Tandsteen

Wat is tandplak?

Tandplak is een zachte kleverige laag die bestaat uit mineralen van bacteriën die door voeding in je mond terecht komen. Je krijgt dagelijks te maken met tandplak en daarom is een goede mondhygiëne belangrijk in het voorkomen van tandplak. Naast deze mineralen bestaat tandplak ook uit voedselresten en eiwitten uit je speeksel. Tandplak heeft vaak dezelfde kleur als je tanden en valt daarom minder op dan tandsteen.

Tandplak dat blijft liggen op je tanden vergroot de kans op gaatjes.

Wat is tandsteen?

Tandsteen is simpelweg tandplak dat hard geworden is. Je speeksel zorgt ervoor dat tandplak veranderd in tandsteen. Dit komt omdat er in je speeksel twee soorten zout zitten, namelijk calcium en fosfaat. Deze zouten reageren met het tandplak.

Tandplak zit vooral aan de achterkant van je tanden tussen je tanden in en gedeeltelijk onder je tandvlees. Dit zijn vaak de plekken waar we niet goed bij kunnen of die we vergeten met het tandenpoetsen. Als je met je mond open in de spiegel kijkt, dan zie je het vaak ook al zitten. Tandsteen heeft een buine/gele kleur.

Wist je dat je ook tandsteen kan krijgen op een kunstgebit? 

Hoe ontstaat tandsteen?

Tandsteen ontstaat doordat tandplak dat niet goed verwijderd wordt, verkalkt en hard wordt. Je kunt je gebit elke dag nog zo goed schoonmaken, toch heb je dagelijks te maken met tandplak. Als hier ook maar iets van blijft zitten krijg je uiteindelijk tandsteen. De één heeft meer last van tandsteen dan de ander. Weet jij van jezelf dat je gevoelig bent voor tandsteen? Let dan extra op je mondhygiëne door extra te poetsen en ragers en/of flosdraad te gebruiken.

Hoe ontstaat er extra tandsteen?

Je hebt extra kans op tandsteen als:

• Je voornamelijk door je mond ademt. Dit komt omdat je tong minder actief is waardoor er meer voedselresten, bacteriën en eiwitten op je tanden blijven liggen.
• Je rookt. Rokers hebben nauwere bloedvaten, hierdoor is je tandvlees minder doorbloed en werkt de afweer van je tandvlees minder goed. Wil jij van het roken af? Lees dan ons artikel over stoppen met roken.
• Je met je mond open slaapt. Als je met je mond open slaapt, heb je minder speeksel in je mond en droogt je tandplak sneller in.
• Je veel moeilijke plekken in je gebit hebt waar je niet gemakkelijk bij kunt met een tandenborstel, ragers of flosdraad. Dit kan bijvoorbeeld door een beugel zijn.

Nu we weten hoe tandsteen onstaat, is het belangrijk te weten hoe je tandplak en tandsteen kunt verwijderen. Daarnaast geven we nog tips om tandsteen zoveel mogelijk te voorkomen.

Hoe kun je tandplak verwijderen?

Tandplak kun je in principe zelf verwijderen. De gemakkelijkste manier is het poetsen van je tanden. Poets je tanden op z'n minst twee keer per dag en het liefst met een tandpasta met fluoride. Naast het poetsen van je tanden kun je tandplak ook verwijderen met ragers en flosdraad. Ragers en flosdraad komen namelijk op de plekken tussen je tanden waar je tandenborstel niet komt, hierdoor verwijder je tandplak efficiënter dan alleen met een tandenborstel.

Wil je zeker weten dat je al het tandplak verwijderd hebt? Dan kun je handige plakverklikkers kopen. De verklikkers kleuren het gedeelte van je tand roze waar nog tandplak aanwezig is.

Hoe wordt tandsteen verwijderd door een specialist?

Tandsteen verwijderen kan op twee manieren:

• Met een haak kan het tandsteen verwijderd worden door het weg te krabben.
• Met een apparaat dat trillingen in je mond afgeeft wordt het tandsteen losgetrild.

