De soa-thuistest: hoe werkt het en op welke soa's kan je testen?

Met de soa-thuistest (ook wel soa-zelftest genoemd) kan je gemakkelijk en anoniem thuis checken of je een chlamydia- of gonorroe-infectie hebt. Chlamydia en gonorroe zijn de 2 meest voorkomende soa's in Nederland.

Als je de test afgenomen hebt dan stuur je deze op naar een gecertificeerd laboratorium en je krijgt binnen 48 uur de uitslag. Let op, deze 48 uur gelden vanaf het moment dat de test aangekomen is bij het laboratorium.

Vrouwen kunnen kiezen om een vaginale swab, anale swab of keel-swab te doen. Mannen kunnen testen met een urinemonster.

Heb je geen klachten maar wil je wel testen? De soa-thuistest kan je het beste doen 2 weken ná de laatste keer dat je onveilige seks gehad hebt. Dit is namelijk de incubatietijd van chlamydia en gonorroe.

Hieronder vertellen we je wat meer over chlamydia en gonorroe.

Chlamydia wordt veroorzaakt door een bacterie: chlamydia trachomatis. Chlamydia kan zorgen voor een infectie van de urinebuis, baarmoederhals, endeldarm of keel. Chlamydia is een gevaarlijke soa omdat je vaak niet eens merkt dat je het hebt.

Chlamydia kan voor vrouwen ernstige gevolgen hebben zoals:

• onvruchtbaarheid
• bekkenontsteking
• buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Bij mannen komt het minder vaak voor dat de ontsteking zich naar boven beweegt in het lichaam, maar het kan wel! Bij mannen kan dit dan leiden tot:

• bijbalontsteking
• ontsteking van de prostaat

Als je onveilige seks gehad hebt, let dan op het volgende:

Ook gonorroe wordt veroorzaakt door een bacterie: neisseria gonorrhoeae. Gonorroe kan bij vrouwen zorgen voor een infectie van de urinebuis, baarmoederhals, eileiders, keel en endeldarm. Bij mannen kan het zorgen voor een infectie van de urinebuis, endeldarm, keel en bijballen. Ook bij deze soa geldt dat niet iedereen klachten krijgt.

Als je niet op tijd voor gonorroe wordt behandeld kan dit bij mannen zorgen voor:

• ontsteking van de bijballen
• ontsteking van de prostaat

Als je als vrouw niet op tijd wordt behandeld dan kan gonorroe zorgen voor:

• bekkenontsteking
• verminderde vruchtbaarheid
• buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Heb je een soa of vermoed je dat je een soa hebt en ben je zwanger? Dan is het belangrijk dat je contact opneemt met je huisarts. Soa’s kunnen namelijk voor problemen zorgen bij het ongeboren kindje.

Mogelijk klachten van gonorroe zijn:

De incubatietijd van chlamydia en gonorroe is 14 dagen. Doe de test dan ook bij voorkeur na 14 dagen. Weet je niet zeker meer wanneer je onveilige seks hebt gehad? Dan kan je het beste 2 testen doen: 1 direct en nog 1 na 14 dagen.

Als je te vroeg test dan kan het zo zijn dat de test de infectie nog niet kan opsporen. Schrijf voor jezelf dus op wanneer je onveilige seks gehad hebt en test 14 dagen daarna.

De soa-thuistest van Homed-IQ is voor meer dan 99% betrouwbaar. De analyse van je test vindt plaats in een ISO 15189 gecertificeerd laboratorium. Dit zijn dezelfde laboratoria waar academische ziekenhuizen, GGD’s en huisartsen mee werken.

Een thuistest is betrouwbaar, mits deze onder de juiste omstandigheden gedaan wordt. Zo zijn er een aantal dingen belangrijk:

• Doe de soa-zelftest op een juist moment, bij voorkeur 14 dagen nadat je onveilige seks gehad hebt.
• Let in verband met de temperatuur op dat je de test op de post doet vlak voordat de brievenbus geleegd wordt. Zo voorkom je (zeker in de zomer) dat de test te warm wordt in de brievenbus.
• Stuur de test bij voorkeur aan het begin van de week op, zo weet je zeker dat deze niet in het weekend ergens blijft liggen.

