Mentale sprongen van je baby: alles wat je wil weten

Etos

Laatste update 07 januari 2025

Je baby groeit niet alleen fysiek razendsnel, maar maakt ook enorme sprongen in zijn of haar mentale ontwikkeling! Deze sprongen kunnen een wereld van verschil maken in hoe je kleintje de wereld om zich heen begrijpt. Maar wat betekent dat precies? In dit artikel ontdek je wat sprongen zijn, hoe je sprongen kan herkennen, waarom ze belangrijk zijn én hoe je jouw baby tijdens deze fases het beste kan ondersteunen. Lees dus gauw verder!

Baby die aan het spelen is. Ze zit midden in de sprongfase.

Wat zijn mentale sprongen bij je baby?

Sprongen zijn periodes waarin je baby een grote mentale ontwikkeling doormaakt. Tijdens deze sprongen leert je kleintje nieuwe vaardigheden. Denk aan het ontwikkelen van meer bewustzijn, het herkennen van patronen of het leren van nieuwe bewegingen. Deze veranderingen kunnen invloed hebben op het gedrag van je baby: je kleintje kan onrustiger worden, meer huilen of juist extra behoefte hebben aan jouw aandacht. Het is een teken dat je baby hard aan het werk is om de volgende stap in zijn of haar ontwikkeling te maken.

Waarom zijn sprongen belangrijk?

Mentale sprongen zijn belangrijk bij de groei en ontwikkeling van je baby. Tijdens deze periodes leert je kleintje namelijk belangrijke vaardigheden die hem of haar helpen de wereld beter te begrijpen. Elke sprong draagt bij aan nieuwe mijlpalen. Daarnaast leggen sprongen de basis voor verdere leerprocessen als je baby straks ouder wordt.

Hoeveel sprongen zijn er?

In de eerste 20 maanden van het leven van je baby zijn er maar liefst 10 mentale sprongen waar ze mee te maken krijgen. Hoewel de duur en intensiteit van de sprongen per baby kunnen verschillen, komen deze sprongen vaak rond dezelfde levensfases voor.

Wanneer ontstaan sprongen? Alle sprongfases op een rij

In onderstaande tabel zetten we alle sprongfases voor je op een rij, inclusief wanneer deze voorkomen.

Hoe herken je sprongen bij je baby?

Je kan het vaak merken wanneer je kleintje een sprong maakt. Mentale sprongen kunnen namelijk behoorlijk intens zijn voor je baby én voor jou als ouder. Tijdens deze periodes kan je baby namelijk extra prikkelbaar zijn, meer huilen of meer behoefte hebben aan aandacht en comfort. Je kan dit herkennen aan het volgende gedrag.

Overprikkeld. Je baby kan meer moeite hebben met zichzelf kalmeren en lijkt vaker overstuur te raken.
Slecht slapen. Je kleintje kan moeite hebben met in slaap vallen of vaker wakker worden ’s nachts. Daarnaast kan je baby ook oververmoeid raken door de sprongen.
Meer behoefte aan aandacht. Je baby wil vaak meer aandacht van jou om zich veilig en comfortabel te voelen.
Veranderingen in eetgedrag. Soms wil je baby vaker drinken, of juist minder eten omdat de sprong je kleintje afleidt.
Verlies van eerder geleerde vaardigheden. Je baby kan tijdelijk terugvallen in bepaalde ontwikkelingsstappen, zoals weer vaker afhankelijk zijn van je hulp bij slapen of voeding.
Meer interesse in de omgeving. Je baby kan plotseling intensief naar voorwerpen of mensen kijken, en toont meer nieuwsgierigheid naar de wereld om zich heen.
Fysieke veranderingen. Tijdens de sprongen kan je baby zijn motoriek intensiever oefenen, zoals meer bewegingen met handen of voeten maken, rollen, kruipen of grijpen.
Meer frustratie. Je baby kan gefrustreerd raken wanneer iets niet lukt, zoals een puzzel oplossen.
Korte periodes van meer lachen of spelen. Door veel prikkels kan je baby ook momenten van extra vrolijkheid en interactie laten zien.

Tips om je baby te ondersteunen tijdens de sprongen

Tips bij sprong 1: Gevoelens

gebruik kalmerende geluiden, zoals zachte muziek of witte ruis, om je baby gerust te stellen
geef je baby extra knuffels en draag hem dicht bij je voor extra aandacht en comfort

Tips bij sprong 2: Patronen

speel spelletjes als ‘kiekeboe’ of andere herhalende spelletjes om de ontdekking van patronen te stimuleren
zet een kleurrijke muziekmobiel boven het bedje of gebruik kleurrijk speelgoed om de visuele focus te bevorderen

Tips bij sprong 3: Overgang

speel met rammelaars of bewegende objecten om je baby te helpen veranderingen in zijn omgeving te begrijpen
gebruik speelgoed dat van vorm verandert om het concept van overgang te stimuleren

Tips bij sprong 4: Gebeurtenissen

introduceer interactief speelgoed, zoals blokken of muziekinstrumentjes, om oorzaak en gevolg te stimuleren
laat je baby zelf iets proberen, zoals het slaan van een speelgoedobject om zelf het effect te ontdekken

Tips bij sprong 5: Relaties

speel met stapelbekers of andere objecten die verschillende maten en vormen hebben om relaties te leren
laat je baby in de spiegel kijken en benoem wat hij ziet, om zo zelfherkenning te bevorderen

Tips bij sprong 6: Categorieën

laat je baby verschillende texturen, materialen en objecten voelen, en benoem ze hardop
speel met speelgoed dat in verschillende categorieën valt, zoals dieren of voedsel, en benoem deze groepen

Tips bij sprong 7: Reeksen

introduceer eenvoudige volgordespelletjes, zoals blokken bouwen of een bal rollen, om het concept van reeksen aan te leren
maak gebruik van dagelijkse routines, zoals het wassen van handen of aankleden, om je baby te helpen reeksen in handelingen te herkennen

Tips bij sprong 8: Programma’s

stel dagelijkse rituelen in, zoals het voorlezen van een boek voor het slapen gaan, om je baby te helpen routine te begrijpen
geef je baby kleine taken, zoals het opruimen van speelgoed, om het concept van taken en verantwoordelijkheden te introduceren

Tips bij sprong 9: Principes

introduceer simpele regels, zoals speelgoed delen met anderen, om je baby te helpen sociale normen te begrijpen
oefen met sociale interactie en laat je kleintje veel met leeftijdsgenootjes spelen om zo verschillende principes beter te begrijpen

Tips bij sprong 10: Systemen

speel met interactief speelgoed, zoals een vormensorteerder, waarbij je baby verschillende vormen in de juiste gaten moet stoppen. Dit helpt je baby te begrijpen hoe verschillende stukken bij elkaar passen en hoe ze samenwerken
kies voor speelgoed dat licht en geluid geeft wanneer je baby iets doet, zoals een speelgoedtelefoon. Dit laat je baby zien hoe acties gevolgen hebben

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel.

Door deze tips te volgen, ondersteun je je baby niet alleen in zijn of haar ontwikkeling, maar maak je de sprongen ook wat makkelijker én leuker!

Wil je meer weten over alles wat je baby leert tot aan de kleuterfase? Lees dan ons artikel over de ontwikkelingsfases van je kind!