Overspannen

Wat is overspannenheid?

Verplichtingen, problemen of gebeurtenissen kunnen spanning geven. Ook positieve verplichtingen of gebeurtenissen (bijvoorbeeld een verhuizing, een nieuwe baan of gaan trouwen) kunnen spanning geven. Je raakt overspannen als je niet goed met spanning om kunt gaan of als het je niet lukt om iets aan de situatie te veranderen. Overspannenheid zorgt ervoor dat je je normale dagelijkse bezigheden niet (goed) meer kunt uitvoeren.

Wat is de oorzaak van overspannenheid?

Overspannenheid kan vele oorzaken hebben. Vaak is niet één oorzaak aan te wijzen, maar wordt overspannenheid veroorzaakt doordat meerdere omstandigheden zich opstapelen. Voorbeelden van omstandigheden die overspannenheid kunnen veroorzaken zijn:

• Het overlijden of ernstig ziek worden van een dierbare
• Een verhuizing of verbouwing
• Een nieuwe baan
• Trouwen
• Het krijgen van een kind
• Mantelzorg
• Hoge werkdruk
• Geldzorgen
• Problemen met je gezondheid

Wat zijn de symptomen van overspannenheid?

Overspannenheid kan zich zowel in psychische als lichamelijke klachten uiten.

Psychische klachten

Psychische klachten van overspannenheid zijn:

• Vermoeidheid
• Slecht slapen
• Prikkelbaarheid
• Niet goed tegen lawaai of drukte kunnen
• Gemakkelijk huilen
• Een gejaagd gevoel hebben
• Vergeetachtigheid
• Concentratieproblemen
• Machteloosheid
• Het niet (goed) meer kunnen uitvoeren van je dagelijkse bezigheden

Lichamelijke klachten

Lichamelijke klachten van overspanning zijn:

• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Pijn op de borst
• Hartkloppingen
• Maagklachten of buikpijn
• Zware benen of moeite hebben met lopen
• Snel uitgeput zijn

Hoe kun je overspannenheid behandelen?

De behandeling van overspannenheid wisselt per persoon, maar ziet er in grote lijnen als volgt uit:

• Accepteer dat je overspannen bent.
• Schakel de hulp in van een deskundige, bijvoorbeeld je bedrijfs- of huisarts of een psycholoog.
• Breng de oorzaken van je overspanning in kaart. Tip: doe dit bijvoorbeeld door een 'piekerschrift' te kopen, waarin je je gedachten van je af schrijft. Plan een vaste tijd op de dag waarin je met opzet gaat piekeren. Schrijf vervolgens al je piekergedachten op. 
• Ga na of de gevaren reëel zijn. Probeer nuchter na te gaan waar je bang voor bent en of hetgeen waar je je druk om maakt reëel is. Is de druk die je jezelf oplegt echt nodig?
• Deel je zorgen. Blijf niet in je eentje piekeren, maar check in je omgeving of anderen met dezelfde spanningen te maken hebben (gehad). Dit kan je helpen om je eigen spanningen te relativeren.
• Pas op met het drinken van alcohol. Een glas wijn of een flinke borrel helpt misschien op korte termijn, maar biedt geen structurele oplossing. Bovendien heeft het een negatieve invloed op je nachtrust en welzijn.
• Bedenk oplossingen voor de oorzaken van je overspannenheid.
• Pas de oplossingen die je bedacht hebt toe in de praktijk. Begin klein en bouw het langzaam op.
• Zorg ervoor dat je voldoende rust neemt en dat je voldoende ontspant, bijvoorbeeld door het doen van ontspanningsoefeningen. Probeer ook eens te mediteren. Hiermee krijg je je gedachten weer op orde. 
• Breng structuur aan in je dagelijkse bezigheden.
• Zorg goed voor je lichaam: eet gezond en gevarieerd én beweeg voldoende.

Overspannen of burn-out?

Gebukt gaan onder langdurige spanning zonder daar iets aan te doen, kan uiteindelijk uitmonden in een burn-out. Daarom wordt overspannenheid ook wel gezien als het voorstadium van een burn-out. Als je langer dan zes maanden last hebt van spanningsklachten, spreken we van een burn-out.

Twijfel je of je een burn-out hebt? Neem dan contact op met je bedrijfs- of huisarts.

Tips bij spanning

Vind je het lastig om met spanning om te gaan? Misschien heb je iets aan de volgende tips:

• Schrijf op welke dingen je op dit moment veel spanning geven en wat je daar aan zou kunnen veranderen.
• Schrijf op welke dingen je op dit moment energie geven en maak daar elke week tijd voor.
• Krop je gevoelens niet op, maar deel ze met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld je partner of een goede vriend(in).
• Zorg ervoor dat je elke dag voldoende beweegt. Vind je het lastig om elke dag genoeg te bewegen? Lees dan ons artikel over meer bewegen.
• Blijf niet te lang rondlopen met spanningsklachten. Trek tijdig aan de bel door bijvoorbeeld je bedrijfs- of huisarts of een psycholoog te raadplegen.
• Zorg ervoor dat je voldoende rust neemt en voldoende ontspant. Probeer bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen, mindfulness of ga een lekker stuk wandelen door de natuur.
• Zorg ervoor dat je elke nacht 7 tot 8 uur slaapt.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel.