Koorts bij baby's

De normale lichaamstemperatuur van een baby schommelt tussen de 36,5 en 37,5 graden. Wanneer je kleintje een temperatuur heeft tussen de 37.5 en 38 graden spreek je van verhoging bij je baby. Koorts is een verhoging van de normale lichaamstemperatuur. Je baby heeft koorts als zijn of haar lichaamstemperatuur hoger is dan 38 graden. Koorts betekent meestal dat het afweersysteem een ziekteverwekker aan het bestrijden is. Het griepvirus en de verkoudheidsvirussen zijn hiervan de bekendste voorbeelden. Door de verhoging van de lichaamstemperatuur van je baby kunnen bacteriën en virussen namelijk gemakkelijker onschadelijk worden gemaakt. Je kleintje kan ook koorts krijgen na een inenting. Dat is normaal en is dus niets om je zorgen over te maken.

Heeft je baby koorts en maak je je zorgen? Twijfel dan niet en raadpleeg je huisarts.

Vermoed jij dat de klachten bij je baby worden veroorzaakt door het coronavirus? Neem dan telefonisch contact op met je huisarts.
Voor de meest actuele en betrouwbare informatie over het coronavirus verwijzen we je naar het RIVM.

De meeste ouders herkennen koorts bij hun kind doordat het kind warmer aanvoelt dan anders. Ervaren ouders kunnen soms alleen al door te voelen de temperatuur van hun kind redelijk goed inschatten. Als de koorts snel oploopt, kan je baby gaan rillen. Wanneer je baby koorts heeft het, heeft je kleintje het erg koud en de huid ziet er bleek uit.

Bij afzakkende koorts gebeurt vaak het tegenovergestelde. Je kleintje heeft het warm en gaat zweten. Deze tekenen van temperatuurverandering zijn onschuldig en ontstaan doordat de thermostaat van het lichaam als het ware vooruitloopt op de werkelijke temperatuur.

Hoe je baby reageert op de koorts zegt meer over de ernst van de ziekte dan de precieze hoogte van de temperatuur van je baby zelf. Zolang je baby koorts heeft, maar voldoende drinkt en normaal reageert, hoeft er niet direct reden tot zorg te zijn. Ook hangerigheid en veel slapen is normaal bij baby's met koorts. Neem bij twijfel altijd even contact op met de huisarts.

Lichaamstemperatuur meten

Bij een baby kun je goed aan het voorhoofd, de nek en de voetjes voelen of je kleintje het (te) warm heeft. Heeft je baby verhoging en twijfel je of je baby koorts heeft? Meet dan de temperatuur van je baby met een thermometer. Dit kun je het beste rectaal doen. De anus is namelijk de meest betrouwbare meetplek. Tip: smeer een klein beetje vaseline op het uiteinde van de thermometer om de thermometer makkelijker in te kunnen brengen en het meten iets minder onaangenaam te maken. Je hoeft niet elk uur te meten: ‘s ochtends en ‘s avonds is voldoende. Bij kinderen kan de koorts ook snel oplopen tot ruim 40 graden Celsius.

Het is belangrijk dat de thermometer voldoende tijd krijgt om de lichaamstemperatuur te meten. Lees daarom altijd de gebruiksaanwijzing voor de juiste instructies.

Let op: oorthermometers zijn niet geschikt voor baby’s jonger dan drie maanden. Bovendien geeft dit een minder betrouwbare uitslag.

Nee, meestal is koorts bij baby’s niet gevaarlijk. Het is een teken dat er ergens in het lichaam een infectie is, die inmiddels wordt bestreden. Het is dus een zinvolle reactie van het lichaam. Als je kleintje de warmte goed kwijt kan (dus niet te veel dekens en niet warm inpakken/kleden!) loopt de temperatuur van je baby in principe niet hoger op dan 41,7 graden Celsius.

Toch moet je koorts bij je baby goed in de gaten houden. Is je baby jonger dan 3 maanden en heeft hij of zij koorts? Waarschuw dan direct je huisarts.

Heeft je baby koorts of heeft je baby verhoging? Geen paniek. Koorts is meestal onschuldig en gaat vaak vanzelf weer over. Hieronder hebben we een aantal tips voor je op een rijtje gezet over wat jij kunt doen wanneer jouw baby koorts heeft:

Geef je baby extra drinken.

Door de hoge lichaamstemperatuur, verliest je baby meer vocht dan normaal, zeker als er ook sprake is van spugen of diarree. Daarom is het belangrijk om je kleintje wat meer drinken te geven om uitdroging te voorkomen. Je kunt je baby ook drinken aanbieden tussen de normale voedingstijden in. Ook ijslollies, die voornamelijk uit water bestaan, worden door zieke kinderen vaak gewaardeerd en vullen het vochtgehalte goed aan. Controleer altijd op tekenen van uitdroging: een droge luier kan bijvoorbeeld een teken van uitdroging zijn.

Houd je baby koel.

Kleed je kleintje niet te dik aan en leg hem of haar onder een dun lakentje wanneer je baby koorts heeft. Zo kan het lijf van je baby de warmte goed kwijt.

Laat je kindje veel rusten.

Kinderen met koorts hebben veel behoefte aan rust. Is je kindje al wat ouder? Laat hem of haar dan lekker in pyjama rondlopen en zorg voor wat afleiding door middel van een boekje of een spelletje.