Maak het doosje open en check of je testkit compleet is. De testkit moet het volgende bevatten:

• een codekaart
• een pipet
• een urineverzamelbuis (voor mannen) of een testbuis (voor vrouwen)
• een beschermzakje met absorberend materiaal
• een verzenddoos

Voordat je begint met de test ga je naar Homed-IQ om de test te activeren met de 12-cijferige codekaart. Doe je dit niet, dan kan het laboratorium je testkit niet verwerken.

Ga vervolgens aan de slag volgens het stappenplan. Zoals eerder aangegeven heb je als vrouw meer opties om de test uit te voeren, vandaar dat we hier onderscheid maken in instructies voor mannen en vrouwen.

Voor vrouwen zijn er 3 opties:

• een vaginale swab
• een anale swab
• een keel-swab

Welke optie je ook doet, was eerst je handen 30 seconden met warm water en droog ze daarna af.

De vaginale swab

1. Haal het wattenstaafje uit de verpakking, raak hierbij het witte puntje van het wattenstaafje niet aan.
2. Ga zitten of staan (waar jij je comfortabel bij voelt) en stop het wattenstaafje ongeveer 4 tot 5 centimeter in je vagina. Je kan dit vergelijken met het plaatsen van een tampon.
3. Beweeg het wattenstaafje voorzichtig heen en weer terwijl je 25 tot 30 seconden telt. Vervolgens haal je het wattenstaafje uit je vagina.
4. Open de testbuis door de dop er voorzichtig af te draaien en houd deze rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Plaats het wattenstaafje met het witte puntje eerst in de buis met vloeistof (de testbuis). Zorg ervoor dat de vloeistof de testbuis niet uit kan lopen, houd deze dus recht.
5. Breek voorzichtig het stokje van het wattenstaafje af op de breukrand (zie de inkeping). Vervolgens draai je de dop op de testbuis met het wattenstaafje erin.

De anale swab

1. Haal het wattenstaafje uit de verpakking, raak hierbij het witte puntje van het wattenstaafje niet aan.
Ga staan en doe voorzichtig je billen iets uit elkaar. Stop vervolgens het wattenstaafje ongeveer 3 tot 4 centimeter in je anus.
2. Beweeg voorzichtig het wattenstaafje langs de randen en doe dat voor ongeveer 10 seconden.
3. Open de testbuis door de dop er voorzichtig af te draaien en houd deze rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Plaats het wattenstaafje met het witte puntje eerst in de buis met vloeistof (de testbuis). Zorg ervoor dat de vloeistof de testbuis niet uit kan lopen, houd deze dus recht.
4. Breek voorzichtig het stokje van het wattenstaafje af op de breukrand (zie de inkeping). Vervolgens draai je de dop op de testbuis met het wattenstaafje erin.

De keel-swab

1. Haal het wattenstaafje uit de verpakking, raak hierbij het witte puntje van het wattenstaafje niet aan.
2. Ga voor de spiegel staan en doe je mond wijd open. Houd het wattenstaafje vast en wrijf met de punt van de wattenstaaf over de volgende plekken in de mond: je amandelen, de achterwand en je huig.
3. Open de testbuis door de dop er voorzichtig af te draaien en houd deze rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Plaats het wattenstaafje met het witte puntje eerst in de buis met vloeistof (de testbuis). Zorg ervoor dat de vloeistof de testbuis niet uit kan lopen, houd deze dus recht.
4. Breek voorzichtig het stokje van het wattenstaafje af op de breukrand (zie de inkeping). Vervolgens draai je de dop op de testbuis met het wattenstaafje erin.

Vervolgstappen

Voor alle testen gelden de volgende vervolgstappen:

1. Plaats het afgesloten testbuisje in het meegeleverde beschermzakje en sluit deze met behulp van de plastic plakrand.
2. Plaats vervolgens het beschermzakje (waar het buisje in zit) in de doos en sluit deze af met de witte plakstrip aan de binnenkant van het deksel.
3. Was na het testen je handen met zeep.
4. Stuur de doos terug per reguliere post naar het adres dat erop vermeld staat. Het bijgeleverde doosje past in een reguliere oranje PostNL-brievenbus.

