Heesheid

Wat is heesheid?

Als je hees bent, is je stem niet helder, maar ruw en van toonhoogte veranderd. Praten kan pijnlijk zijn. Per jaar melden zeven van de duizend mensen zich bij de huisarts met heesheid, vrouwen zelfs twee keer zo vaak als mannen. Gelukkig gaat heesheid doorgaans binnen twee weken vanzelf over.

Wat zijn de symptomen van heesheid?

Je herkent heesheid aan een veranderd stemgeluid: de toonhoogte van je stem kan veranderd zijn, je stemgeluid kan gesluierd, schor, geknepen of gebroken zijn, of je bent simpelweg je “stem kwijt”.

Wat zijn de oorzaken van heesheid?

De meest voorkomende oorzaak van heesheid is een verkoudheid of luchtweginfectie. Hierdoor raken je stembanden gezwollen met een hese stem als gevolg. Maar wist je dat er ook veel andere oorzaken zijn? Een aantal voorbeelden zijn:

• Het inademen van bepaalde stoffen, zoals sigarettenrook en inhalatiemedicijnen tegen astma en bronchitis. Hierdoor raken je stembanden geïrriteerd en ontstaat er een zwelling.
• Afwijkingen in de vorm van je stembanden of in de omgeving van je stembanden, bijvoorbeeld door poliepen, cysten en knobbeltjes.
• Stress. Stress kan leiden tot een verhoogde spanning van je strottenhoofdspieren. Je strottenhoofd is een orgaan in je hals dat je nodig hebt om adem te halen en geluid te maken.
• Overmatig en geforceerd stemgebruik, bijvoorbeeld door schreeuwen of een verkeerde zangtechniek. Hierdoor raken je stembanden gezwollen en geïrriteerd met heesheid als gevolg.
• Verlamming van een van beide stembanden. De meest bekende oorzaak van een stembandverlamming is het operatief verwijderen van een te grote schildklier, waarbij de stembandzenuw wordt beschadigd. Andere oorzaken kunnen zijn: een virusinfectie, doorbloedingsstoornis, beschadigingen door ongeval of gezwel en zenuw- of spierziekten.
• Afwijkende bouw van het strottenhoofd.In dit geval is de heesheid genetisch bepaald en ben je waarschijnlijk vanaf jongs af aan al hees.
• Strottenhoofdkanker. Dit is een zeldzame oorzaak en dit komt vooral op hogere leeftijd voor.

Overige oorzaken van heesheid kunnen zijn: ouderdom, hormonale veranderingen (zoals bij een niet goed werkende schildklier), gebruik van bepaalde medicijnen (zoals hormonen of middelen tegen allergie) en beschadiging van de stembanden (bijvoorbeeld door het binnenkrijgen van een stukje speelgoed).

Wat kun je zelf aan heesheid doen?

Hanteer de volgende tips om je stem zo snel mogelijk weer up and running te krijgen:

• Geef je stem rust. Probeer zo min mogelijk te praten en als je praat, zorg dan dat je niet gaat schreeuwen of langdurig en hard gaat fluisteren. Als je zingt, probeer dan te letten op goed stemgebruik.
• Stop met roken. Roken irriteert de stembanden en kan de heesheid erger maken. Lees hier hoe je stoppen met roken aanpakt én volhoudt.
• Ga stomen. Bijvoorbeeld met kamille-thee of gewoon met heet water.
• Verminder stress en ontspan: ga op tijd naar bed, neem op gezette tijden rust, doe yoga, probeer eens ontspanningsoefeningen of boek een ontspannende massage.

Shop nu

Hoe lang duurt heesheid?

In de meeste gevallen wordt heesheid veroorzaakt door een verkoudheid of luchtweginfectie. Zo’n infectie is onschuldig en duurt meestal tussen de vier en veertien dagen. Daarna zou je stem weer volledig moeten zijn hersteld.

Wanneer moet je naar de huisarts?

Ben je twee à drie weken hees? Dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Hij of zij kan met een lampje (en soms ook met een spiegeltje) in je keel kijken en vragen stellen om een eventuele aandoening te achterhalen. Bij verkeerd stemgebruik of bepaalde aandoeningen kun je worden doorverwezen naar een logopedist of een KNO-arts.

In samenwerking met

Drs. F. Quispel (auteur), Drs. W.A. Keijser (consulent), Dr. P.J.G. Schreurs (consulent) en Dr. J.A.M. Engel (consulent)

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.