Zweepslag

Zweepslag is niet gevaarlijk, maar kan je veel pijn in de kuit bezorgen. Dit kan het niet meer kunnen lopen van de pijn tot gevolg hebben. Hoe herken je zweepslag? En kun je er zelf iets tegen doen? Wij vertellen je in dit artikel alles over zweepslag.

Wat is een zweepslag?

Een zweepslag is een spierletsel. Dit letsel kan variëren van een verrekking tot een gedeeltelijke scheur in de spier. In de meeste gevallen vindt een zweepslag plaats in de kuitspier. Per jaar krijgt ongeveer 0,5% van de Nederlanders een zweepslag, met name mensen tussen de 25 en de 65 jaar krijgen hier last van. Bij mannen komt een zweepslag ongeveer anderhalf keer vaker voor dan bij vrouwen.

Wat zijn de symptomen van zweepslag?

Een zweepslag verloopt heel kenmerkend. Tijdens het bewegen, en soms ook in rust, heb je ineens het gevoel dat er iets hards tegen je kuit aankomt. Een bal bijvoorbeeld of, zoals de naam al zegt, een zweepslag. Soms gaat dit gevoel samen met een hoorbaar knapje. Je voelt hevige, scherpe pijn en kunt niet meer op je been staan. Je kunt zelfs flauwvallen van de hevige pijn. Na een paar uur is het soms mogelijk om een eindje te strompelen. Dit lukt alleen wanneer je de voet sterk gebogen houdt en op je tenen loopt. Op de plek van het letsel ontstaat een zwelling en na enige dagen ook een blauwe plek door een bloeduitstorting. Door het uitzakken van bloed naar beneden kan deze ook wat lager zitten dan de plek waar je de pijn voelt.

Hoe ontstaat zweepslag?

Het is helaas niet bekend hoe en waarom een zweepslag ontstaat. Het is wel gebleken dat het meer voor kan komen bij sporten waar je wel eens met een gestrekt been op je tenen staat en felle bewegingen maakt. Tennis (serveren) en volleybal (smashen) zijn daar bekende voorbeelden van. Niet of slecht opwarmen voor het sporten kan daarnaast ook de kans op een zweepslag verhogen. Verder is het risico op een zweepslag in koud en vochtig weer hoger dan in warm en droog weer.

Wanneer moet je naar de huisarts voor zweepslag?

Veel mensen met een zweepslag bezoeken vanwege de pijn en het niet kunnen lopen de huisarts. De huisarts onderzoekt dan of de spier alleen verrekt of gedeeltelijk gescheurd is. Als de spier geheel gescheurd is, wordt je doorverwezen naar het ziekenhuis voor een verdere behandeling.

Wat kun je er zelf aan doen?

Een zweepslag is gelukkig niet gevaarlijk, maar dat neemt niet weg dat het erg veel pijn kan doen. De schade die aan de spier is aangericht, is in de regel binnen enkele weken weer hersteld, als je er op een goede manier mee omgaat. Je kunt na een week meestal al weer wat beter lopen en na 4 tot 6 weken is sporten vaak weer mogelijk.

Om je lichaam de kans te geven de schade zo goed mogelijk te herstellen, zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen.

• Rust. De eerste paar dagen kun je het been het beste zoveel mogelijk rust geven. Dit zal waarschijnlijk geen enkele moeite kosten, want bewegingen zijn nog erg pijnlijk.
• Koelen. In de acute fase kun je je kuit koelen met ijs of met koud stromend water. Pas wel op dat het niet te koud wordt en dat het been niet onderkoeld raakt. IJs kun je daarom beter niet op de blote huid leggen. Doe de ijsklontjes daarom in bijvoorbeeld een washandje. Als je koelt met koud stromend water, haal het been dan om de paar minuten uit de straal totdat het weer wat opgewarmd is.
• Licht drukverband. In de meeste gevallen legt de huisarts een licht drukverband aan. Een goed aangelegd drukverband kan rustig een paar dagen blijven zitten. Heb je de indruk dat het verband niet meer goed zit, maak dan een afspraak bij je huisartspraktijk.
• Been omhoog. Houd de eerste week het been zoveel mogelijk hoog. Als je zelf bijvoorbeeld op de bank of een stoel gaat zitten, leg je been dan rustig op een krukje of bijzettafeltje met een kussen voor wat comfort. Als je in bed ligt, hoef je je been niet omhoog te leggen.
• Voorzichtig oefenen. Je kunt direct al wat gaan oefenen. Het is belangrijk daarbij rekening te houden met de pijn die je voelt. Dit betekent dat je alleen oefeningen doet waarbij je geen pijn heeft. Te snel belasten kan namelijk leiden tot een nieuwe zweepslag, wat je natuurlijk wilt voorkomen. Veel mensen met een zweepslag komen tijdelijk onder behandeling van een fysiotherapeut. Een fysiotherapeut kan je precies uitleggen en voordoen welke oefeningen je kunt doen. Met sporten moet je de eerste maanden rustig aan blijven doen. Vermijd daarbij vooral felle kuitbewegingen.

Hoe kun je zweepslag voorkomen?

Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om de kans op een zweepslag te verkleinen.

Wat je ook gaat doen, opwarmen en de spieren rekken is altijd belangrijk. Zelfs voor bijvoorbeeld een korte boswandeling. De kuitspier kun je rekken door de volgende oefening uit te voeren:

• Ga met je benen naast elkaar staan
• Zet een been een halve meter naar achteren
• Buig langzaam door je voorste been
• Laat de hak van je achterste been op de grond
• Buig net zo lang door het voorste been tot je duidelijk spanning voelt in de kuit van het achterste been
• Houd deze stand een aantal seconden vast
• Doe hetzelfde nu met het andere been
• Herhaal de oefening een aantal malen

Daarnaast is bij koud en vochtig weer is de kans op een zweepslag groter. In deze weersomstandigheden kun je het beste een lange (trainings)broek aantrekken als je buiten gaat wandelen of sporten.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.