Slaapproblemen

Slaapproblemen kunnen erg vervelend zijn. Slaapproblemen kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat het lastiger wordt je dagelijkse taken uit te voeren omdat je vermoeid bent. Maar wanneer heb je last van een slaapprobleem of een slaapstoornis? En wat kun je er zelf tegen doen? In dit artikel vertellen we je alles wat je over slaapproblemen moet weten.

Wat is slaap?

Slaap is een verlaging van het bewustzijn. Mensen reageren tijdens hun slaap niet meer op de dingen die om hen heen gebeuren. Slapen en waken worden gestuurd door een aangeboren 'biologische klok'. Dit ritme van slapen en wakker zijn, valt meestal samen met de dag en nacht. Bij de meeste mensen duurt een periode waarin slapen en wakker zijn elkaar opvolgen zo’n 24 tot 28 uur. Tijdens de slaap doorloop je ongeveer vier tot zes keer een verschillend stadium. In de eerste drie stadia ontspannen de spieren zich steeds meer en wordt de slaap steeds dieper.

• Doezelperiode: de slaap begint met de 'doezelperiode' waarin je gedachten hun eigen weg gaan
• Sluimerslaap: daarna komt de 'sluimerslaap'
• Deltaslaap: de sluimerslaap gaat over in een nog diepere slaap (deltaslaap)
• REM-slaap: ongeveer anderhalf uur na het inslapen, begint de REM-slaap (Rapid Eye Movements), ofwel de 'droomslaap'. Deze slaap is lichter. Je ogen bewegen snel heen en weer en je hartslag en lichaamstemperatuur gaan omhoog

Waarom slapen we?

Een goede nachtrust is belangrijk voor je lichamelijke gezondheid. Slapen bevordert ook de weerstand. Dat betekent niet dat het slecht is voor je om zo nu en dan een nacht kort of juist lang te slapen. Pas als je een lange tijd achter elkaar weinig of juist veel slaapt, kan dat invloed hebben op je gezondheid. Tijdens de diepe slaap herstelt je lichaam zich van de geleverde inspanningen overdag en ontspannen de lichaamsspieren zich. De diepe slaap is belangrijk voor de lichaamsgroei en voor het goed ontwikkelen van de hersencellen.

Heb je last van een slaapprobleem of een slaapstoornis?

Sommige mensen krijgen in hun leven te maken met slaapklachten. Slaapklachten hoeven gelukkig niet altijd ernstig te zijn. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen 'slaapproblemen' en 'slaapstoornissen'.

Slaapprobleem

Als de slaapklachten kort duren, na een tijdje weer overgaan en je de dagelijkse dingen nog gewoon kunt doen, noemen we dit een 'slaapprobleem'. Slaapproblemen kunnen bijvoorbeeld bestaan uit moeite met inslapen, met als gevolg dufheid overdag. Ook kun je last hebben van vroeg wakker worden of enge dromen hebben. Vaak hebben slaapproblemen te maken met gebeurtenissen in je leven, bijvoorbeeld als je erg druk bent met van alles.

Slaapstoornis

Pas als je slaapklachten langer dan drie à vier weken duren, kan dit wijzen op een 'slaapstoornis'. Bij een slaapstoornis lijd je duidelijk onder de klachten, of heb je moeite met het uitvoeren van de dagelijkse bezigheden door de slaapklacht. Er bestaan verschillende slaapstoornissen. Deze hebben we hieronder voor je op een rijtje gezet.

Welke slaapstoornissen bestaan er?

Slapeloosheid

Slapeloosheid wordt ook wel insomnia genoemd. We noemen het slapeloosheid als sinds drie à vier weken het inslapen moeilijk gaat, of als je verschillende keren per nacht wakker wordt. Weer weten? Lees dan ons artikel over insomnia.

Overmatige slaperigheid

Overmatige slaperigheid wordt hypersomnia genoemd. De belangrijkste klacht is overmatige slaperigheid overdag, waarbij er toch lange nachten worden geslapen.

Plotselinge slaapaanvallen

Plotselinge slaapaanvallen, ook wel narcolepsie genoemd, komen gelukkig niet vaak voor. Iemand met narcolepsie valt op ongelegen momenten plotseling in slaap. De slaapaanval duurt ongeveer tien minuten. Als dit drie maanden lang voorkomt, dan is er sprake van narcolepsie.

Slaapstoornis als gevolg van een onregelmatig slaappatroon

Slapeloosheid (insomnia) of overmatige slaperigheid (hypersomnia) kan ontstaan door een onregelmatig slaapritme. Het kan zijn dat je vaak op onregelmatige tijden wakker bent, door bijvoorbeeld ’s nachts te werken of uit te gaan.

Slaapgebonden ademhalingsstoornis

De slaap kan ontregeld worden door achtereenvolgende ademstilstanden (slaapapneu). Je stopt dan tot zestig seconden met ademen, waarna je naar adem snakt. Deze ademhalingsstoornis kan weer overmatige slaperigheid of slapeloosheid veroorzaken.

Stoornissen tijdens de slaap

Bij stoornissen tijdens de slaap, komen gedragingen die normaal gesproken overdag plaatsvinden, ’s nachts voor. 'Slaapwandelen' en 'nachtelijke paniek' komen bijvoorbeeld voor tijdens de diepe slaap. Meestal herinner je je hier ’s ochtends weinig of niets van.

Wat kun je zelf aan slaapproblemen doen?

Als je een paar nachten niet kunt slapen, zijn er verschillende manieren om de slaap op te wekken. Hieronder hebben we een aantal tips voor je op een rijtje gezet:

• Ga pas naar bed als je je slaperig voelt.
• Geen inspannende dingen doen voor het slapen gaan.
• Kijk niet te veel en tot laat naar de tv.
• Niet blijven woelen, maar de slaapkamer na zo’n twintig minuten juist even te verlaten.
• Regelmaat: het beste is om ’s ochtends op een vaste tijd op te staan en overdag niet te slapen. Ga ook 's avonds rond dezelfde tijd naar bed.
• Gebruik geen cafeïnehoudende dranken en alcohol voor het slapen.

Niet iedereen heeft evenveel behoefte aan slaap. De gemiddelde behoefte van de mens aan slaap ligt tussen de zeven en acht uur per nacht. Het is belangrijk dat je voor je eigen gevoel genoeg slaapt.

Meer weten? In deze video vertelt Irene over haar slaapproblemen én geeft ze extra tips voor een betere nachtrust.

Wanneer moet je naar de huisarts?

Het is verstandig om naar de huisarts te gaan als je denkt dat je een slaapstoornis hebt die langer dan drie of vier weken duurt. Je kunt ook je huisarts bezoeken wanneer je wordt belemmerd in je normale dagelijkse bezigheden als gevolg van je slaapklachten. Samen met je huisarts kan er een oplossing gezocht worden om je slaapritme te verbeteren. 

Er kan eventueel een slaapmiddel worden voorgeschreven. Bij een slaapmiddel wordt meestal ook een slaapadvies gegeven. Het is belangrijk om, tegen de tijd dat je weer goed slaapt, weer zonder het slaapmiddel te kunnen slapen. Doe je dat niet, dan treedt er gewenning op en kun je afhankelijk worden van het slaapmiddel. Je kunt dan niet meer slapen zonder gebruik van het slaapmiddel. 

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.