Menstruatie: alles wat je wil weten

Elke maand bereidt je lichaam zich voor op een mogelijke zwangerschap. Als dat niet gebeurt, stoot je baarmoeder het opgebouwde slijmvlies af: dat is wat je menstruatie is. Gemiddeld duurt het 4 tot 7 dagen, maar dat verschilt per persoon.

De meeste vrouwen worden ergens tussen hun 11e en 15e voor het eerst ongesteld. Soms eerder, soms later: wanneer je lichaam er klaar voor is, en dat kan bij iedereen net even wat anders zijn. Je laatste menstruatie (menopauze) komt meestal ergens tussen je 40e en 60e jaar.

Je menstruatiecyclus begint op de eerste dag van je menstruatie en eindigt de dag voordat de volgende weer start. Gemiddeld duurt dat zo’n 28 dagen, maar alles tussen de 21 en 35 is normaal. Je cyclus bestaat uit 4 fases: hieronder lees je wat er in elke fase gebeurt en hoe je hier het beste mee om kan gaan.

Fase 1: de menstruatiefase (winter)

De eerste dag dat je bloedt, begint je cyclus opnieuw. Je hormonen oestrogeen en progesteron staan op een laag pitje. Je lichaam voert het baarmoederslijmvlies en de onbevruchte eicel af.

Deze fase wordt vergeleken met de winter omdat je lichaam zich terugtrekt en in een periode van rust en herstel gaat.

Zo zorg je goed voor jezelf

Tijdens deze fase kan je last hebben van krampen, vermoeidheid, stemmingswisselingen of hoofdpijn. Luister goed naar je lichaam: het is helemaal oké om wat gas terug te nemen. Plan rustmomenten in, gebruik een warmtekruik tegen buikkramp en drink een ontspannende kruidenthee. En onthoud: dit is geen ‘off day’, maar een moment waarop je lichaam hard aan het werk is. Gun jezelf wat rust.

Fase 2: de folliculaire fase (lente)

In deze fase komt je lichaam weer goed op gang. Je oestrogeen stijgt, het baarmoederslijmvlies wordt dikker én in je eierstokken groeien kleine follikels: 1 daarvan bevat de eicel die straks vrijkomt bij de eisprong. Veel vrouwen merken in deze periode dat ze zich energieker voelen of wat meer zin in seks hebben.

Deze fase wordt vergeleken met de lente omdat energie en groei weer toenemen.

Zo benut je deze fase

Dit is hét moment om plannen te maken, actief te zijn en te doen waar je blij van wordt. Je voelt je lichter, creatiever en vaak meer in balans. Pak die extra energie om lekker te bewegen, gezond te koken of iets nieuws te proberen!

Fase 3: de ovulatiefase (zomer)

Ongeveer 14 dagen vóór je volgende menstruatie barst de dominante follikel open: de eisprong. De eicel komt vrij en reist naar je baarmoeder. Dit is het moment dat je het meest vruchtbaar bent. Ben je bezig met zwanger worden? Met een ovulatietesten kan je precies zien wanneer je eisprong is!

Deze fase wordt vergeleken met de zomer omdat dit het hoogtepunt van je cyclus is, vol kracht en energie.

Geniet van deze fase

Tijdens deze fase voel je je vaak op je best: je straalt, hebt meer zelfvertrouwen en voelt je sociaal. Dit is een mooie tijd om dingen te ondernemen, afspraken te plannen of gewoon lekker in je vel te zitten. Zorg wel dat je voldoende water drinkt en voedzaam eet, want je lichaam werkt op volle toeren.

Fase 4: luteale fase (herfst)

Na de eisprong maakt je lichaam oestrogeen en progesteron aan om je baarmoeder klaar te maken voor een mogelijke innesteling. Wordt de eicel niet bevrucht? Dan dalen je hormonen weer en begint de cyclus weer opnieuw met je menstruatie.

Deze fase wordt vergeleken met de herfst omdat je lichaam zich voorbereidt op loslaten en vertraging.

Zo kom je deze fase goed door

In deze fase kan je merken dat je wat gevoeliger, emotioneler of vermoeider bent. Dat is heel normaal: je lichaam bereidt zich voor op de volgende cyclus. Probeer te ontspannen, slaap wat extra en eet voedzaam. Beweging helpt ook: een rustige wandeling of yogasessie kan wonderen doen. Vraag vooral niet te veel van jezelf.

