Huiduitslag: wat kan de oorzaak zijn?

Huiduitslag is de algemene benaming voor een plotselinge verandering in de huid in de vorm van roodkleurige vlekken, bultjes, schilfertjes, blaasjes of andere klachten. Het kan overal op je lichaam voorkomen, bij zowel kinderen als volwassenen. Huiduitslag kan met of zonder jeuk gepaard gaan. Verder is het belangrijk om te weten dat huiduitslag op zichzelf geen ziekte is, maar een symptoom van een onderliggende oorzaak. Probeer daarom altijd de oorzaak van je huiduitslag te achterhalen, want dan weet je wat je ertegen kan doen. Heb je huiduitslag en maak je je zorgen of heb je ook andere klachten? Twijfel dan niet en raadpleeg je huisarts.

Niet alle huiduitslag ziet er hetzelfde uit, maar kenmerkt zich onder andere door:

• rode vlekken op de huid
• rode bultjes op huid
• een hele droge huid met schilfers
• blaasjes op de huid met vocht
• jeuk
• pijnlijke, branderige huid

Wat kan de oorzaak van huiduitslag zijn?

Eerder hebben we gesproken over verschillende soorten huiduitslag die ontstaan door ontstekingsreacties. Maar huiduitslag kan ook een andere oorzaak hebben. Hieronder vind je een aantal andere veel voorkomende oorzaken van huiduitslag:

• Infectieziekten: infectieziekten zoals de mazelen, rode hond, waterpokken, krentenbaard, apenpokken en schurft gaan gepaard met huiduitslag.
• Ontstekingsziekten: zoals een zonneallergie en hooikoorts kunnen een oorzaak zijn van je huiduitslag. Ook een auto-immuunziekte kan de aanstichter zijn.
• Medicatie: ook geneesmiddelen zoals antibiotica, pijnstillers, epilepsiemedicijnen en hartmedicijnen kunnen voor huiduitslag zorgen.
• Warmte-uitslag: als je huid in aanraking komt met hoge temperaturen kan er huiduitslag ontstaan.
• Overige oorzaken: stress, strakke kleding, maar ook insectenbeten zoals de eikenprocessierups en bastaardsatijnrups kunnen vaak zorgen voor jeukende huiduitslag.

Huiduitslag is zoals eerder benoemd een algemene term die wordt gebruikt voor de plotselinge verandering en irritatie van de huid. Huiduitslag is normaliter slechts een symptoom van een onderliggend probleem. Denk aan een allergie, infecties of ontstekingsziekten. Hieronder vind je een lijst met enkele veel voorkomende soorten huiduitslag door ontstekingen.

• Eczeem: eczeem is 1 van de meest voorkomende vormen van chronische huiduitslag. Bij eczeem raakt de huid ontstoken door een trigger. Deze trigger kan veroorzaakt worden door externe factoren, zoals verzorgingsproducten, huisstofmijt of een huisdier. Eczeem kan ook veroorzaakt worden door een voedselallergie, stress of genetische aanleg. Wil je meer weten over eczeem en welke soorten er bestaan? Je leest er alles over in ons artikel: wat te doen tegen eczeem.
• Psoriasis: psoriasis wordt veroorzaakt door een disfunctie in het vernieuwingsproces van de huidcellen. Hierdoor gaan de huidcellen abnormaal snel groeien. Psoriasis kenmerkt zich als dikke, schubachtige rode plekken op de huid met schilfers. De plekken variëren van klein tot groot en kunnen jeuken of pijn doen. Psoriasis is niet besmettelijk.
• Rosacea: rosacea is een huidaandoening in het gezicht, gekenmerkt door rode verkleuringen op de wangen, de kin, het voorhoofd en de neus. Er kunnen ook rode bultjes op de huid ontstaan, waardoor rosacea soms wordt verward met acne. Er is geen duidelijke oorzaak bekend, maar factoren als stress, hormonale disbalans, alcohol, medicatie en klimaatsveranderingen kunnen een rol spelen in het ontstaan van rosacea.
• Netelroos: netelroos wordt gekenmerkt door plotselinge jeukende bulten, zwellingen en huiduitslag wat over het gehele lichaam kan voorkomen. Er wordt in de meeste gevallen geen duidelijke oorzaak gevonden, maar er is wel een verband te zien tussen netelroos en een verhoogd histaminegehalte.
• Keratosis pilaris:dit is een onschuldige huidaandoening die voornamelijk ontstaat in de kindertijd. Keratosis pilaris wordt veroorzaakt door een verstoorde uitrijping van de hoorncellen in de haarzakjes. Hierdoor ontstaan kleine bobbeltjes op de huid die soms kunnen zorgen voor vervelende jeukende huiduitslag.

