Burn-out

Een burn-out is een reactie van je lichaam en geest op een langere periode van stress en overbelasting. Vaak ben je al te lang over je eigen grenzen heen gegaan, waardoor je nu “op” bent. Een burn-out kan zich zowel in lichamelijke als mentale klachten uiten. Hierdoor wordt het lastiger om je dagelijkse bezigheden goed uit te voeren.

Vaak wordt gedacht dat een burn-out ontstaat door een te hoge werkdruk. Dit kan een rol spelen, maar het is niet de enige oorzaak. Meestal ontstaat een burn-out wanneer meerdere stressvolle omstandigheden zich opstapelen en je te weinig tijd hebt om te herstellen. Hoe langer je onder druk staat zonder voldoende ontspanning, hoe groter de kans op een burn-out.

Karaktereigenschappen

Sommige eigenschappen kunnen het risico op een burn-out vergroten, zoals:

• je hebt moeite met het uiten van je gevoelens
• lastig vinden om hulp te vragen
• je kan niet goed nee zeggen
• je bent negatief over je eigen prestaties
• je voelt je vaak te betrokken bij je werk
• je bent perfectionistisch
• je stelt hoge eisen aan jezelf

Een burn-out uit zich bij iedereen anders en de symptomen kunnen per persoon verschillen. Vaak heb je al een half jaar of langer last van zowel lichamelijke als psychische klachten. Het meest kenmerkende symptoom is een aanhoudend uitgeput gevoel.

Andere veelvoorkomende symptomen van een burn-out zijn:

• minder goed presteren op werk
• prikkelbaarder zijn tegenover de mensen in je directe omgeving
• niet meer met plezier naar je werk gaan
• slecht slapen en moeilijk kunnen ontspannen
• vergeetachtigheid
• moeite met concentreren
• minder kunnen genieten van dingen
• hoofd- en nekpijn
• een veranderde eetlust (meer of juist minder eten dan normaal)
• een gejaagd gevoel hebben

Herken jij één of meerdere symptomen? Blijf er niet mee rondlopen en raadpleeg je bedrijfs- of huisarts.

Een burn-out kan iedereen overkomen, maar er zijn wel dingen die je kan doen om het risico te verkleinen:

• Plan elke dag een moment voor ontspanning en probeer onnodige stress te vermijden. Maak bijvoorbeeld een wandeling of lees een boek.
• Zorg goed voor jezelf. Eet gezond en gevarieerd, beweeg voldoende en zorg voor voldoende slaap.
• Word je bewust van je eigen lichaam met behulp van mindfulness. Dit helpt je om beter naar de stress-signalen van je lichaam te luisteren en je grenzen te herkennen en te bewaken.
• Trek op tijd aan de bel als je merkt dat je al langere tijd last hebt van stress en spanning. Raadpleeg bijvoorbeeld je bedrijfsarts, huisarts of een psycholoog.

Jarenlang werd gedacht dat voldoende rust de oplossing was voor een burn-out. Tegenwoordig wordt een meer actieve aanpak geadviseerd. De behandeling van een burn-out wisselt per persoon, maar bestaat in grote lijnen uit de volgende stappen:

• Schakel de hulp in van een deskundige, bijvoorbeeld je bedrijfs- of huisarts of een psycholoog.
• Accepteer dat je een burn-out hebt. Dit is een belangrijke eerste stap naar herstel. Het erkennen van je situatie helpt je te ontspannen en je focus te richten op wat je nodig hebt om beter te worden.
• Breng de oorzaken van je burn-out in kaart. Dit helpt je te begrijpen wat je uitgeput heeft en geeft je richting voor het vinden van oplossingen.
• Bedenk oplossingen voor de oorzaken van je burn-out. Wat geeft je extra spanning en hoe kan je voortaan anders met deze situaties omgaan?
• Pas de oplossingen die je bedacht hebt toe in de praktijk. Begin klein en bouw het langzaam op.
• Zorg ervoor dat je voldoende rust neemt en dat je voldoende ontspant.
• Breng structuur aan in je dagelijkse bezigheden. Dit helpt je om overzicht te houden en de controle terug te krijgen.
• Zorg goed voor je lichaam. Eet gezond en gevarieerd en beweeg en slaap voldoende. Dit ondersteunt zowel je fysieke als mentale herstel.

Het herstel van een burn-out kan maanden duren. Hoe lang het precies duurt, hangt af van verschillende dingen, zoals de begeleiding die je krijgt, je persoonlijkheid en de oorzaak van je burn-out. Het belangrijkste is dat je jezelf de tijd gunt om goed te herstellen. Wees geduldig met jezelf en forceer niets.

Nee, een burn-out is niet hetzelfde als overspannen zijn. Bij een burn-out heb je vaak al een halfjaar of langer klachten. Overspannenheid is meestal van kortere duur, zoals bij een belangrijke deadline op je werk. Als je lange tijd overspannen blijft zonder actie te ondernemen, kan je uiteindelijk een burn-out krijgen. Daarom wordt overspannenheid ook vaak gezien als het voorstadium van een burn-out.

Voel je je vaak gespannen? Neem dan contact op met je huisarts.

Sommige klachten van een burn-out lijken op die van een depressie. Daarom wordt soms gedacht dat ze hetzelfde zijn of zelfs tegelijk kunnen voorkomen. Maar er is wel degelijk een verschil. Een burn-out ontstaat door langdurige overbelasting, terwijl een depressie ook zonder overbelasting kan ontstaan. Bij een depressie speelt aanleg een grotere rol dan bij een burn-out.

Twijfel je of je een burn-out of een depressie hebt? Raadpleeg dan je huisarts.

Voel je je vaak gespannen? Misschien helpen de volgende tips je om beter met die spanning om te gaan:

• Schrijf op welke dingen je op dit moment veel energie kosten en bedenk wat jij daar eventueel aan zou kunnen veranderen.
• Schrijf op welke dingen je op dit moment energie geven en maak daar elke week tijd voor.
• Deel je gevoelens en problemen met je partner of een goede vriend(in).
• Zorg dat je aan voldoende dagelijkse beweging komt, bijvoorbeeld door te gaan wandelen.
• Zorg voor ontspanning en rust met bijvoorbeeld yoga, ontspanningsoefeningen of het lezen van een boek.
• Zorg voor een goede nachtrust.

Disclaimer:Dit is een informatiepagina, Etos heeft geen producten voor deze indicatie/aandoening. Deze blog is alleen bedoeld om nuttige informatie te geven aan onze klanten. De informatie in deze blog heeft geen therapeutische of diagnostische waarde en is niet bedoeld als vervanging voor het advies van een arts, specialist of andere professional. Heb je medische vragen? Bespreek die dan met je huisarts.