Mondkapjes: waarom en de verschillende soorten

Mondkapjes worden tegenwoordig niet alleen meer gebruikt vanwege corona. Ook bij griep, verkoudheid of in drukke ruimtes kunnen ze prettig zijn om jezelf en anderen te beschermen. Daarnaast dragen sommige mensen een mondkapje om zich te beschermen tegen stof, pollen of luchtvervuiling, bijvoorbeeld in het openbaar vervoer of tijdens het reizen. Of je nu een kwetsbare gezondheid hebt of gewoon wat extra zekerheid zoekt, soms kan het verstandig zijn een mondkapje te dragen.

Bij Etos verkopen we een verscheidenheid aan mondkapjes.

Wat een goed mondkapje is, hangt af van waarvoor je het wilt gebruiken. In het OV heb je meestal minder bescherming nodig dan als je in de zorg met patiënten werkt. Meer weten over welke soorten mondkapjes er zijn en welke bescherming ze bieden? Lees dan snel verder.

Welke soorten mondkapjes zijn er nu eigenlijk? Je hebt medische, niet-medische en chirurgische mondkapjes, en dan ook nog de FFP2-maskers. Wij zetten de verschillende type mondkapjes op een rij.

Chirurgische mondkapjes (zowel niet-medisch als medisch)

1. Type 1-mondkapjes, ook wel type I genoemd, zijn bedoeld voor dagelijks gebruik en niet voor medisch personeel. Het zijn de bekende blauw-witte wegwerpmondkapjes met oorelastieken en neusbeugel. Ze lijken op type 2-mondkapjes, maar filteren iets minder (95%). Ze beschermen vooral de mensen om je heen, niet jezelf. Daarom vallen ze onder de niet-medische mondkapjes.
2. Type 2-mondkapjes lijken op de gewone blauw-witte wegwerpmondkapjes (type 1), maar filteren beter: tot wel 98%. Ze zijn bedoeld voor medisch personeel en contactberoepen. Omdat ze meer bescherming bieden, raadt het OMT aan om liever dit type te gebruiken dan type 1.
3. Type 2R-mondkapjes filteren 98% van de deeltjes én zijn spatbestendig. De ‘R’ staat voor vochtbestendig: het masker laat geen vocht door. Dat biedt extra bescherming tegen bijvoorbeeld druppeltjes van hoesten of niezen. Daarom worden deze mondkapjes vaak gebruikt in de zorg.

De chirurgische mondmaskers van type 1 (I), 2 (II) en 2R (IIR) zorgen ervoor dat je minder makkelijk een ander besmet. Deze mondkapjes beschermen dus vooral je omgeving.

FFP-mondkapjes (niet chirurgisch, wél medisch)

FFP staat voor Filtering Facepiece Particle. Dat betekent: deze mondkapjes filteren kleine deeltjes uit de lucht, zoals virussen. Ze sluiten goed aan op je gezicht en beschermen jou beter dan gewone (chirurgische) mondkapjes. Je herkent ze vaak aan hun vorm – ze zien er een beetje uit als een ‘snavel’.

Er zijn 3 soorten FFP-maskers: FFP1, FFP2 en FFP3. Hoe hoger het getal, hoe beter het masker filtert.

• FFP1: houdt minimaal 80% van de deeltjes tegen en wordt in de zorg.
• FFP2: houdt minstens 94% tegen en wordt gebruikt in ziekenhuizen, bijvoorbeeld bij infectieziekten zoals tbc of waterpokken.
• FFP3: houdt minimaal 99% van de deeltjes tegen en gebruikt bij gevaarlijke stoffen, zoals fijnstof of chemicaliën.

In tegenstelling tot gewone mondkapjes (zoals type 1 of 2), beschermen FFP-maskers vooral jouzelf. Ze zijn dus ideaal als je extra bescherming wilt.

Herbruikbare en stoffen mondkapjes

Verder zijn er stoffen (wasbare) mondkapjes: deze zijn niet chirurgisch én niet medisch. Hoeveel bescherming deze bieden, verschilt per mondmasker. Voor alle mondmaskers geldt dat ze zorgvuldig gebruikt en gedragen moeten worden. Mondkapjes vormen altijd een aanvulling op andere hygiënemaatregelen, zoals het regelmatig wassen van je handen en het niezen in je elleboog.