Huiduitslag door stress

Heb je last van uitslag in stressvolle situaties, bijvoorbeeld tijdens het geven van een belangrijke presentatie of een sollicitatiegesprek? Dat kan behoorlijk vervelend zijn en de situatie nog stressvoller maken. Zo kunnen er bijvoorbeeld plotseling rode vlekken of jeukende bultjes ontstaan, voornamelijk in de nek en in het gezicht. Deze uitslag door stress verdwijnt meestal weer vanzelf wanneer de spanning zakt. Soms zit je voor een langere periode in een stressvolle situatie, waardoor je nog meer last krijgt van rode vlekken in het gezicht of in de nek. Een langdurige periode van stress, ook wel chronische stress genoemd, is een grote boosdoener op diverse vlakken van je gezondheid. De effecten van stress gaan veel verder dan alleen de emotionele staat van zijn. Haaruitval, acne, gewichtstoename en huiduitslag kunnen bijwerkingen zijn van chronische stress. Wanneer je gestrest bent, maakt je lichaam meer cortisol aan. Cortisol is een hormoon wat ook wel het stresshormoon wordt genoemd. Wanneer het cortisolgehalte in je lichaam stijgt, kan dit leiden tot kleine ontstekingen in het lichaam. Dit kan zich uiten in jeukende rode bultjes of rode vlekken op de huid. Stress kan huiduitslag, waaronder psoriasis of eczeem, aanzienlijk verergeren. Huiduitslag door stress ziet er niet anders uit dan huiduitslag door andere oorzaken. Zelf weet je het beste of je huiduitslag oplaait op het moment dat je stress ervaart of niet. Een uitbarsting van netelroos is een typische vorm van huiduitslag wat veroorzaakt wordt door stress. 

Huiduitslag door een allergie

Een veel voorkomende oorzaak van huiduitslag is een overgevoeligheid of allergie voor een bepaalde stof of een bepaald product. Het kan zijn dat je hier elke dag mee in aanraking komt, waardoor de huiduitslag kan verergeren. Het is in deze situatie belangrijk om te achterhalen waar je huid op reageert. Wij bespreken wat de meest voorkomende oorzaken van huiduitslag zijn, dus lees snel verder!

Huiduitslag door wasmiddel

Huiduitslag door wasmiddel komt voor bij volwassenen, maar ook bij baby’s en kinderen. Bij kinderen kan er bijvoorbeeld waseczeem op de wangen ontstaan, doordat ze met hun wang in contact komen met de kleding die is gewassen met het betreffende wasmiddel. Door gebruik te maken van neutrale wasmiddelen, zoals een wasmiddel en wasverzachter zonder geurstoffen of een hypoallergeen wasmiddel, kan de huiduitslag worden voorkomen. Ook het directe contact met het wasmiddel moet worden vermeden. Draag daarom altijd rubberen handschoenen, om contact met het wasmiddel te voorkomen.  Tip: Het is belangrijk om te experimenteren met verschillende hypoallergene wasmiddelen, want de ingrediënten kunnen per variant verschillen. Ook bij een hypoallergeen wasmiddel is een kleine kans aanwezig dat er een allergische reactie ontstaat. Wil je dit testen? Breng dan een druppel van het wasmiddel aan op je pols (bij een wasmiddel in poedervorm mix je wat poeder met water) en kijk of er een reactie optreedt. Zo kan je zonder zorgen je was doen!

