Help je lijf een handje
Interview Marjolein de Jong – KEN JE BORSTEN
Check je borsten regelmatig
KEN JE BORSTEN is een campagne van de stichting Breast Care Foundation (BCF) in samenwerking met het Alexander Monro Ziekenhuis (AMZ). Een belangrijke campagne die de kennis en inzichten over herkenning van de symptomen van borstkanker wijd verspreid onder vrouwen en mannen. Het is ook een wezenlijk onderdeel van de missie van Marjolein de Jong (48), voormalig oncologisch chirurg, bestuurder van het AMZ en oprichter van de BCF. Ze wil (kennis over) vroegdetectie en de beste gespecialiseerde borst(kanker)zorg voor iedereen beschikbaar maken. Etos legde haar 7 vragen voor.
Waarom is het belangrijk om je borsten regelmatig te controleren?
Hoe eerder borstkanker wordt ontdekt, hoe groter de kans op genezing. In Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker en jaarlijks worden ook ruim 100 mannen hiermee gediagnosticeerd. Ieder jaar overlijden meer dan 3.000 mensen aan de ziekte. Er is een alarmerend gebrek aan kennis over de symptomen, dat merken we iedere dag in het Alexander Monro Ziekenhuis. Het is onze missie om te helpen dat iedereen weet op welke 12 veranderingen ze moeten letten, en niet alleen op het welbekende knobbeltje. Veel symptomen kun je wel zien aan je borsten, maar niet voelen. Door regelmatig te observeren en controleren, leer je je borsten goed kennen. Dat is belangrijk, want mocht er sprake zijn van veranderingen in je borst, dan merk je die sneller op.
Met welke regelmaat moet je jezelf checken?
Hiervoor is geen vaste regel. Het gaat erom dat je je borsten met enige regelmaat checkt zodat je weet hoe ze er normaal gesproken uitzien en aanvoelen. Als je er een periodieke routine van maakt, zul je veranderingen aan je borsten beter kunnen zien of voelen. Eigenlijk zou iedere vrouw haar borsten regelmatig moeten controleren. Dus ook al voordat je wordt uitgenodigd voor het landelijke bevolkingsonderzoek en vooral ook tussen die controles door is het belangrijk om je borsten regelmatig te checken.
Vertel: hoe doe je een borstcheck bij jezelf?
Door vooral goed naar je borsten te kijken. Daarnaast kun je ook voelen, maar dat alleen is niet betrouwbaar genoeg. Zo zorgt klierweefsel er bijvoorbeeld voor dat het onder de huid hobbelig kan aanvoelen, terwijl dit meestal normaal is. De makkelijkste manier is om je borsten voor de spiegel eens rustig te observeren. Bedenk hoe ze er normaal gesproken uitzien en aanvoelen en of je misschien een verandering opmerkt vergeleken met de vorige keer. Soms zie je een verandering aan je borst of voel je misschien een verdikking of een knobbeltje. Dit betekent niet dat je je direct zorgen hoeft te maken. Wel is het belangrijk dat je alert blijft en eventuele veranderingen op tijd opmerkt.
Je geeft aan dat het lang niet altijd alleen maar om een knobbeltje gaat. Waar moet je allemaal op letten bij een zelfcontrole?
Het wordt ons nog altijd van moeder op dochter meegegeven dat je met een knobbeltje in je borst naar de huisarts gaat. Terwijl dit slechts één van de in totaal 12 meest voorkomende symptomen van borstkanker kan zijn, de andere 11 kun je vooral zien. Een dikke opliggende ader, een bultje, huidbeschadiging, een kuiltje of deukje, verandering in de vorm en grootte van de borst, een sinaasappelhuid, warmte of roodheid, vochtverlies, een ingetrokken tepel, een tepelkorst of een harde zone. Uit eerder onderzoek van het Alexander Monro Ziekenhuis bleek dat ruim 65% van de vrouwen weinig tot geen van deze 12 symptomen kent. Daar hebben we dus echt nog een slag te slaan.
Wat moet je doen als je veranderingen van je borst opmerkt?
Soms zie je een verandering aan je borst of voel je misschien een verdikking of knobbeltje. Dit betekent niet dat je je direct zorgen hoeft te maken en dat alle veranderingen borstkanker zijn. Wel is het belangrijk dat je alert blijft en eventuele veranderingen op tijd opmerkt. Ga naar de huisarts als je twijfelt, een verandering ziet, één van de 12 symptomen opmerkt of als borstkanker in je familie voorkomt.
In het onderzoek dat Etos heeft gedaan naar zelfcontrole kwam naar voren dat vrouwen vaak barrières zien als het gaat om zelfonderzoek. Hoe komt dit volgens jou?
Wat mij betreft vormt het gebrek aan kennis de grootste hindernis: welke 12 symptomen er zijn en dat je vooral moet kijken naar je borsten. Die kennis moeten we dus zoveel mogelijk verspreiden. Ook kan een borstcheck onrust geven waardoor het vermeden wordt. We hopen daarom dat goede voorlichting tot minder onrust leidt en voor grotere alertheid en bewustwording zorgt. Daar zet de Breast Care Foundation zich in samenwerking met het Alexander Monro Ziekenhuis voor in, onder andere door middel van de campagne KEN JE BORSTEN. Het doel van deze campagne is dat iedereen de 12 symptomen van borstkanker kent en weet hoe je je borsten kunt checken.
Wat zou je ons tot slot nog willen meegeven?
Uit onderzoek van het Alexander Monro Ziekenhuis blijkt dat 84% van de vrouwen niet weet dat je vooral moeten kijken naar je borsten wanneer je deze checkt. We hebben daarom met elkaar een hele belangrijke boodschap te vertellen: KEN JE BORSTEN! Het is belangrijk dat iedereen weet wat de 12 meest voorkomende symptomen van borstkanker zijn en dat je bij twijfel of met een klacht altijd naar de huisarts gaat.
Vroege herkenning en diagnose helpen aanzienlijk in de overlevingskansen en kunnen de sterfte door borstkanker doen dalen. Daarnaast is het van belang dat je weet dat je als patiënt een keuze hebt wanneer de huisarts je doorstuurt. Zo kun je kiezen naar welk ziekenhuis je verwezen wilt worden en ook heb je inspraak in de stappen van je behandelplan, die je samen met je arts maakt. Ten slotte zijn nog maar weinig mensen bekend met de (mogelijke) risicofactoren die een rol kunnen spelen bij het krijgen van borstkanker. Ook dat is een belangrijke missie van de BCF en het AMZ en daar hopen we samen met Etos verandering in te brengen.