Niet-medische mondkapjes

Niet-medische mondkapjes zijn bijvoorbeeld stoffen (wasbare) of zelfgemaakte mondkapjes. Het kunnen ook wegwerpmondkapjes zijn, zoals chirurgische mondkapjes van type 1: deze zijn niet medisch.

Medische mondkapjes

Medische mondkapjes zijn chirurgische mondkapjes van type 2 (II) of type 2R (IIR). Ook FFP-mondmaskers (FFP1, FFP2 en FFP3) vallen in de categorie medische mondmaskers. FFP-maskers vallen niet onder de chirurgische mondkapjes, maar dus wél onder de medische maskers.

Om verspreiding van virussen tegen te gaan, is het belangrijk dat je een mondkapje op de juiste manier opdoet, draagt, afdoet en weggooit. Over de vraag hoe je een mondkapje op de juiste manier draagt, ontstaat nog weleens onenigheid. Daarom hebben we hieronder een handig stappenplan gemaakt. Zo weet jij voortaan precies hoe jij je mondkapje op de juiste manier moet dragen.

1. Reinig je handen met water en handzeep of desinfecterende handgel voordat je het mondkapje opdoet.
2. Gebruik de touwtjes of elastieken om het mondkapje op te zetten. Raak de binnenkant van het mondkapje niet aan. Zorg ervoor dat het mondkapje je mond én je neus bedekt en zorg ervoor dat het mondkapje goed aansluit op je gezicht.
3. Raak het mondkapje niet aan tijdens het dragen. Doe je dit wel, reinig dan je handen met water en zeep of desinfecterende handgel.
4. Vervang het mondkapje door een nieuw exemplaar zodra het vochtig is of na 3 uur. Gebruik mondkapjes die geschikt zijn voor eenmalig gebruik niet opnieuw.
5. Doe het masker af door middel van de touwtjes of elastieken. Raak het mondkapje niet aan.
6. Gooi het masker onmiddellijk weg in een gesloten afvalbak. Reinig daarna je handen met water en zeep of desinfecterende handgel.

Heb jij bovenstaand stappenplan gelezen, maar zou je graag nog wat extra uitleg willen over hoe je een mondkapje draagt? In het filmpje hieronder leggen we je precies uit hoe je dit op de juiste manier doet:

Misschien vraag je je af: wat is nu eigenlijk de binnen- en de buitenkant van een mondkapje? Geen zorgen, je bent niet de enige die zich dat afvraagt! Voor wegwerpmondkapjes met een witte en blauwe zijde geldt: de witte zijde is de binnenkant, de blauwe zijde is de buitenkant.

Dat hangt af van het soort mondkapje dat je draagt.

• Met een chirurgisch mondkapje (dit kan niet of wel medisch zijn) bescherm je niet jezelf, maar de mensen om je heen. Een chirurgisch mondkapje filtert namelijk alleen uitgeademde lucht, niet de lucht die je zelf inademt. Hetzelfde geldt voor een stoffen of zelfgemaakt mondkapje. Het dragen van zo’n mondkapje is een aanvulling op de andere hygiënemaatregelen, zoals vaak en grondig je handen wassen.
• Met een FFP2-mondkapje bescherm je wél jezelf. Dit mondkapje zit beter aangesloten op je gezicht dan een chirurgisch mondmasker en beschermt je tegen het inhaleren van besmette (virus)deeltjes in de lucht.

Wegwerpmondkapjes kan je maar 1 keer gebruiken. Je kan deze mondkapjes ongeveer 3 uur dragen. Daarna moet je ze weggooien. Deze mondkapjes mogen bij het restafval. Naast wegwerpmondkapjes bestaan er herbruikbare mondkapjes. Deze mondkapjes kan je wassen in de wasmachine op tenminste 60 graden. Gebruik geen wasverzachter.

Bewaar een schoon mondkapje zo steriel mogelijk in een schoon, afgesloten zakje of bakje. Stop ze niet los in je jaszak, broekzak of tas. Een herbruikbaar mondkapje kan je na gebruik wassen en weer in een schoon, afgesloten zakje of bakje terug stoppen. Wegwerpmondkapjes kan je na 1 keer dragen niet bewaren.

Disclaimer: deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.