Jeuk? Dit kan je doen om je huid te kalmeren!

Jeuk ontstaat doordat zenuwuiteinden in de huid een signaal afgeven aan je hersenen. Dat signaal geeft aan dat er iets aan de hand is met je huid. Het is een beschermingsmechanisme van het lichaam: een manier om te waarschuwen dat er iets irriteert, ontstoken is of uit balans raakt. Maar de oorzaak van dat signaal kan sterk variëren. Soms is het iets simpels als een droge huid, maar het kan ook een allergie of huidaandoening zijn. Als je weet waar de jeuk vandaan komt, kan je er ook echt iets aan doen. Daarom hebben we verschillende oorzaken hieronder voor je op een rij gezet.

Hoewel de oorzaak van jeuk kan verschillen, zijn er een aantal algemene tips die bijna altijd helpen om je huid te kalmeren en verdere irritatie te voorkomen.

Hydrateer je huid goed

Een goed gehydrateerde huid is beter beschermd tegen invloeden van buitenaf. Gebruik een parfumvrije, vette crème of zalf die de huidbarrière ondersteunt. Breng deze het liefst aan na het douchen, als je huid nog een beetje vochtig is. Zo sluit je het vocht beter in. Herhaal dit gerust meerdere keren per dag, zeker op plekken die gevoelig zijn voor uitdroging, zoals je benen, ellebogen en handen.

Douche met lauw water

Heet water droogt de huid uit en maakt het kwetsbaarder voor jeuk. Ook zeep of agressieve reinigers kunnen de huidbarrière aantasten. Gebruik liever een milde, zeepvrije wasgel en beperk je douchetijd tot zo’n 5 minuten. Dep je huid daarna voorzichtig droog in plaats van hard te wrijven.

Draag luchtige, zachte kleding

Strakke kleding of synthetische stoffen zoals polyester kunnen de huid irriteren en de jeuk verergeren. Kies liever voor zachte, ademende materialen zoals katoen of bamboe. Ook losse kleding helpt om de huid koel te houden en wrijving te voorkomen.

Vermijd krabben

Krabben lijkt op korte termijn te helpen, maar maakt het probleem vaak erger. Het beschadigt de huid en kan leiden tot wondjes of zelfs infecties. Probeer in plaats daarvan te koelen met een nat washandje of gebruik een verkoelende crème met bijvoorbeeld aloë vera of menthol. Sommige mensen hebben baat bij het ‘s nachts dragen van handschoenen om onbewust krabben te voorkomen.

Jeuk kan het hele jaar door optreden, maar de oorzaak verschilt vaak per seizoen. In de winter is de lucht binnen vaak droog door verwarming, waardoor je huid sneller vocht verliest en gaat jeuken. In de zomer spelen juist zon, hitte en insecten een grotere rol. Zweten, zonnebrand of zout zeewater kunnen je huid extra prikkelen. Pas je verzorging aan op het seizoen: in de winter meer smeren, in de zomer: luchtige kleding en een milde zonnebrandcrème gebruiken.

Jeuk is niet alleen een lichamelijke klacht, maar heeft ook een sterk psychologische component. Stress, spanning of angst kunnen jeuk versterken of in stand houden. In stressvolle periodes maakt je lichaam namelijk meer histamine aan, waardoor jeukgevoelens toenemen. Bovendien zijn je hersenen in tijden van stress gevoeliger voor lichamelijke signalen, waardoor jeuk veel intenser kan aanvoelen. Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, yoga, wandelen of meditatie kunnen dan ook écht helpen om jeukklachten te verminderen.

Als jeuk niet vanzelf overgaat, zijn er verschillende behandelopties. Een goede behandeling begint bij het vaststellen van de oorzaak. Voor sommige vormen van jeuk volstaat goede huidverzorging. In andere gevallen is een medische behandeling nodig. Hieronder hebben we een paar behandelingen op een rij gezet.

Antihistamine: bij allergieën kunnen deze medicijnen de jeukprikkel van histamine onderdrukken. Overleg altijd met een arts, zeker als je andere medicijnen gebruikt.

Verkoelende gels: bij oppervlakkige jeuk of insectenbeten kan een verkoelende gel (met aloë vera of menthol) tijdelijke verlichting geven.

Medische crèmes: voor eczeem, psoriasis of schimmelinfecties zijn er speciale crèmes of zalven verkrijgbaar op recept van de huisarts. Deze verlichten de jeuk en herstellen de huid.

In sommige gevallen is het belangrijk om een arts te raadplegen, vooral als de jeuk niet verdwijnt of gepaard gaat met andere symptomen. Neem in de onderstaande gevallen contact op met je huisarts.

Als de jeuk langer dan een paar dagen aanhoudt, kan het verstandig zijn om medische hulp in te schakelen om de oorzaak te achterhalen.

Wanneer jeuk gepaard gaat met uitslag, zwelling of andere symptomen, kan dit duiden op een allergische reactie of een infectie die behandeld moet worden.

Bij infecties zoals schurft of huidschimmel is het belangrijk om snel actie te ondernemen. Deze aandoeningen kunnen behandeld worden met medicijnen en crèmes.

Als de jeuk je slaap of dagelijkse activiteiten verstoort, kan het ook nodig zijn om professionele hulp in te schakelen.

Kan jeuk vanzelf verdwijnen?
Ja, als de oorzaak tijdelijk is, zoals een droge huid of een insectenbeet, gaat de jeuk vaak vanzelf weer over. Duurt het langer dan een paar dagen, of wordt het erger? Dan is het verstandig om medisch advies in te winnen.

Is jeuk besmettelijk?
Jeuk zelf is geen ziekte en dus niet besmettelijk. Sommige oorzaken van jeuk, zoals schurft of bepaalde schimmels, zijn dat wel. Twijfel je? Laat je huid dan checken door een arts.

Wat helpt het snelst tegen jeuk?
Een verkoelende crème of gel kan snel verlichting geven. Bij allergieën werken antihistaminica vaak goed. Het is belangrijk om de oorzaak aan te pakken, anders blijft de jeuk terugkomen.

Hoe voorkom je jeuk door droge huid?
Smeer je huid dagelijks in met een vette, parfumvrije crème of zalf. Douche niet te heet, en gebruik milde producten zonder irriterende stoffen. In de winter is het extra belangrijk om de luchtvochtigheid in huis op peil te houden.

Disclaimer: Deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.