Coeliakie: wat is het en wat kan je doen?

Gluten zijn eiwitten die voorkomen in granen zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Gluten zitten in veel producten zoals brood, pasta, bier, koekjes en pizza. Wil je precies weten of een product geen gluten bevat? Kijk dan goed op het etiket of zoek naar het glutenvrij logo. Dit is een afbeelding van een graanstengel met een streep doorheen.

Coeliakie, dit spreek je uit als seuliakie, is een chronische aandoening waarbij je lichaam gluten niet goed verdraagt. Als je coeliakie hebt en gluten eet, reageert je immuunsysteem hierop. Dit kan je dunne darm beschadigen en kan ervoor zorgen dat je klachten krijgt. Niet iedereen met coeliakie merkt deze klachten meteen op. Soms wordt het pas op latere leeftijd ontdekt.

Glutenvrij eten bij coeliakie is heel belangrijk, omdat gluten je darmen kunnen beschadigen en daardoor voedingsstoffen minder goed kan opnemen.

Coeliakie kan verschillende klachten veroorzaken. Veel mensen met coeliakie ervaren maag- en darmklachten, zoals:

• buikpijn
• diarree (vaak aanhoudend)
• verstopping
• een opgezette buik
• vettige, stinkende ontlasting
• winderigheid
• overgeven
• weinig of geen eetlust

Andere symptomen van coeliakie zijn:

• vermoeidheid
• gewichtsverlies
• het gevoel hebben ziek te zijn
• bloedarmoede
• huiduitslag

Wanneer iemand met coeliakie gluten blijft eten kan er op de lange termijn problemen ontstaan zoals botontkalking, onvruchtbaarheid en ondervoeding.

Ook zijn er mensen met coeliakie die helemaal geen klachten ervaren. Herken jij een of meer symptomen van coeliakie? Raadpleeg dan je huisarts.

Ook op jonge leeftijd kan je al te maken krijgen met glutenintolerantie. Je kan coeliakie bij baby’s en kinderen vaak herkennen aan de volgende symptomen:

• grote hoeveelheid vettige, stinkende en schuimende ontlasting (bij baby's)
• een opgezette buik en buikpijn
• weinig eetlust
• overgeven
• diarree
• obstipatie
• huilerig en humeurig
• een groeiachterstand
• een late puberteit (bij tieners)

De diagnose coeliakie krijg je niet zomaar: artsen moeten eerst de aanmaak van antistoffen én de darmschade vaststellen. De huisarts onderzoekt via een bloedtest of je lichaam na inname van gluten antistoffen heeft aangemaakt. Worden deze antistoffen gevonden? Dan verwijst de huisarts je door naar het ziekenhuis. Hier kijkt een maag-darm-leverarts of er sprake is van schade aan je darmslijmvlies. Als dat zo is, dan volgt de diagnose coeliakie.

Eigenlijk is er maar 1 manier om van de klachten van coeliakie af te komen: het volgen van een glutenvrij dieet. Dat betekent: geen tarwe, rogge, gerst of spelt meer. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel producten verkrijgbaar, zoals glutenvrij brood en glutenvrije snacks. Ook vind je steeds meer glutenvrije recepten online of in kookboeken. Bekijk ons artikel voor meer informatie over glutenvrij eten.

Het kan een behoorlijke verandering zijn om te stoppen met gluten eten. Heb je er moeite mee? Een diëtist kan je hierbij helpen. Voor meer informatie kan je ook terecht bij de Nederlandse Coeliakie Vereniging.

Coeliakie kan op verschillende leeftijden worden ontdekt. Soms wordt de diagnose al in de kindertijd gesteld. De klachten beginnen dan vaak bij het eerste hapje graanpap of brood. Steeds vaker wordt coeliakie pas op latere leeftijd vastgesteld, waarbij onduidelijk is of coeliakie op latere leeftijd is ontstaan. Het is goed mogelijk dat iemand al van kinds af aan glutenintolerantie heeft, maar dat de klachten later pas opvallen of erger worden.

Erfelijkheid speelt een rol bij coeliakie. Hebben je ouders of broers en zussen de ziekte? Dan heb jij 5 tot 10% meer kans om het ook te krijgen. Maar ook als het niet in je familie voorkomt, kan je coeliakie hebben.

Sommige mensen hebben klachten na het eten van gluten, maar geen coeliakie. Dit noemen we glutensensitiviteit. Je bent dan gevoelig voor gluten. De symptomen lijken op coeliakie, zoals buikpijn, vermoeidheid en diarree. Maar in tegenstelling tot coeliakie, veroorzaakt glutensensitiviteit geen schade aan de darmen. Wel merken veel mensen met glutensensitiviteit dat een glutenvrij dieet de klachten vermindert

De term glutenallergie wordt vaak gebruikt om coeliakie aan te duiden. Maar officieel is coeliakie geen allergie, maar een auto-immuunziekte. Er bestaat wel een allergie voor tarwe. Je krijgt dan klachten bij het eten van tarwe, maar kan wel andere granen met gluten eten

Heb je het vermoeden dat je niet tegen gluten kan? Neem dan contact op met je huisarts voor advies.

Disclaimer:

Dit is een informatiepagina, Etos heeft geen producten voor deze indicatie/aandoening. Deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.