Is je puber niet uit bed te krijgen in de ochtend? Lijkt hij of zij geen goede beslissingen te kunnen maken voor de langere termijn? Of vraag je je af waarom je op latere leeftijd nooit meer zo verliefd bent geweest als toen je zestien was? Dit heeft allemaal te maken met de ontwikkeling van het puberbrein. Weten hoe het puberbrein werkt? In dit artikel lees je alles wat je moet weten.
Pubers en plannen
Vraag jij je ook weleens af waarom je puber zich zo moeilijk aan zijn of haar planning kan houden? Wij hebben het antwoord voor je. Het heeft er voornamelijk mee te maken dat de hersenen van je puber nog volop in ontwikkeling zijn.
In de vroege puberteit (10-15 jaar) en late puberteit (16-22 jaar) vinden de grootste veranderingen in de hersenen plaats. Dat gebeurt vooral in de prefrontale cortex, oftewel de voorste hersendelen. In dit gebied bevinden zich de plannings- en controlefuncties. Deze functies stellen je in staat om te plannen, te anticiperen en de gevolgen voor de lange termijn te overzien. Pas in de late puberteit worden deze plannings- en controlefuncties rijp. Deze rijping kan nog doorgaan tot je puber 22 jaar is. Dit is de reden waarom pubers vaak moeite hebben met langetermijnplannen, zoals studeren en het sparen van geld.
Tip: juist in de puberteit is het belangrijk dat je je puber wijst op de langetermijngevolgen van zijn of haar gedrag. Zelf kunnen ze dit namelijk niet goed overzien. Soms kan het verstandig zijn om bepaalde dingen gewoonweg te verbieden. Denk bijvoorbeeld aan roken of het drinken onder achttien jaar.
Pubers en verliefdheid
Weet je nog dat je als puber voor het eerst verliefd werd? Waarschijnlijk voelde deze verliefdheid veel intenser dan op latere leeftijd. Ook dit heeft te maken met de hersenontwikkeling. Als je verliefd bent, worden er namelijk bepaalde emotionele beloningsgebieden actief in je hersenen. In de puberteit zijn deze gebieden extra gevoelig, waardoor je je extra verliefd voelt. Bovendien zijn de hersengebieden die hevige gevoelens van verliefdheid kunnen indammen bij pubers nog niet volledig ontwikkeld. Hierdoor zit er bij hen nog geen enkele rem op de gevoelens van verliefdheid. Ook beschikken ze nog niet over het vermogen om hun verliefdheid te relativeren.
Pubers en slapen
Pubers krijgen vaak te horen dat ze lui zijn. Ze kunnen een gat in de dag slapen en ‘s avonds willen ze niet naar bed. Ze vermaken zich liever nog even met hun telefoon of kijken tv. Naarmate de puberteit vordert, zorgen de hersenen ervoor dat het waak- en slaapritme anders gaat werken. De stof melatonine wordt steeds later afgescheiden. Melatonine is een hormoon dat ervoor zorgt dat we slaperig worden. Dit is de reden dat pubers pas later op de avond moe worden. Tegelijkertijd heeft een puber meer dan acht uur slaap nodig, om alle prikkels van de vorige dag te kunnen verwerken. Daarom hebben pubers vaak moeite om ’s ochtends op te staan. Wil je weten hoeveel slaap pubers nodig hebben? Lees dan ons artikelen over bedtijden voor kinderen.
Pubers en schooltijden
Vaak staan de hersenen van pubers vroeg in de ochtend nog in de nachtstand, omdat ze nog niet genoeg hebben geslapen. Dit kan grote gevolgen hebben voor het presteren op school. Slaaptekort belemmert namelijk de creativiteit en bemoeilijkt het onthouden van nieuwe informatie.
Heb je vragen of wil je graag persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.