Pigmentvlekken: hoe kan je ze verminderen?

Pigmentvlekken (of hyperpigmentatie) zijn onregelmatige vlekken op de huid. Vaak zijn ze lichtbruin tot zwart gekleurd, maar ze kunnen ook licht van kleur zijn. Als pigmentvlekken lichter zijn dan de natuurlijke huidskleur wordt dit ook wel hypopigmentatie genoemd. Als je hypopigmentatie hebt dan is het aantal pigmentcellen in de huid normaal, maar maken deze cellen minder pigment aan.

Pigmentvlekken ontstaan als je huid te veel melanine aanmaakt. Melanine is het stofje dat je huid, haar en ogen kleur geeft. Daarnaast beschermt melanine je huid tegen uv-straling én zorgt melanine ervoor dat je huid bruin wordt in de zon. De aanmaak van melanine kan gestimuleerd worden door:

• zonlicht
• hormonen
• huidbeschadiging
• cosmetica
• ziekten en medicijnen

Hyperpigmentatie is een verzamelnaam voor aandoeningen die te maken hebben met extra pigment. Het kan in verschillende vormen voorkomen; bij een donkere huidskleur zien pigmentvlekken er bijvoorbeeld anders uit dan bij een lichte huidskleur. Als je een donkere huidskleur hebt is de hyperpigmentatie vaak lichter dan je eigen huidskleur. Pigmentvlekken zijn bijna altijd onschuldig.

Bij hyperpigmentatie is een gedeelte van de huid donkerder gekleurd dan de rest van de huid. Dit kan in de vorm van sproeten, zonnevlekken of littekens. Bij hyperpigmentatie neemt het pigment in de huid toe. Hyperpigmentatie kan aangeboren zijn, maar kan je later in je leven ook krijgen door blootstelling aan de zon, zwangerschap, veranderingen in je hormoonspiegel of door huidaandoeningen.

Pigmentvlekken door zonlicht

De meest voorkomende oorzaak van pigmentvlekken is (overmatige) blootstelling van je huid aan de zon. De aanmaak van melanine wordt namelijk gestimuleerd door zonlicht. Pigmentvlekken ontstaan dan ook vaak op plekken waar je huid regelmatig in aanraking komt met zonlicht, bijvoorbeeld in je gezicht, je hals en op je handen. Hoe meer je je huid aan de zon blootstelt, hoe groter de kans op pigmentvlekken. Pigmentvlekken worden ook wel ouderdomsvlekken genoemd, omdat de huid van iemand op leeftijd veel vaker met de zon in aanraking is geweest.

Bescherm je huid tegen de zon om ouderdomsvlekken zoveel mogelijk te voorkomen. Smeer je daarom elke dag in met zonnebrand. De zonnebrand beschermt je huid niet alleen tegen uv-straling, maar helpt ook pigmentvlekken te voorkomen. Bekijk hier al onze zonnebrand.

Pigmentvlekken door zwangerschap (chloasma of melasma)

Tijdens je zwangerschap verandert er veel in je lichaam, ook je huid kan anders reageren. Door de schommelingen in je hormonen kan je last krijgen van donkere vlekken in je gezicht. Dit noemen we een zwangerschapsmasker, ook wel melasma of chloasma genoemd. Deze pigmentvlekken ontstaan meestal op je wangen, voorhoofd en bovenlip. Vaak vervagen ze vanzelf weer na de bevalling. Ben je opnieuw zwanger? Dan is de kans groter dat de pigmentvlekken terugkomen. Bescherm je huid daarom goed tegen de zon, ook als je (nog) geen vlekken ziet.

Hyperpigmentatie door de anticonceptiepil of tijdens de menopauze

Slik je de anticonceptiepil? Dan is de kans iets groter dat je pigmentvlekken krijgt, vooral op je gezicht. Dat komt door de hormonen in de pil. Die kunnen de aanmaak van pigment (melanine) stimuleren, zeker als je ook veel in de zon komt. Niet iedereen krijgt er last van, maar sommige vrouwen merken dat er donkere vlekjes ontstaan. Soms verdwijnen deze vlekken weer als je stopt met de pil, maar dat is niet bij iedereen zo.

