Overgang
Een onregelmatige menstruatie, stemmingswisselingen en opvliegers. Iedere vrouw krijgt er vroeg of laat mee te maken tijdens de overgang. Wil je meer weten over de symptomen en over hoe je overgangsklachten kunt verminderen? Lees dan verder!
Artikel opslaan
Wat is de overgang?
Rond je 50e ga je als vrouw van je vruchtbare naar je onvruchtbare levensfase. De voorraad eicellen in je eierstokken raakt op en je lichaam stopt geleidelijk aan met het produceren van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Hierdoor worden je menstruaties steeds onregelmatiger en uiteindelijk wordt je helemaal niet meer ongesteld. Je laatste menstruatie wordt ook wel de menopauze genoemd.
Wat zijn de verschijnselen van de overgang?
Tijdens de overgang verandert er veel in het lichaam van een vrouw. De hormonale schommelingen kunnen zowel lichamelijke als emotionele verschijnselen veroorzaken. De symptomen en de mate waarin je last hebt van overgangsklachten verschilt van vrouw tot vrouw. Hieronder vind je een aantal typische klachten:
- Veranderde menstruatie. Gemiddeld duurt het wel vier jaar totdat je helemaal niet meer ongesteld wordt. Tot die tijd kan je menstruatie korter of juist langer duren dan voorheen en kun je heviger of juist minder bloeden dan je gewend was.
- Opvliegers. Je krijgt het plotseling snikheet en het zweet breekt je uit. Dat klinkt als een opvlieger. Het krijgen van opvliegers is misschien wel het meest kenmerkende symptoom van de overgang. Zo’n warmte-aanval kan zowel overdag als ‘s nachts voorkomen.
- Vaginale droogheid. Het slijmvlies in je vagina kan dunner en droger worden. Seks kan hierdoor pijnlijk zijn. Laat je hier niet door afschrikken, maar bespreek dit met je partner! Neem de tijd voor voorspel of gebruik glijmiddel.
- Hoofdpijn en migraine. Dit zijn veelvoorkomende klachten bij vrouwen in de overgang. Vaak beginnen klachten al een aantal jaar voor de menopauze. Na de menopauze nemen de klachten bij veel vrouwen weer af.
- Gewichtstoename. Tijdens de overgang werkt je stofwisseling vaak trager, waardoor je sneller aan kunt komen. Een dieet kan helpen om dit tegen te gaan.
- Slapeloosheid. Opvliegers kunnen ervoor zorgen dat je moeite hebt met slapen. Lees meer over slapeloosheid in ons artikel over insomnia.
- Incontinentie. Door de afname van de hoeveelheid oestrogeen wordt het weefsel rond de blaasuitgang slapper. Dat kan ervoor zorgen dat vrouwen in de overgang te maken krijgen met incontinentie. Ook lukt het leegplassen van de blaas minder goed, waardoor een blaasontsteking kan ontstaan.
- Mentale klachten. Ook je emoties kunnen flink in de war zijn door de hormonale schommelingen. Stemmingswisselingen, vermoeidheid, depressie en prikkelbaarheid zijn dan ook veel voorkomende klachten.
- Spierpijn en gewrichtspijn. De overgang gaat vaak samen met een afname van het eiwit collageen. Je spieren en gewrichten worden hierdoor zwakker en stijver.
Hoe lang duurt de overgang?
De overgang kan in totaal wel zo’n vijf tot tien jaar duren. Gemiddeld duurt het zo’n vier jaar tot een vrouw de menopauze bereikt. Daarna houden overgangsklachten nog zo’n twee tot drie jaar aan.
Op welke leeftijd kom je in de overgang?
Bij de meeste vrouwen begint de overgang hun 45ste en 55ste. Als je ouder dan 45 bent en ten minste drie keer achter elkaar niet menstrueert, dan is de kans groot dat je de menopauze binnenkort zal bereiken. Er zijn verschillende factoren die de leeftijd beïnvloeden waarop een vrouw in de overgang komt. Maar er is één factor die meestal een cruciale rol speelt: de leeftijd waarop bij je moeder de menopauze begon. De leeftijd waarop je in de overgang komt, is namelijk sterk genetisch bepaald.
Vroege overgang
Eén op de honderd vrouwen komt al voor hun 40ste in de overgang. Dit kan komen door een erfelijk afwijking, chemotherapie, radiotherapie of een operatie aan de eierstokken. Ook is bewezen dat vrouwen die veel roken eerder in de overgang komen.
Oorzaken die niet van invloed zijn op je menopauzeleeftijd
Er bestaan ook zaken waarvan mensen soms ten onrechte denken dat ze de leeftijd van de menopauze beïnvloeden, zoals:
- de leeftijd eerste menstruatie
- zwangerschap of het geven van borstvoeding
- het gebruik van hormonale anticonceptiemiddelen, zoals de pil of de NuvaRing
Wat te doen bij overgangsklachten?
