Menstruatie
Wist je dat de gemiddelde vrouw in een mensenleven zo’n 10.000 tampons gebruikt? Ongesteld worden we vroeg of laat allemaal, waarna je menstruatie tot ongeveer je 51ste levensjaar maandelijks terugkeert. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk in je lijf als je ongesteld wordt? Wij vertellen je alles wat je moet weten over je menstruatie.
Artikel opslaan
Wat is menstruatie?
De menstruatie is een maandelijks terugkerende bloeding van het baarmoederslijmvlies. De meeste vrouwen worden ongesteld tussen hun 11e en 15e, maar de eerste menstruatie kan ook eerder of later plaatsvinden. De laatste menstruatie (menopauze) vindt bij de meeste vrouwen plaats tussen hun 40e en 60e jaar. De menstruatie is terugkerend en als je er op let kun je er een patroon in herkennen. Dit wordt ook wel je cyclus genoemd. Hieronder vertellen we er meer over.
Menstruatiecyclus
De menstruatiecyclus is de periode van de eerste dag van je ongesteldheid tot en met de laatste dag van je cyclus. Dit is de dag voordat je volgende menstruatie begint. Een regelmatige menstruatiecyclus duurt gemiddeld zo’n 28 dagen en bestaat uit 4 fasen: de menstruatiefase, de folliculaire fase, de ovulatiefase en de luteale fase.
Wat houden deze fasen van de menstruatiecyclus in? We leggen het je uit.
Fase 1: de menstruatiefase
De menstruatiefase begint op de eerste dag dat je ongesteld bent. Je oestrogeen-niveau en progesteron-niveau zijn in deze fase het laagste. Het kan zijn dat je hierdoor minder energie hebt dan normaal. In de menstruatiefase zorgt je lichaam ervoor dat de onbevruchte eicel en het baarmoederslijmvlies via je menstruatiebloed je lichaam verlaten.
Fase 2: de folliculaire fase
De folliculaire fase omvat de eerste 2 weken van je cyclus. Deze fase valt dus een week samen met de menstruatiefase. Je oestrogeenniveau neemt in deze fase weer toe en hierdoor wordt je baarmoederslijmvlies ook weer dikker. In de folliculaire fase produceert de hypofyse (een klier in je hersenen) een hormoon dat de groei en rijping van follikels stimuleert. Follikels zijn met vloeistof gevulde blaasjes die zich in je eierstokken bevinden. Van die follikels groeit één follikel uit tot een dominante follikel, die een eicel bevat.
In de folliculaire fase neemt je libido toe, waardoor je meer zin hebt in seks.
Fase 3: de ovulatiefase
Rond de 14e dag vóór je menstruatie barst de dominante follikel open en laat deze een eicel los. Dit noemen we de eisprong of ovulatie. Je ovulatie wordt veroorzaakt door een stijgend oestrogeen-niveau. De eicel reist in deze fase door je eierstokken naar de baarmoeder. Tijdens en vlak na je eisprong ben je het meest vruchtbaar.
Wil je graag zwanger worden en vraag je je af wanneer je ovuleert? In dit artikel lees je alles wat je moet weten over ovulatietesten.
Fase 4: luteale fase
De laatste twee weken van je menstruatiecyclus worden de luteale fase genoemd. Deze fase overlapt dus een week met de ovulatiefase. Na de eisprong kan een eicel 24 uur overleven in je baarmoeder. Ondertussen produceert je lichaam oestrogeen en progesteron om je baarmoederslijmvlies geschikt te maken voor innesteling. Als de eicel niet bevrucht wordt, daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron weer. De baarmoeder stoot vervolgens het slijmvlies én de onbevruchte eicel af. Het slijmvlies verlies je samen met wat bloed via je vagina tijdens je menstruatie.
Liever zien hoe je cyclus in elkaar zit? Jeanet leg het je uit in onderstaande video.
Shop alle producten voor je eerste ongesteldheid
Hier vind je ons assortiment aan tampons > |
Het kan fijn zijn om je menstruatiecyclus bij te houden zodat je weet waarom je op bepaalde momenten wat minder energie of last van stemmingswisselingen hebt, of als je zwanger wilt worden.
Hoe lang duur ongesteldheid?
Tijdens je cyclus ben je ongeveer 4 tot 7 dagen ongesteld. Vaak verlies je meer bloed tijdens de eerste 2 dagen van je ongesteldheid.
Wanneer worden meisjes voor het eerst ongesteld?
Een meisje van 9 jaar met beginnende borsten komt tegenwoordig wel vaker voor. Ook ongesteld worden op 11-jarige leeftijd of zelfs eerder gebeurt vaak. Het lijkt alsof de puberteit steeds eerder begint. Wat de oorzaak daarvan is, is onbekend.
Op het moment dat een meisje wel heel erg jong ongesteld wordt, bijvoorbeeld bij 8 of 9 jaar, wordt dit een te vroeg ingetreden puberteit genoemd. In zo’n geval is het verstandig om een huisarts te raadplegen, die kan doorverwijzen naar een kinderarts. Die onderzoekt of er sprake is van een normaal proces, een hormonale afwijking of iets anders wat aandacht nodig heeft.
De meeste meisjes worden op 11- of 12-jarige leeftijd ongesteld. Sommige deskundigen beweren dat er geen specifieke reden is voor het teruglopen van de leeftijd waarop de menstruatie start. Ook is niet bekend of deze ontwikkeling zich verder voort zal zetten, wat zou kunnen betekenen dat meisjes steeds jonger gaan menstrueren.
Menstruatieklachten
Voor en tijdens je menstruatie kun je last hebben van vervelende klachten, zoals:
- buikpijn en krampen
- hoofdpijn
- rugpijn
- vermoeidheid
- prikkelbaarheid
- duizeligheid
- pijnlijke borsten
- maagdarmklachten (misselijkheid, diarree, overgeven of een opgeblazen gevoel)
Bloed je hevig tijdens je menstruatie? Dit zou te maken kunnen hebben met een tekort aan vitamine K. Ook goed om te weten: bij een heftige menstruatie heb je ook vaak een lage bloeddruk. Hierdoor kan je je duizelig of licht in je hoofd voelen. Weten hoe je hiermee om moet gaan? Je leest het in ons artikel over een lage bloeddruk.
Wat helpt bij menstruatiepijn?
1. Neem rust
Menstruatiepijn kan vermoeiend zijn. Doe het daarom wat rustiger aan tijdens je menstruatie. Luister naar je lichaam en neem rust als je voelt dat je dat nodig hebt.
2. Neem een warm bad of warme douche
Menstruatiepijn? Laat het bad vollopen of neem een douche. Warmte verlicht de pijn en helpt je spieren te ontspannen. Tip: een warme kruik kan ook helpen.
3. Neem een pijnstiller
Heb je veel last van menstruatiepijn? Dan kun je ook een pijnstiller nemen. Ontstekingsremmers zoals ibuprofen of naproxen kunnen goed werken, maar een aspirine of paracetamol is ook goed. Lees voor gebruik altijd de bijsluiter.