Huiduitslag door huisdieren

Heb je een nieuw huisdier en heb je last van jeukende huiduitslag of geïrriteerde ogen? Dan bestaat er een grote kans dat je allergisch bent. De uitslag wordt vaak veroorzaakt door huidschilfers, haren, speeksel en urine van huisdieren. De symptomen variëren van vervelende jeukende uitslag en roodheid tot blaasjes met vocht, galbulten en zwelling. Betekent dit dat jij je huisdier weg moet doen? Dat hoeft in eerste instantie niet! Er zijn namelijk verschillende voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om je klachten te verminderen of zelfs helemaal te verhelpen:

• Laat je huisdier niet in je slaapkamer komen en vermijd contact met het bed.
• Leg zo min mogelijk vloerkleden neer in huis. Zo vermijd je dat huidschilfers en haren zich ophopen.
• Gebruik antihistaminica tabletten tegen de allergie. Deze tabletten kunnen je allergische reactie verminderen of soms zelfs helemaal wegnemen. Antihistaminica onderdrukken de klachten, maar verhelpen niet de oorzaak van jouw huiduitslag. Let op: lees voor gebruik altijd de gebruiksaanwijzing goed door.

Met deze voorzorgsmaatregelen kan je de impact van de huiduitslag door je huisdier op je dagelijks leven beperken. Zo kan je onbezorgd genieten van het gezelschap van je lieve huisdier!

Huiduitslag door zonlicht

De zon kan ook een allergische reactie van de huid uitlokken. Het is mogelijk dat huiduitslag wordt veroorzaakt door het zonlicht. Je huid reageert dan overgevoelig met jeukende huiduitslag en bultjes. Dit wordt ook wel zonneallergie genoemd en komt vaak om de hoek kijken wanneer de eerste zonnestralen doorbreken, in de lente dus! Door je huid langzaam te laten wennen aan het zonlicht kan je huiduitslag zien te voorkomen of te verminderen. Gebruik daarbij een goed beschermende zonnebrandcrème die je huid beschermt tegen zowel UVA-straling als UVB-straling van de zon. UVA-straling is namelijk de grootste boosdoener van een zonneallergie.  

Huiduitslag door warmte

In de zomer komt warmte-uitslag ook regelmatig voor. Vooral baby’s hebben hier last van, omdat bij hen de zweetkliertjes nog niet optimaal werken. Warmte-uitslag ontstaat doordat zweetkliertjes verstopt raken waardoor het zweet niet afgevoerd kan worden. Hierdoor ontstaat er huiduitslag zoals kleine, rode en jeukende bultjes en blaasjes. Door je huid goed te beschermen tegen de warmte kan je in de zomer het beste luchtige kleding aantrekken zodat de huid goed geventileerd blijft.

Huiduitslag door planten

Huiduitslag kan ook worden veroorzaakt door een (over)gevoeligheid voor bepaalde planten. Je herkent deze huiduitslag vaak aan rode strepen op je huid, die zijn ontstaan doordat je met de huid langs de bladeren en struiken van de betreffende plant bent gestreken. Wanneer je huid in contact komt met een plant waar je gevoelig op reageert en je je huid daarna blootstelt aan de zon, kan er een acute ontsteking optreden. Deze ontsteking gaat vaak gepaard met blaren. Na contact met planten ontstaat enkele uren na de blootstelling een fors jeukende huiduitslag. Kort daarna ontstaan er met vocht gevulde blaren. De streepvormige huidafwijkingen genezen na verloop van tijd, maar kunnen wel pigmentvlekken achterlaten. In ernstige gevallen kunnen er littekens overblijven.  Jeukende huiduitslag kan ook worden veroorzaakt door een (over)gevoeligheid voor bepaalde planten. Je herkent deze huiduitslag vaak aan rode strepen op je huid, die zijn ontstaan doordat je met de huid langs de bladeren en struiken van de betreffende plant bent gestreken. Wanneer je huid in contact komt met een plant waar je gevoelig op reageert en je je huid daarna blootstelt aan de zon, kan er een acute ontsteking optreden. Deze ontsteking gaat vaak gepaard met blaren. Na contact met planten ontstaat enkele uren na de blootstelling een fors jeukende huid met rode verkleuring. Kort daarna ontstaan er met vocht gevulde blaren. De streepvormige huidafwijkingen genezen na verloop van tijd, maar kunnen wel pigmentvlekken achterlaten. In ernstige gevallen kunnen er littekens overblijven. 

Het is belangrijk om niet zomaar zelf met allerlei middeltjes aan de slag te gaan. Het kan namelijk zo zijn dat je precies iets opsmeert waar je allergisch voor bent. De situatie kan hierdoor verergeren en dat wil je natuurlijk niet! Als je niet weet wat de precieze oorzaak is van je huiduitslag, is het verstandig om je huisarts of een dermatoloog te raadplegen. Zij kunnen vaak met het blote oog zien wat er aan de hand is. Bij twijfel wordt er een plaktest uitgevoerd. Deze plakkers bevatten veel verschillende stofjes waar jij allergisch voor kan zijn. De plakkers worden op de rug geplaatst en na 2 tot 4 dagen verwijderd. Zo kan je zien of er een allergische reactie is ontstaan door 1 of meerdere stofjes. Komt er niets uit deze test? Dan kan er een huidbiopsie onderzoek uitgevoerd worden, waarbij ze een klein stukje van de huid verwijderen en kunnen onderzoeken. In sommige gevallen schrijft je huisarts of dermatoloog een medicijn voor. Maar gelukkig gaan de meeste vormen van huiduitslag weg door rust te nemen en ervoor te zorgen dat je je huid op de juiste manier reinigt en verzorgt. De volgende tips kunnen helpen: 

• was je handen regelmatig zonder zeep. Ook de plek die is aangetast kan je (meestal) wassen met water. 
• douche met lauw water en doe dit maximaal 1 keer per dag. Kies een douchegel die zacht en verzorgend is voor de huid. Dit zijn douchegels met een pH-neutrale en parfumvrije variant.
•  dep jezelf droog met een handdoek in plaats van te wrijven. Hierdoor voorkom je verdere irritatie. 
•  drink 1,5 tot 2 liter water per dag. Op deze manier breng én houd je je huid in een goede conditie.
• zorg voor een gezond en gevarieerd voedingspatroon. 
• probeer zo min mogelijk te krabben, dit kan leiden tot infecties.
• draag zo veel mogelijk losse kleding. Probeer wol te vermijden, aangezien dit vaak voor huidirritatie kan zorgen, wat kan resulteren in huiduitslag.
• verzorg je huid met een hydraterende crème van een dermacare-merk, bijvoorbeeld  CeraVe of La Roche Posay als je last hebt van een droge huid.

Bij huiduitslag is het in alle gevallen belangrijk om niet zelf de dokter te gaan uithangen. Dit kan de situatie namelijk verergeren. Raadpleeg daarom je huisarts of een dermatoloog als je niet weet wat de oorzaak is. Zeker als de huiduitslag zich voor blijft doen of extreme vormen aanneemt, is het belangrijk om medische hulp in te schakelen. Als je huiduitslag gepaard gaat met de volgende symptomen, is het belangrijk om direct je huisarts te raadplegen:

• moeite met slikken
• ademhalingsproblemen
• hoge koorts
• zwellingen
• verwardheid
• duizeligheid
• erge pijn in je hoofd of nek
• herhaaldelijk braken of diarree

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.