Niemand kan de overgang uitstellen of voorkomen. Het is een natuurlijke levensfase. Daarom is het belangrijk om goed om te leren gaan met de overgang. Hieronder vind je tips over hoe jij de overgang overwint!
- Probeer het te accepteren. Sommige vrouwen hebben door de overgang het gevoel echt ouder te worden. Ze gaan aan veel dingen twijfelen, zoals hun relatie of werk. Probeer toch echt bij jezelf te blijven en de overgang te accepteren. Het is een natuurlijk proces waar iedere vrouw doorheen gaat.
- Leef gezond. Zeker wanneer je meer bloed verliest dan normaal, is het belangrijk om in goede conditie te zijn. Dus neem de trap in plaats van de lift, ga op tijd slapen en eet gezond. In dit artikel lees je hoe je meer kunt bewegen.
- Draag laagjes. Wanneer je last hebt van opvliegers is het handig om verschillende lagen kleding over elkaar te dragen. Zo kun je altijd iets uittrekken wanneer je het plotseling warm krijgt.
- Kies voor ademende stoffen. Dit geldt zowel voor je kleding als voor je beddengoed. Ga voor stoffen die ventileren en vocht opnemen, zoals katoen, wol en zijde.
- Vermijd alcohol, koffie, thee en gekruid eten. Dit eten en drinken lokt bij veel vrouwen opvliegers uit.
- Praat met je partner. Zo weet je partner waarom je soms fel reageert of waarom je je somber voelt. Ook in bed is het belangrijk om te blijven communiceren. Op deze manier voorkom je dat je vagina te droog is en je pijn ervaart tijdens het vrijen.
- Verzamel informatie. Door goed geïnformeerd te zijn, is het makkelijker om overgangsklachten en een eventuele behandeling in een goed perspectief te zien. Ook de ervaringen van anderen kunnen je daar enorm bij helpen.
Ondersteuning bij de overgang
Hier vind je ons assortiment aan supplementen die helpen tijdens de overgang > |
Overgang en anticonceptiemiddelen
Een onregelmatige menstruatie betekent zeker niet dat je niet meer zwanger kunt worden. Wil je er dus zeker van zijn dat je niet meer zwanger wordt? Blijf dan nog tot een jaar na je laatste menstruatie voorbehoedsmiddelen gebruiken.
Anticonceptiepil
De pil zorgt voor kunstmatige bloedingen, waardoor de menopauze moeilijker te herkennen is. Pas wanneer je een jaar nadat je gestopt bent met de pil niet meer ongesteld wordt, weet je dat je de menopauze hebt bereikt. Je kunt ervoor kiezen om de pil door te blijven slikken tijdens de overgang. De hormonen in de pil kunnen overgangsklachten verminderen. Blijf de pil alleen niet onnodig lang doorslikken. Dit kan het risico op hart- en vaatziekten en borstkanker namelijk verhogen.
Spiraaltje
Heb je een hormoonspiraal? Dan is het, net als bij het slikken van de pil, moeilijk vast te stellen wanneer je de menopauze hebt bereikt. Je kunt je menopauze dan pas vaststellen als je een jaar na verwijdering van de spiraal niet meer ongesteld wordt. Heb je een koperspiraal? Dan is je menopauze makkelijker te herkennen, omdat je wel op een natuurlijke manier ongesteld wordt. Je kunt de spiraal dan een jaar na je laatste menstruatie laten verwijderen.
Kun je de overgang uitstellen?
Wil je de menopauze uitstellen? Behalve niet of stoppen met roken, is er niet heel veel dat je kunt doen. Wel kunnen gezonde voeding (volgens de Schijf van Vijf) en een actieve levensstijl de intensiteit en frequentie van opvliegers en andere overgangsklachten verminderen.
Is de overgang ernstig?
De overgang is een natuurlijk proces. Vooral opvliegers kunnen veel last geven, maar zijn in principe onschuldig. Echter, één op de drie vrouwen heeft tijdens de overgang zoveel last van haar opvliegers, dat ze behandeling met hormonen (oestrogeen) overwegen. Verder is je is zo dat je door de verminderde oestrogeenproductie meer risico kunt lopen op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten. Daarom is een gezonde levensstijl na de overgang extra belangrijk! Wist je dat de kans op borstkanker ook toeneemt naarmate je ouder wordt? Bij vrouwen boven de 50 is het risico het grootst. Daarom is het belangrijk om regelmatig zelf je borsten te controleren.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Het is vooral aan te raden een afspraak met uw huisarts te maken wanneer u veel last heeft van uw klachten en/of als u ongerust bent. De huisarts kan u over uw klachten adviseren en in overleg met u eventueel een behandeling starten. Hevig vaginaal bloedverlies en opvliegers kunnen eventueel met hormoontabletten of -pleisters worden behandeld.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.