Tip: probeer je cyclus eens bij te houden in een app of op papier. Zo leer je patronen herkennen, van je energieniveau tot je stemming, en weet je precies wat je kan verwachten.

De meeste meisjes worden ongesteld als ze ongeveer 11 of 12 jaar oud zijn, maar het kan ook al vanaf 9 jaar of pas rond hun 15e gebeuren. Dit is helemaal niet gek en bij iedereen net even anders. Erfelijkheid, voeding en gezondheid hebben hier invloed op. Als je dochter of iemand in je omgeving voor het eerst ongesteld wordt: praat erover. Hoe opener we over menstruatie zijn, hoe normaler het wordt. Wil je hier meer over weten? Je leest het in ons artikel over de eerste keer ongesteld.

Wij zetten de meest gebruikte menstruatieproducten voor je op een rij. Zo vind je de variant die het beste bij je past!

• Maandverband: vangt het menstruatiebloed buiten je lichaam op. Verkrijgbaar in verschillende diktes en lengtes, met of zonder vleugels. Handig als je wat meer zekerheid wil of liever geen product inbrengt.
• Tampons: vangen het bloed op inwendig, dus van binnen in je vagina. Tampons zijn discreet en fijn als je bijvoorbeeld wil sporten of zwemmen tijdens je menstruatie.
• Inlegkruisjes: zijn dunne, ademende verbandjes die handig zijn bij lichte menstruatie of als extra bescherming bij het dragen van een tampon of menstruatiecup.
• Menstruatiecup: een herbruikbare siliconen cup die het menstruatiebloed inwendig opvangt. Je kan de cup schoonmaken en opnieuw gebruiken,dus het is een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief. Meer weten over welke maat het beste bij jou past? Lees er alles over in ons artikel over menstruatiecups.
• Menstruatieondergoed: ondergoed met ingebouwde bescherming dat bloed opvangt zonder extra producten. Comfortabel, wasbaar en dus herbruikbaar. Een echte favoriet onder sportliefhebbers tijdens dagen van minder bloedverlies.

Het maakt niet uit welk product je kiest, het gaat erom dat jij je er prettig bij voelt!

Bij sommige vrouwen is de cyclus niet helemaal regelmatig: de menstruatie komt dan wat eerder of juist later dan normaal. Dat kan verschillende oorzaken hebben, zoals stress, gewichtsschommelingen of hormonale veranderingen. Wil je hier meer over weten? Lees dan ons artikel over onregelmatige ongesteldheid.

Is je cyclus vaak onregelmatig of verandert hij plotseling, dan is het verstandig om dit even met je huisarts te bespreken.

Soms komt je menstruatie gewoon even niet uit, bijvoorbeeld tijdens een vakantie of een bijzondere gelegenheid. In sommige gevallen kan je je menstruatie uitstellen of opwekken, maar overleg altijd eerst met je huisarts voordat je hiermee aan de slag gaat.

De hoeveelheid bloed die je verliest verschilt per persoon, maar gemiddeld is dat tussen de 30 en 80 milliliter per cyclus. De eerste 3 dagen verlies je meestal het meeste bloed.

Het is normaal dat dit van maand tot maand iets kan verschillen. Merk je dat je plotseling veel meer bloed verliest dan normaal? Dan is het verstandig om dit even met je huisarts te bespreken.

Blijft je menstruatie uit terwijl je dat niet verwacht had? Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn, zoals:

• zwangerschap
• borstvoeding
• de overgang
• gebruik van bepaalde medicijnen
• gebruik van bepaalde anticonceptiemiddelen, bijvoorbeeld de pil, de prikpil of het hormoonspiraaltje
• spanning
• lichamelijke belasting, bijvoorbeeld zeer intensief sporten, eetproblemen, afvallen of ondergewicht

Na het lezen van dit artikel heb je vast opgemerkt dat elke menstruatie uniek is, net als jij! Door je cyclus te leren kennen kan je klachten beter begrijpen en daardoor nog beter voor jezelf zorgen. Luister naar je lichaam, experimenteer met wat voor jou werkt, en vergeet niet: het is helemaal normaal om af en toe even rust nodig te hebben.

Leuk weetje: wist je dat je gewoon seks kan hebben tijdens je menstruatie? Het heeft zelfs een aantal voordelen! Je leest er alles over in ons artikel over seks tijdens de menstruatie.

Disclaimer:

Deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.