Steenpuist: oorzaken, symptomen en behandeling

Een steenpuist of furunkel is een diepe ontsteking van een haarzakje. Deze ontsteking wordt veroorzaakt door een infectie. Een steenpuist kan hard aanvoelen, omdat het gebied rondom de infectie kan gaan ontsteken of opzwellen. Vandaar ook de naam “steenpuist”. Omdat de ontsteking plaatsvindt in een haarzakje, komen steenpuisten vooral voor op behaarde lichaamsdelen, zoals:

• je hoofd
• je schaamstreek
• je billen (of tussen je billen)
• je neus (vaak in je neus en dan vooral in het voorste gedeelte)
• je nek
• je oksels
• je liezen

Steenpuisten komen vaak voor op je billen of in je nek omdat dit plekken zijn waar je kleding vaak over je huid schuurt. Een steenpuist op je bil kan vooral vervelend zijn als je veel zit. Ook op of in je oor of lippen kan een steenpuist ontstaan. Je spreekt van een karbunkel of negenoog als er meerdere steenpuisten zijn samengevloeid of in een groepje bij elkaar zitten. 

Een steenpuist begint als een harde, rode en warme bult onder de huid. In de loop van een aantal dagen wordt de steenpuist rijper en ontstaat er een witte of gele puskop. De bult wordt ook groter en in het midden kun je een zwart puntje zien. Uiteindelijk barst de steenpuist spontaan open, waarbij er veel pus vrijkomt.

• Een pijnlijke, rode bult onder de huid.
• Warmte rondom het gebied van de ontsteking.
• Een puskop die zich vormt en vaak openbarst.
• Soms koorts of een algemeen ziektegevoel.

Tip: Het is belangrijk om een steenpuist niet uit te knijpen, omdat dit de infectie kan verergeren.

Een steenpuist ontstaat door een ontsteking van een haarzakje. Bacteriën, zweet of vuil dringen de huid binnen en zorgen voor een pijnlijke, rode bult met pus. Sommige mensen hebben meer kans op een steenpuist dan anderen. Er zijn verschillende factoren die de kans op het ontwikkelen van een steenpuist vergroten:

• Overmatig zweten.
• Strakke kleding die de huid irriteert.
• Huidbeschadigingen, zoals schrammen of krassen.
• Verminderde weerstand, bijvoorbeeld door ziekte of medicijngebruik.

De symptomen van een steenpuist kunnen lijken op die van een gewone puist, maar een steenpuist is dieper en pijnlijker. Het onderscheidende kenmerk is meestal de grootte en de pijn die je ervaart. Een steenpuist voelt vaak harder aan en is meestal veel gevoeliger dan een gewone puist.

Heb je een steenpuist? Dit zijn onze tips om de genezing te versnellen en besmetting te voorkomen:

Ja, steenpuisten zijn besmettelijk. Mensen met een steenpuist kunnen zichzelf en anderen besmetten met stafylokokken. Dat gebeurt meestal doordat de pus uit een opengebarsten steenpuist op een andere plek terechtkomt en daar een nieuwe ontsteking veroorzaakt. De stafylokokken bacterie kan dan via het haar in je lichaam terecht komen. Daarnaast kunnen mensen die drager zijn andere mensen besmetten via hun speeksel of door bijvoorbeeld te hoesten of te niezen.

Een steenpuist barst meestal binnen een week vanzelf open. Daarna geneest het wondje ook vanzelf. Ook als de steenpuist niet openbarst, verdwijnt hij binnen een paar weken vanzelf.

Nee, knijp steenpuisten nooit uit! Blijf van de steenpuist af en probeer hem nooit zelf open te maken of uit te knijpen. Wanneer je een steenpuist uitknijpt, kan hij namelijk naar binnen opengaan, waardoor de infectie juist erger kan worden. Als je de steenpuist met rust laat, zal de huid vanzelf openbarsten.

Is de puskop van een steenpuist opengebroken? Geen paniek. Spoel je huid af met lauwwarm water en dek het verse wondje af met een pleister. Let op: wanneer een steenpuist openbreekt, kan je jezelf of iemand anders besmetten als de pus op andere plaatsen terecht komt. Ga dus zorgvuldig te werk!

Is de puskop van een steenpuist opengebroken? Geen paniek. Spoel je huid af met lauwwarm water en dek het verse wondje af met een pleister. Let op: wanneer een steenpuist openbreekt, kun je jezelf of iemand anders besmetten als de pus op andere plaatsen terechtkomt. Ga dus zorgvuldig te werk!

Hoewel het niet altijd mogelijk is om steenpuisten te voorkomen, zijn er wel maatregelen die je kan nemen om de kans op een steenpuist te verkleinen:

• Houd je huid schoon met lauw water en droog. Smeer er dus niets op en gebruik geen nat verband.
• Vermijd strakke kleding die over je huid schuurt.
• Behandel kleine huidinfecties direct, bijvoorbeeld door ze schoon te maken en te ontsmetten.
• Zorg voor een goede hygiëne, vooral als je veel zweet of een hoger risico hebt op infecties.

Een steenpuist is meestal geen reden om naar een huisarts te gaan. Hij geneest namelijk vanzelf. Neem wel contact op met je huisarts in de volgende gevallen:

• als de steenpuist in je gezicht zit (oor, neus of lip).
• als de steenpuist niet binnen 10 dagen geneest.
• als de steenpuist erg veel pijn doet.
• als je een verminderde weerstand hebt, bijvoorbeeld door ziekte of medicijngebruik.
• als je koorts hebt gekregen door de steenpuist.
• als je vaker dan 2 keer per jaar last van steenpuisten hebt.
• als je hartklepafwijkingen of een kunstklep hebt.
• als je een kunstgewricht hebt.

Disclaimer: Let op: dit artikel geeft alleen algemene informatie en is geen medisch advies. Het vervangt niet het advies van een arts, specialist of andere zorgverlener. Neem dan contact op met je huisarts.

Ja, het is mogelijk dat je meerdere keren in je leven last hebt van steenpuisten. Als je vaak steenpuisten hebt, kan het helpen om te letten op hygiëne (zoals regelmatig wassen en schone kleding dragen) en strakke kleding of wrijving te vermijden. Bij vaak voorkomende steenpuisten kan je huisarts verder advies geven over de beste aanpak.