Aften behandelen, herkennen en voorkomen

Een aft is een ongevaarlijk, maar vaak pijnlijk blaasje of zweertje in je mond, op je lip of in je keel. Het ziet eruit als een grijswit tot gelig plekje van een paar millimeter groot, met een rode ontstoken zone eromheen. Aften doen meestal pijn als je er met je tanden of tong langs gaat. Eten, drinken of praten kan de pijn ook verergeren.

Aften bevinden zich vaak op de volgende plekken:

• onder je tong
• op je tandvlees
• op je gehemelte
• aan de binnenkant van je lip
• aan de binnenkant van je wang

Soms komen aften ook voor in de keel.

Nee, aften in je mond zijn niet besmettelijk. Je kunt ze dus niet aan een ander overdragen of van iemand anders krijgen. Aften worden vaak verward met een koortslip, die wel besmettelijk is. Het verschil tussen een aft en een koortslip is dat een aft altijd aan de binnenkant van je mond of lip zit, en een koortslip aan de buitenkant. Als je zeker weet dat je een aft hebt hoef je je dus geen zorgen te maken dat je anderen besmet.

De meeste aften gaan uit zichzelf weer weg binnen 14 dagen. Als je er weinig last van hebt hoef je er dus in principe niets aan te doen. Als je er wel veel last van ervaart, kun je proberen om zelf wat te doen tegen aften. Wij geven je tips.

Heb je een pijnlijke tong, mond of keel als gevolg van de aften? Dan zijn er een aantal dingen die je kunt doen om de pijn te verlichten.

• Minder pittig eten. Scherp gekruid eten zorgt ervoor dat de aft meer gaat prikken.
• Hard voedsel vermijden. Hard of scherp voedsel, zoals toast of harde snoepjes, kan de aft beschadigen en zo de pijn erger maken.
• Voorzichtig kauwen. Zorg dat je niet op je pijnlijke wang of tong bijt en probeer het eten zo veel mogelijk bij de aft vandaan te houden.
• Geen zure dranken drinken. Zure dranken kunnen de aft ook pijnlijker maken.
• De aft verkoelen. Dit kan door er bijvoorbeeld voorzichtig een ijsklontje tegenaan te leggen.
• Een zachte tandenborstel gebruiken. Met een zachte tandenborstel heb je minder kans om de aft te beschadigen.
• De aft zo min mogelijk aanraken. Op die manier kan de aft zo snel mogelijk genezen.
• Een paracetamol nemen. Een pijnstiller helpt om de ergste pijn verlichten.

Heb je zo veel last van de aft dat eten en drinken bijna niet meer gaat? Dan is het misschien tijd om bij de drogist een middel tegen aften aan te schaffen.

• Aften-gel. Een mondgel met lidocaïne of natriumhyaluronaat kan direct op de aft worden aangebracht om de aft te beschermen en de pijn snel te verlichten. Het beste is om de aften-gel na de maaltijd aan te brengen en daarna een half uurtje niet te eten of drinken. Lees altijd de bijsluiter voor meer informatie.
• Aanstipvloeistof. Je kunt ook een mondvloeistof gebruiken voor de behandeling van aften en andere tandvleesontstekingen. Stip de aft en paar keer per dag aan met het penceeltje. Hierna mag je de mond niet spoelen. Lees altijd de bijsluiter voor meer informatie.
• Mondspoeling. Sommige mensen gebruiken een mondspoeling met chloorhexidine om bacteriën in de mond te verminderen bij aften. Deze optie kan echter bijwerkingen hebben en is bovendien pijnlijk voor de gevoelige aft. Voor een natuurlijkere oplossing kan je ook spoelen met bijvoorbeeld kamillethee, calendula of bessensap. Als je je mond op natuurlijke wijze wilt desinfecteren kun je met zoutwater spoelen of een druppel Tea Tree Oil op de aft aanbrengen.

Mondspoeling met chloorhexidine wordt vaak genoemd als middel om aften mee te behandelen. Dit ontsmettende middel doodt namelijk bacteriën in je mondholte, waaronder de bacteriën die tandbederf en ontstekingen veroorzaken. Daarnaast kan chloorhexidine helpen om infecties van wondjes in de mond te voorkomen.

Let wel op! Mondspoeling met chloorhexidine kan bijwerkingen hebben, zoals verkleuring van je tanden, verkleuring van je tong, een droge mond en smaakverlies. In veel producten is het chloorhexidine-gehalte verlaagd om bijwerkingen tegen te gaan, maar daardoor werkt het product minder goed. Wil je een goed-werkende mondspoeling met chloorhexidine zonder bijwerkingen? Vraag dan je mondhygiëniste, tandarts of huisarts om advies.

Medisch specialisten zijn er niet helemaal over uit wat de precieze oorzaak van aften is. Wel is het duidelijk dat aften gelukkig geen blijvende gezondheidsschade aanrichten. Verder steken ze vaker de kop op als er sprake is van:

Aften voorkomen is natuurlijk altijd beter dan bestaande aften behandelen. Hoewel er geen waterdichte formule is om aften te voorkomen, kunnen de volgende gezonde keuzes wel bijdragen aan een hogere weerstand en een betere mondgezondheid. Daarmee verklein je de kans op aften.

• Stoppen met roken. Door te stoppen met roken gun je jezelf een betere mondgezondheid met minder kans of aften. Hulp nodig? Lees hier onze tips voor stoppen met roken.

• Genoeg rust nemen. Regelmatig rustmomenten inbouwen in je dagelijkse routine en genoeg slapen kan leiden tot minder stress en een betere weerstand. Dit kan de kans op aften voorkomen. Lees hier onze tips om stressloos te ontspannen.

• Je mond goed schoonhouden. Door twee keer per dag je tanden te poetsen, te flossen en elk half jaar naar de tandarts te gaan voor controle kan je een goede mondhygiëne behouden. Als je een gebitsprothese hebt, is het belangrijk om deze goed schoon te houden.

• Een andere tandpasta proberen. Om aften in de toekomst te voorkomen kan je zo nu en dan je mond poetsen met Noritpoeder gedept aan tandpasta, of een tandpasta met enzymen, zoals Parodontax of Zendium, proberen.

• Op je voeding letten. Als je gevoelig bent voor bepaalde voedingsmiddelen is het beter om deze te vermijden. Noten, chocolade, kiwi's, aardbeien, ananas, tomaten, groene paprika's, bepaalde kruiden en gruyère worden vaak genoemd als voedingsmiddelen die geassocieerd worden met aften.

• Op je vitamines letten. Doe eens een bloedtest om te kijken of je misschien een vitaminetekort hebt. Als dit het geval is, kunnen vitaminesupplementen helpen om dat tekort weer aan te vullen en de kans op aften te verkleinen.

Aften zijn meestal onschuldig en gaan vaak vanzelf weer weg. Heb je er veel last van? Probeer dan de aften te behandelen met bovenstaande tips. Als je naast aften ook koorts hebt of je ziek voelt, of als de aften na 2 weken nog niet weg zijn, bel dan de huisarts even.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.