Ook tijdens de menopauze verandert je hormoonhuishouding. Daardoor kan je merken dat je huid verandert en er pigmentvlekken ontstaan, bijvoorbeeld op je onderarmen, handen of gezicht. Dit is normaal en hoort bij het ouder worden.

Wil je je pigmentvlekken graag weg laten halen? Dat kan door middel van een cosmetische hyperpigmentatie-behandeling, zoals een chemische peeling of een laserbehandeling. Zo’n hyperpigmentatie-behandeling is wel behoorlijk prijzig en niet zo fijn voor je huid. Zoek dit goed uit voordat je hieraan begint, want van te heftige behandelingen kan je postinflammatoire hyperpigmentatie krijgen.

Gelukkig kan je pigmentvlekken ook op andere manieren verminderen. Dit zijn wel manieren waar je geduld voor nodig hebt; vaak zie je pas resultaat na 30 dagen. Regelmaat is daarbij van groot belang bij het verhelpen van pigmentvlekken.

Er bestaan ook betaalbare en minder ingrijpende alternatieven om hyperpigmentatie te behandelen. Zo kan je bijvoorbeeld ook kiezen voor een van de crèmes en serums die de zichtbaarheid van bestaande pigmentvlekken verminderen. Probeer bijvoorbeeld eens een anti-pigmentserum van Biodermal, Vichy Liftactiv of Eucerin. Deze verminderen de zichtbaarheid van pigmentvlekken én beschermen de huid tegen veroudering.

Kijk ook eens naar producten met het ingrediënt niacinamide. Producten met 5% of meer niacinamide kunnen zorgen dat pigmentvlekken minder zichtbaar worden. Crème en serum met salicylzuur is ook een optie: producten met 1% tot 3% salicylzuur kunnen je helpen om je huid egaler te maken.

Misschien heb je weleens gehoord dat tandpasta zou helpen tegen puistjes, pigmentvlekken of andere oneffenheden op je huid. Maar dat klopt niet. Tandpasta is bedoeld voor je tanden, niet voor je huid. Wil je iets doen tegen oneffenheden of pigmentvlekken? Kies dan liever voor producten die speciaal gemaakt zijn voor je huid. Zo weet je zeker dat je huid de juiste verzorging krijgt.

Het is fijn dat er producten zoals pigmentvlekkencrème bestaan om je pigmentvlekken op je gezicht en lichaam te vervagen. Maar het liefst wil je natuurlijk voorkomen dat je last krijgt van pigmentvlekken, want dat is altijd makkelijker dan weer van de pigmentvlekken afkomen. Met deze 2 tips verklein je de kans op pigmentvlekken.

• Tip 1: Smeer je huid elke dag goed in met zonnebrandcrème, ook als het bewolkt is of je veel binnen bent. Kies minimaal SPF 30 en breng het royaal aan. Let op: een dagcrème met SPF alleen is vaak niet genoeg om je huid goed te beschermen.
• Tip 2: Probeer je huid zo veel mogelijk te beschermen tegen de zon, vooral als je huid beschadigd is, bijvoorbeeld door acne, eczeem of een wondje. Gebruik geen parfum of huidproducten met alcohol als je de zon in gaat. Sommige ingrediënten kunnen namelijk voor vlekjes zorgen als ze in contact komen met zonlicht.

Sommige vormen van anticonceptie met hormonen kunnen pigmentvlekken verergeren. Twijfel je hierover? Bespreek het met je huisarts of apotheker.

Ook behandelingen die de huid irriteren, zoals peelings of waxen, kunnen bij sommige mensen pigmentvlekken veroorzaken. Laat je huid altijd goed herstellen en bescherm haar daarna extra goed tegen de zon.

In principe zijn pigmentvlekken onschuldig. Neem wél contact op met de huisarts als:

• je verandering in grootte bij je pigment opmerkt
• je verandering in kleur bij je pigment opmerkt
• je last krijgt van jeuk bij je pigment
• je vermoedt dat je pigment langzaam uit je huid verdwijnt (vitiligo)

Disclaimer: Deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.