Voor mannen is er 1 optie om de test af te nemen, namelijk een urinemonster.

Een reminder: activeer de codekaart online op Homed-IQ met het 12-cijferige nummer.

Voordat je de test afneemt is het belangrijk dat je:

• Minstens 1 uur voordat je begint niet geplast hebt. Het beste is om ochtendurine te gebruiken.
• Geen antibiotica gebruikt. Als je antibiotica gebruikt, wacht dan 7 dagen na je kuur voordat je de test afneemt.

Volg nu het stappenplan voor de soa-thuistest voor mannen.

1. Was eerst je handen 30 seconden met warm water en droog ze daarna af.
2. Leg de pipet en urineverzamelbuis klaar en pak een schone beker om je urine op te vangen.
3. Verzamel het eerste deel van je urine tot de beker halfvol is. Je hebt 20 tot 25 milliliter nodig.
4. Open de testbuis door de dop er voorzichtig af te draaien en houd deze rechtop zodat de vloeistof er niet uit kan lopen. Gebruik de pipet om de urine vanuit de beker in de urineverzamelbuis te laten lopen. Op de verzamelbuis kan je zien wanneer er genoeg urine in de buis zit, namelijk als je deze gevuld hebt tot tussen de zwarte vullijnen op het etiket van het buisje.
5. Sluit het buisje vervolgens stevig met de dop.
6. Plaats het afgesloten testbuisje in het meegeleverde beschermzakje en sluit deze met behulp van de plastic plakrand.
7. Plaats vervolgens het beschermzakje (waar het buisje in zit) in de doos en sluit deze af met de witte plakstrip aan de binnenkant van het deksel.
8. Was na het testen je handen met zeep.
9. Stuur de doos terug per reguliere post naar het adres dat erop vermeld staat. Het bijgeleverde doosje past in een reguliere oranje PostNL-brievenbus.

Van Homed-IQ krijg je een e-mail met het testresultaat. In deze mail krijg je een uitleg van het resultaat en een laboratoratoriumrapport dat je kan downloaden. Met dit rapport kan je ook naar de huisarts gaan zodat je medicijnen voorgeschreven kan krijgen. Omdat de resultaten van een gecertificeerd laboratorium komen hoef je niet nog een test bij de huisarts te laten doen.

Als je positief test op chlamydia en je hebt geen huisarts of je kan je huisarts niet bezoeken, dan kan je een recept krijgen via de medisch specialisten van Homed-IQ. Je krijgt dan eerst een vragenlijst per mail. Vervolgens kan het recept naar een apotheek in de buurt gestuurd worden.

Als je met verschillende personen seks gehad hebt, laat ze dan weten dat je een positieve soa-testuitslag hebt. Het is dan aan hen om zelf actie te ondernemen.

Wil je graag een soa-thuistest kopen maar twijfel je nog? Wij hebben hieronder een aantal veelgestelde vragen op een rijtje gezet, die helpen je vast een beslissing te maken!

Zijn soa-thuistests even betrouwbaar als tests in klinieken?

Ja, deze thuistests waarbij het monster door een laboratorium getest wordt zijn net zo betrouwbaar, mits correct gebruikt volgens de instructies.

Hoelang duurt het voordat ik de resultaten van een soa-thuistest krijg?

Bij de soa-thuistest van Home-IQ duurt het, vanaf het moment dat de test met de post ontvangen is door het laboratorium, 48 uur voordat je de uitslag krijgt.

Zijn soa-thuistests discreet verpakt?

Als je een soa-thuistest online bestelt, dan wordt deze in een Etos-verpakking opgestuurd. De bezorger of je huisgenoten kunnen dus niet zien dat jij een soa-zelftest besteld hebt.

Waar kan ik de soa-thuistest in de winkel van Etos vinden?

Je kan de soa-thuistest bij Etos vinden in het schap met alle zelftests.

Vermoed je dat je een andere soa, zoals herpes of syfilis, hebt? Neem dan contact op met je huisarts.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.