Als je kindje veel spuugt of diarree heeft, kun je orale rehydratatievloeistof (ORS) geven. Dit zijn zakjes poeder die je bij de drogist kunt kopen en die je oplost in water. De oplossing bevat glucose en zout. Dit kan helpen eventuele uitdroging tegen te gaan. Lees altijd de bijsluiter om de juiste dosering te bepalen voor je kleintje. Voor heel jonge kinderen zijn junior-varianten te koop.

Koorts is een zinvolle reactie van het lichaam om een infectie. In de meeste gevallen zal de huisarts dan ook adviseren de koorts niet te behandelen. Bij heel kleine kinderen en bij koorts boven 40 graden Celsius kan de huisarts paracetamol voorschrijven.

De dosering paracetamol is afhankelijk van de leeftijd van je kindje en de toedieningsvorm. Lees hiervoor altijd de bijsluiter of vraag advies aan de huisarts of drogist. Paracetamol kan als pil, drankje of zetpil worden gegeven. Als je een zetpil geeft, zorg dan altijd dat je de dikke kant van de zetpil als eerste in de anus duwt. Vaseline kan helpen het inbrengen te vergemakkelijken en minder onaangenaam te maken.

Snel oplopende koorts, zeker bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar, kan een koortsstuip uitlokken. Dan ontstaat er even kortsluiting in de hersenen. Een koortsstuip lijkt op een epileptische aanval, maar dat is het niet. Het vergroot ook de kans op epilepsie op latere leeftijd niet. Als je baby een koortsstuip heeft, dan maakt hij of zij schokkende bewegingen. Het kan voorkomen dat je kindje even buiten bewustzijn raakt of even stopt met ademen. Ook kan het gelaat blauw kleuren. Dit kan er dus best eng uitzien! Maar: een koortsstuip is bijna altijd ongevaarlijk en gaat in de meeste gevallen na een aantal seconden tot minuten vanzelf weer over.

Bij een koortsstuip is het belangrijk om rustig te blijven. Leg je baby op zijn of haar buik of zij met het hoofdje omlaag en zorg voor frisse lucht. Waarschuw bij een koortsstuip altijd je huisarts. In een heel enkel geval gaat de stuip niet vanzelf over en moet de huisarts een geneesmiddel toedienen dat de stuip onderbreekt.

Koortsstuipaanvallen beschadigen de hersenen verder niet. Kinderen die ooit een koortsstuip hebben gehad, krijgen deze meestal bij een volgende koortsige periode nog een keer. Koortsstuipen zitten ook vaak in 'in de familie'. Als je zelf ooit een koortsstuip hebt gehad, dan is de kans groter dat je kindje er ook eentje krijgt tijdens een koortsige periode.

De arts of assistente kan de situatie van je baby het beste inschatten wanneer je zoveel mogelijk informatie geeft. Hieronder geven we je een aantal tips waarmee je zelf al informatie kan verzamelen:

Neem contact op met je huisarts als:

• de lichaamstemperatuur van je baby oploopt tot 40 graden;
• de koorts razendsnel oploopt;
• de koorts langer dan 3 dagen aanhoudt;
• je kleintje koorts heeft, kreunend huilt en ontroostbaar is;
• je kleintje koorts heeft en suf, lusteloos of niet goed wakker te krijgen is;
• je kleintje koorts heeft en rode vlekjes krijgt;
• je kleintje veel pijn heeft als je bij het verschonen de beentjes omhoog tilt;
• je baby in rap tempo steeds zieker wordt;
• de huidskleur van je baby verandert;
• je baby moet overgeven en/of diarree heeft;
• je baby opnieuw koorts krijgt na een aantal koortsvrije dagen;
• je baby een koortsstuip krijgt;
• als je kleintje benauwd is;
• als je kleintje buiten bewustzijn raakt.

Is je baby jonger dan 3 maanden en heeft hij of zij koorts? Waarschuw dan direct de huisarts. Neem ook contact op met de huisarts als je kleintje andere symptomen dan bovenstaande vertoont, die je niet vertrouwt.

Welk onderzoek kan de huisarts doen als je baby koorts heeft?

In de meeste gevallen bespreekt de huisarts eerst telefonisch de situatie van je baby. De huisarts vraagt eerst naar de leeftijd van je baby, de temperatuur van je baby en duur van de koorts, hoe je baby reageert en eventuele bijkomende verschijnselen zoals braken, diarree en plasproblemen. Ook vraagt je huisarts naar andere symptomen die kunnen wijzen op een infectie of complicatie.

Als je met je baby naar de praktijk gaat, kan de huisarts onderzoek uitvoeren waarmee hij of zij de oorzaak van de koorts kan achterhalen. Bij jonge kinderen kan dit vaak via de oren: de huisarts bekijkt de oren dan met een kijkertje (oorspiegel). Op deze manier kan de huisarts beoordelen of er sprake is van een oorontsteking.

Vindt de huisarts op deze manier geen oorzaak voor de koorts, dan kan hij of zij het onderzoek uitbreiden. De huisarts kan dan de longen beluisteren, het buikje onderzoeken en in de keel kijken. Daarnaast onderzoekt de huisarts of je kindje symptomen vertoont die wijzen op een ernstige infectie of complicatie.

Als je kind langer dan 3 dagen koorts heeft en de huisarts kan de oorzaak er niet van ontdekken, wordt soms ook de urine onderzocht. Meestal kunt je later op dezelfde dag nog bellen voor de uitslag en een eventuele aangeraden behandeling.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.