Hoogteziekte

Hoogteziekte is de naam voor een aantal klachten en verschijnselen die kunnen optreden bij een te snelle stijging naar grote hoogten (> 2500 m). Het begin is vaak mild, maar hoogteziekte kan zich ontwikkelen tot een ernstige levensbedreigende aandoening.

Wat is de oorzaak van hoogteziekte?

De oorzaak van hoogteziekte is het tekort aan zuurstof op grote hoogte. Dit komt door de lage luchtdruk. Vooral een hoogteverschil van meer dan 300 meter tussen opeenvolgende slaapplaatsen is een belangrijke risicofactor. Door te acclimatiseren op hoogte gaat het lichaam meer rode bloedcellen aanmaken. Dit verbetert het transport van zuurstof in het bloed en compenseert zo het tekort aan zuurstof in de lucht. De gevoeligheid van mensen voor het krijgen van hoogteziekte verschilt. Bij long- en hartziekten is de kans groter. Bij mensen die op wintersport gaan, krijgt ongeveer 10% verschijnselen van milde hoogteziekte. Bij het rechtstreeks vliegen naar plaatsen op grote hoogte kan dit aantal oplopen tot 75%.

Symptomen van hoogteziekte

De klachten van hoogteziekte (acute mountain sickness) beginnen meestal enkele uren tot een dag na aankomst op grote hoogte. In het begin zijn de klachten vaak mild. Het kan gaan om hoofdpijn, slapeloosheid, kortademigheid, vermoeidheid, maag/darmklachten en duizeligheid. Hoofdpijn is vaak de eerste uiting. Bij ernstige hoogteziekte neemt de hoofdpijn en benauwdheid toe. Zonder behandeling kan hoogteziekte leiden tot hersenoedeem en longoedeem. Hierbij is er sprake van een levensbedreigende situatie. Klachten die vaak voorkomen bij hersenoedeem zijn: hevige hoofdpijn, pijnstillers hebben geen effect, psychische stoornissen, coördinatiestoornissen, verlammingen, epilepsie en bewusteloosheid. Bij longoedeem zijn er klachten van: benauwdheid, snelle hartslag, pijn op de borst, hoesten en bloed ophoesten.

Hoe ontstaat hoogteziekte?

Hoogteziekte ontstaat door een tekort aan zuurstof in het lichaam. De concentratie van zuurstof is op grote hoogte door de lagere luchtdruk lager. Het zuurstoftekort verandert de waterhuishouding van het lichaam. Hierdoor kan vocht vanuit de bloedvaten in de weefsels van hersenen en longen komen en aanleiding geven tot klachten.

Is het ernstig wat kun je verwachten?

Hoogteziekte begint meestal mild, maar kan zich ontwikkelen tot een ernstige, levensbedreigende aandoening. In het stadium van milde klachten mag niet verder worden geklommen. Door afdalen of acclimatiseren, verdwijnen de klachten over het algemeen. Wanneer de klachten van hoofdpijn en kortademigheid toenemen is de situatie ernstiger. Er moet worden afgedaald, het zoeken van medische hulp is ook aan te raden. Als er hersenoedeem of longoedeem ontstaat, is dat levensbedreigend.

Wanneer naar een arts?

Bij klachten van ernstige hoogteziekte is het aan te raden snel een arts te consulteren. Verschillende medicijnen kunnen het beloop gunstig beïnvloeden. Het verbetert de ademhaling en zorg ervoor dat overtollig vocht wordt uitgeplast. Ook kan het toedienen van zuurstof nodig zijn. Soms wordt bij de behandeling gebruik gemaakt van een hoge druk tank.

Wat kun je er zelf aan doen?

De belangrijkste maatregel is afdalen en acclimatiseren. Als de klachten dan nog niet verdwijnen is het noodzakelijk verder af te dalen.

Algemene adviezen en voorzorgsmaatregelen

• Bespreek voor de reis jouw reisplannen met je huisarts of een reizigersadviseur op een vaccinatiecentrum en overleg of het meenemen van preventieve medicatie of vroegbehandeling in jouw geval zinvol is?
• Probeer het rechtstreeks reizen naar grote hoogten te vermijden
• Neem de tijd om te acclimatiseren
• Stijg boven de 2500 meter niet meer dan 300 meter per overnachting
• Gebruik geen alcohol of slaapmiddelen
• Drink ruim voldoende
• Voorkom onderkoeling

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.