Koorts: wanneer heb je verhoging?

Je hebt koorts als je lichaamstemperatuur hoger is dan 38 graden Celsius. Een normale lichaamstemperatuur schommelt tussen de 36,5 en 37,5 graden. Wanneer een virus of bacterie je lichaam probeert binnen te dringen, maakt je lichaam hier afweerstoffen tegen aan. Je lijf doet er zo alles aan om het virus of de bacterie te bestrijden. Omdat je lichaam bij een hoge lichaamstemperatuur meer afweerstoffen kan aanmaken, kan je lichaamstemperatuur stijgen. Hierdoor kan koorts ontstaan.

Wat is koude koorts?

Koude koorts is hetzelfde als gewone koorts. Als je koorts hebt, kan je het in vlagen juist koud hebben en last krijgen van rillingen. Hoewel de naam anders doet vermoeden, stijgt ook bij koude koorts je lichaamstemperatuur. Je hebt soms echter het gevoel dat je het koud hebt, terwijl je lichaam probeert warmte op te wekken.

Koorts en het coronavirus

Koorts is een bekend symptoom van het coronavirus. Wil je zelf thuis preventief testen of je het coronavirus bij je draagt? Bestel dan een corona-zelftest, of lees eerst meer over hoe een corona zelftest werkt. Voor de meest actuele en betrouwbare informatie over het coronavirus verwijzen we je naar het RIVM.

Als iemand ziek is, wordt er ook wel eens gezegd dat hij of zij verhoging heeft. Maar wat is nou eigenlijk het verschil tussen koorts en verhoging? Je hebt verhoging als je lichaamstemperatuur tussen de 37,5 graden Celcius en de 38 graden Celcius schommelt. Deze is dan net iets hoger dan normaal. Is je lichaamstemperatuur meer dan 38 graden Celcius? Dan heb je koorts.  

Het verschil tussen verhoging en koorts ligt dus aan je lichaamstemperatuur. Wel kan je bij verhoging en koorts dezelfde symptomen hebben. Zo kan je het plotseling warm krijgen, of juist heel koud. Ook kan je rillingen krijgen, gaan zweten, bleek worden of juist heel rood. 

Vanaf welke temperatuur heb je koorts? 

De volgende afbeelding en tabel geven weer vanaf welke temperatuur je koorts hebt, en bij welke temperatuur je alleen verhoging hebt. Neem altijd contact op met de huisarts als je meer dan 40 graden koorts hebt.

Om er zeker van te zijn dat je koorts hebt moet je je temperatuur meten met een thermometer. Is je lichaamstemperatuur hoger dan 38 graden? Dan heb je koorts. Welke symptomen je hebt en hoe ernstig ze zijn kan per situatie verschillen. 

Naast een verhoogde temperatuur kan je koorts vaak herkennen aan deze symptomen:

• zweten
• gloeiende wangen
• een warm voorhoofd
• koude rillingen
• koude voeten
• hoofdpijn
• spierpijn
• vermoeidheid
• misselijkheid
• verminderde eetlust
• een onwel gevoel
• concentratieproblemen
• slaapproblemen
• klappertanden
• een stijgend hartritme
• een verhoogde bloeddruk
• ijlen (bij hogere koorts)
• meer risico op uitdroging (bij hogere koorts)

De oorzaak van koorts is meestal dat je afweersysteem een ziekteverwekker zoals een virus of bacterie aan het bestrijden is. Hierbij maakt je lichaam afweerstoffen aan en kan je lichaamstemperatuur stijgen. Dit zorgt ervoor dat je lichaam meer afweerstoffen kan aanmaken en de ziekteverwekker beter kan bestrijden. 

Je kan ook last krijgen van koorts na een vaccinatie, als bijwerking van bepaalde medicijnen, als gevolg van bepaalde partydrugs zoals xtc. Ook kan koorts een symptoom zijn van een allergische reactie, ontsteking of tumor.

Heb je koorts en wil je weten of besmet bent met corona, influenza A/B of het RS-virus? Doe dan de Fluore Covid en Influenza combinatietest, met deze test weet je binnen15 minuten of je 1 van deze 4 virussen bij je draagt.

