bètablokkers: minder zin in seks, verminderde erectie en minder vocht bij de vagina
- Maagzuurtabletten: minder zin in seks, verminderde erectie en minder vocht bij de vagina
Wat kun je verwachten?
Het minder behoefte hebben aan seks kan gezien worden als een normaal verschijnsel in het leven. De vraag is hoe je ertegen aankijkt en of het een probleem voor jou of je partner is.
Ook bij bepaalde ziekten of gebruik van medicijnen zal je eigen idee en beleving rondom seks en seksualiteit bepalen of het een probleem is of kan worden. Het komt vaak voor dat oudere mannen bang zijn dat ze een hartaanval krijgen als ze zich te veel inspannen tijdens seks. Wanneer je tenminste twee verdiepingen kunt traplopen zonder kortademig te worden of pijn op de borst te krijgen, is seks niet gevaarlijk voor je hart. Het moet dan wel seks zijn met een partner waarmee je al langer een relatie hebt en vaker mee naar bed bent geweest. Een nieuw seksueel contact gaat namelijk gepaard met meer opwinding en dus meer risico.
Wanneer je eerder een hartaanval hebt gehad, is het belangrijk om seks weer langzaam op te bouwen. Begin bijvoorbeeld met masturbatie en breidt dit langzaam uit naar andere activiteiten. Overweeg je het gebruik van Viagra of een soortgelijk middel? Doe dat dan in overleg met je huisarts.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Het is verstandig om naar de huisarts te gaan wanneer:
- Je tijdens seks last hebt van kortademigheid of pijn op de borst
- Je het idee hebt dat medicijnen die je gebruikt je seksleven verstoren
- Het regelmatig niet lukt om een erectie te krijgen
- Je andere klachten rondom seks of seksualiteit hebt waar je je zorgen over maakt
- Jij en jouw partner niet tevreden zijn over jullie seksleven
Wat kun je er zelf aan doen?
Kennis vergaren
Wanneer je weet wat je kunt verwachten, hoeft jouw seksleven daar geen hinder van te ondervinden. Bij de huisarts, apotheek, boekhandel, bibliotheek of op het internet kun je informatie vinden over dit onderwerp. Met deze informatie kun je zelf al heel ver komen. Zorg dat je altijd nagaat of de bron betrouwbaar is.
Inventariseren
Heb je als je ouder wordt steeds minder plezier aan seks? Denk eens goed na wat de oorzaak zou kunnen zijn. Spelen er problemen die jullie seksleven beïnvloeden zoals drukte, vermoeidheid of stress? Heb je nog wel zin in seks? Er zijn genoeg mensen die op een bepaald moment in hun leven stoppen met seks omdat ze er geen behoefte meer aan hebben. Zij beleven intimiteit door dicht bij de partner te zijn en te knuffelen.
Kom je tot de conclusie dat er in je relatie zeker nog behoefte is aan seks? Dan is het verstandig je om samen met je partner af te vragen hoeveel moeite je ervoor wilt doen. Hoewel het voor veel mensen nooit echt makkelijk is, blijft het belangrijk om met elkaar te praten over de situatie.
Accepteren
Seks verandert bij het ouder worden. Het duurt wat langer en is minder heftig. Het plezier hoeft er echter niet minder om te zijn. Probeer blij te zijn met de mogelijkheden die jullie hebben. Seks is geen kwestie van presteren, maar van genieten van elkaar.
Aanpassen
Vrouwen in de menopauze worden minder snel vochtig wanneer zij seksueel opgewonden raken. Bij de apotheek en de drogist zijn glijmiddelen verkrijgbaar die de functie van het natuurlijke vocht kunnen overnemen. Ook je huisarts kan middelen voorschrijven die de vagina vochtiger en dus soepeler maken.
Alternatieven zoeken
Wanneer je merkt dat bepaalde onderdelen van je seksleven minder plezier opleveren, dan kun je alternatieven bedenken. Geslachtsgemeenschap is bijvoorbeeld niet de enige manier om seks te hebben. Wanneer actieve seks veel energie kost of niet meer goed lukt, kunnen jullie bijvoorbeeld ook elkaar met de hand bevredigen, tegelijkertijd masturberen, of toch eens een ander standje proberen. Ook kun je experimenteren met het gebruik van een vibrator of ander speeltje.
Algemene adviezen en voorzorgsmaatregelen
Zorg voor een goede lichamelijke conditie
Een goede lichamelijke conditie zorgt ervoor dat je langer seksueel actief kunt blijven. Probeer daarom regelmatig te wandelen of te fietsen. Overgewicht kan je seksleven negatief beïnvloeden. Probeer daarom gezond, regelmatig en gevarieerd te eten.
Zorg voor een goede geestelijke conditie
Als je erg vermoeid bent of last heeft van stress of spanningen, neemt de behoefte aan seks af. Neem daarom op tijd rust en zorg dat je voldoende slaap krijgt. Probeer stress te vermijden. Heb je last van spanningen? Probeer hier dan met anderen over te praten.
Blijf seksueel actief
Seksualiteit op oudere leeftijd is iets dat je in stand kunt houden. Als er in de relatie een periode is waarin de seksualiteit tijdelijk naar de achtergrond verdwijnt, bijvoorbeeld tijdens een ziekte, probeer dan andere manieren te vinden.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel waar onze medewerkers voor je klaarstaan.
