Wat zijn gluten?
Gluten zijn een mengsel van eiwitten die van nature voorkomen in bepaalde graansoorten. De eiwitten in gluten zorgen ervoor dat bijvoorbeeld deeg goed rijst en dat voedingsmiddelen, zoals brood en pasta, luchtig en stevig worden. Ongeveer 1% van alle Nederlanders kan deze granen niet eten, omdat ze intolerant zijn voor gluten. Dit heet coeliakie (oftewel: glutenintolerantie). De oplossing voor coeliakie is een glutenvrij dieet.
Waar zitten gluten in?
Gluten komen voor in de volgende granen:
- Tarwe
- Spelt
- Khorasan tarwe (kamut)
- Rogge
- Gerst (gort)
Gluten komen ook voor in bewerkte voedingsmiddelen en voedingsmiddelen die gemaakt zijn van de bovenstaande granen. Dit zijn voedingsmiddelen, zoals:
- Brood, crackers, beschuit, muesli en havermout
- Koekjes en gebak
- Pizza en pasta
- Bier
- Bulgur, seitan en couscous
- Bindmiddelen, bloem en meel
- Kant-en-klare soepen en sauzen
- Vla en vruchtenkwark
- Smeerkaas en buitenlandse kazen
- Sommige soorten snoep
- Paneermeel, marinade en kruidenmengsels
- Bepaalde kruidentheemengsels
- Sommige vitaminesupplementen (check daarom altijd goed de verpakking)
Haver bevat van nature geen gluten, maar omdat haver vaak in aanraking komt met glutenbevattende granen, kunnen er toch gluten in zitten.
Waar zitten geen gluten in?
De volgende voedingsmiddelen bevatten geen gluten en kun je dus veilig eten als je een glutenvrij dieet volgt:
- Onbewerkte groenten en fruit
- Zilvervliesrijst
- Gierst, teff, sorghum, amaranth, quinoa, boekweit en mais (glutenvrije granen)
- Onbewerkte vis, schaal-en schelpdieren, kip, vlees, tofu en tempé
- Peulvruchten
- Verse of gedroogde kruiden
- Melk, yoghurt, kwark en Hollandse kaas van koe-, geiten-, of schapenmelk
- Onbewerkte noten, pitten, zaden en pinda’s
- Eieren
- Roomboter en olie
- De meeste halvarines en margarines
- Water, thee en koffie
Verder kun je uiteraard voor de glutenvrije variant van een bepaald voedingsmiddel kiezen. Je kunt deze producten herkennen aan het ‘glutenvrij logo’. Dit logo is een symbool met een doorgestreepte aar.
Zijn gluten ongezond?
Voor de meeste mensen zijn gluten niet ongezond. Je maag en darmen verwerken gluten net als alle andere eiwitten. Toch lijkt het tegenwoordig helemaal in om geen gluten meer te eten. Dit terwijl er maar weinig mensen zijn die er daadwerkelijk baat bij hebben om een glutenvrij dieet te volgen. Dit zijn de mensen die coeliakie, een glutenallergie of een glutensensitiviteit hebben. Een glutenvrij dieet is erg complex en de kans op een tekort aan voedingsstoffen, zoals koolhydraten, eiwitten, vezels, ijzer jodium, vitamine B1 en foliumzuur, is groot. Het is daarom belangrijk om je huisarts te raadplegen als je denkt dat je aan coeliakie, een glutenallergie of een glutensensitiviteit lijdt.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.