Of je echt koorts hebt, kun je eigenlijk alleen meten met een thermometer. Hoewel er tegenwoordig vrij betrouwbare oorthermometers verkrijgbaar zijn, kan je voor de meest betrouwbare uitslag het beste een rectale thermometer gebruiken. Metingen onder je tong of onder je oksel geven een minder betrouwbare uitslag. Welke plek je ook kiest: meet iedere keer dat je opnieuw je temperatuur opmeet op dezelfde plek. Doe je dit niet, dan kan je de verschillen in temperatuur eigenlijk niet goed met elkaar vergelijken. De temperatuur kan op de ene plek namelijk gemakkelijk een graad hoger liggen dan op een andere plek. In principe is het voldoende om 1 keer per dag je temperatuur op te meten.

Kan je koorts ook meten zonder thermometer?

Nee, dat kan niet. Je kan aan een warm voorhoofd niet afmeten of iemand koorts heeft. Twijfel je of je koorts hebt? Meet dan je lichaamstemperatuur met een thermometer.

Heeft je kind koorts? Koorts bij kinderen is op zich geen reden voor bezorgdheid. Vooral bij jonge kinderen komt koorts namelijk vaak voor. Blijf wel alert op andere symptomen. Een kind heeft koorts bij een lichaamstemperatuur van 38 graden of hoger. 

Wil je meer weten over koorts bij jonge kinderen, lees dan ons artikel over koorts bij baby's.

Hoe meet je koorts bij een kind?

Vraag je je af of je kind koorts heeft? De meest betrouwbare manier om dit te meten is met een thermometer via de anus. Je kan koorts bij kinderen ouder dan 3 maanden ook meten met een oorthermometer. Als je kind griep heeft en geen ernstige onderliggende aandoeningen, dan is 1 keer koorts meten per dag voldoende.

Koorts is meestal ongevaarlijk en gaat vaak vanzelf weer over. Alleen bij hoge koorts (40 graden of hoger) is het noodzakelijk om actie te ondernemen. Als je koorts hebt is het belangrijk om water te blijven drinken, voldoende rust te nemen en je lichaam koel te houden. Ook kan gezond eten helpen om je lichaam weer aan te sterken.   

Heb je koorts? Geen zorgen. Met de volgende tips zal je je al snel iets minder koortsig voelen: 

Wanneer je koorts hebt, is dit in de meeste gevallen geen reden voor paniek. Raadpleeg in de volgende gevallen wél je huisarts:

• Je lichaamstemperatuur is meerdere dagen hoger dan 39,5 graden.
• Je krijgt last van benauwdheid of kortademigheid.
• Je voelt je suf.
• Je drinkt weinig, minder dan de helft van wat je normaal drinkt. 
• Je plast weinig, minder dan 2 keer per dag.  
• Je urine is donker van kleur. 
• Je hebt een hart-, long-, of nierziekte.
• Je hebt diabetes (suikerziekte).
• Je hebt een lage weerstand door een ernstige ziekte of medische behandeling.
• Je bent in de afgelopen 4 weken in de tropen geweest.
• Je krijgt weer koorts na een aantal koortsvrije dagen.
• Je kindje is jonger dan 6 maanden of ouder dan 5 jaar en heeft last van koortsstuipen.

Wat is een normale lichaamstemperatuur? 

Een normale lichaamstemperatuur ligt tussen de 36,5 en 37,5 graden.  

Wanneer heb je koorts?

Je hebt koorts als je lichaamstemperatuur 38 graden of hoger is.

Wanneer heb je verhoging?

Je hebt verhoging als je lichaamstemperatuur tussen de 37,5 en de 38 graden schommelt.

Hoe weet je of je koorts hebt?

Je kunt vaststellen dat je koorts hebt, als je met een thermometer een lichaamstemperatuur van 38 graden of hoger meet.

Wat te doen bij koorts?

Als je koorts hebt kun je een paracetamol nemen. Een paracetamol werkt koortsverlagend en pijnstillend.

Is meer dan 40 graden koorts gevaarlijk?

Ja, 40 graden koorts of hoger kan je celstofwisseling, je spierwerking en de werking van je enzymen verstoren. Ook kan het je organen beschadigen.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.