Beide manieren worden door de tandarts of mondhygiëniste gedaan. Als je tandsteen regelmatig laat verwijderen, dan zorg je ervoor dat je minder kans hebt op vervelende tandvleesontstekingen zoals parodontitis en bloedend tandvlees. Ook heb je minder kans op gaatjes en een slechte adem. Je merkt gelijk wanneer je tandsteen verwijderd is, je tanden voelen dan weer glad aan!

Tandsteen verwijderen als je gevoelige tanden hebt

Als je gevoelige tanden hebt dan kan het verwijderen van tandsteen minder prettig aanvoelen. Het kan ook zo zijn dat je tanden juist extra gevoelig zijn na het verwijderen van tandsteen. Dit komt omdat de tandhalzen beschermd waren door het tandsteen. Alle voeding die je nu binnenkrijgt komt gelijk op je tanden en tandhalzen terecht. Ook kan het zo zijn dat je tandvlees iets ontstoken was en dat je tanden daardoor extra gevoelig zijn. Dit gaat na een paar dagen vaak weer vanzelf over, gaat de pijn niet vanzelf over? Neem dan contact op met je tandarts of mondhygiëniste.

Wil je alle stappen van een gezonde mondroutine op een rijtje zien? Bekijk dan deze video! Hierin zie je precies welke mondroutine jouw mond gezond houdt. Onder de video vind je alle handige producten om je mond gezond te houden

Bekijk hier onze favoriete mondverzorgingsproducten

Tips om tandsteen te voorkomen

Het voorkomen van tandsteen heb je voor een groot deel zelf in de hand. Ben je benieuwd hoe je tandsteen kunt voorkomen? Hieronder hebben we een aantal effectieve tips:

• Een schone mond en dan vooral zo min mogelijk tandplak, is nummer één in het voorkomen van tandsteen. Hoe minder tandplak er zich in je mond bevindt, hoe minder tandsteen zich vormt. Een schone mond krijg je door regelmatig je tanden te poetsen en ragers en/of flosdraad te gebruiken. Heb je een gebitsprothese? Zorg er dan voor dat je deze een paar keer per dag op de juiste manier reinigt.
• Het eten van suiker en zetmeel zorgt voor de aanmaak van tandplak. Door deze producten minder te eten of helemaal te laten voorkom je tandplak en tandsteen.
• Drink veel water. Door het drinken van water maak je meer speeksel aan. Speeksel helpt om de mond goed schoon te houden, waarmee je tandsteen voorkomt.
• Eet meer groenten. Groenten zorgen voor een gezonde speekselproductie waarmee tandsteen geen kans meer krijgt in jouw mond!
• Ga regelmatig naar de tandarts voor een controle. De tandarts kan eventueel tussentijds tandsteen verwijderen. Tandsteen tijdig later verwijderen voorkomt extra tandsteen.
• Vervang je tandenborstel regelmatig. Een tandenborstel waarvan de borstelharen nog rechtop staan haalt beter tandplak weg. En zoals eerder uitgelegd, tandplak op tijd weghalen voorkomt tandsteen. Tip: een elektrische tandenborstel haalt nog beter tandplak weg, omdat deze beter onder het tandvlees rond je tand komt. Bekijk eens ons assortiment aan Oral-B elektrische tandenborstels en lees ons artikel waarin we elektrische en gewone tandenborstels met elkaar vergelijken.

Baking soda: natuurlijke oplossing om tandsteen te voorkomen

Baking soda is al eeuwenlang een effectief middel voor het reinigen van je tanden. En met een goede reden. Baking soda is namelijk licht schurend en verwijdert bacteriën en tandplak van je tanden. Door je tanden te poetsen met baking soda voorkom je tandsteen en ben je tandsteen de baas!

Tandsteen is nooit voor 100% te voorkomen. Er zijn helaas altijd plekken in je mond waar je niet goed bij kunt. Ga dus ieder half jaar naar de tandarts en/of mondhygiëniste.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.