Hè, wat vervelend, je weet niet meer waar je je bril hebt gelaten. En wat was de naam van die nieuwe collega ook alweer? Even snel spieken in je agenda, want je weet niet meer of je vanmiddag een afspraak bij de kapper had of niet. Oftewel: je bent vergeetachtig! Wat is het verschil tussen vergeetachtigheid en geheugenverlies? En wanneer wijst vergeetachtigheid wellicht op dementie? Dat lees je hieronder!
Wat is vergeetachtigheid?
Iedereen vergeet wel eens wat. Je raakt je sleutels kwijt, je vergeet meteen iemands naam als diegene zich heeft voorgesteld, of je mist afspraken. Vergeetachtigheid is op zich niets om je zorgen over te maken. Zolang het je dagelijkse leven niet verstoort, hoef je je nergens druk om te maken.
Het verschil tussen vergeetachtigheid en geheugenverlies
Het verschil tussen onschuldige vergeetachtigheid en ernstiger geheugenverlies, is dat kennis je bij vergeetachtigheid maar even ‘ontglipt’ is. Een tijdje later herinner je je weer wat je was vergeten, of je herkent het als je het ziet. Bij geheugenverlies is de informatie echt ‘weg’. Het zit niet meer in je geheugen opgeslagen en het komt ook niet meer terug. Hoewel ouderdomsvergeetachtigheid heel normaal is, kan ernstiger geheugenverlies op beginnende dementie wijzen.
Wat zijn oorzaken van vergeetachtigheid?
Vergeetachtigheid overkomt iedereen wel eens. Niets om je zorgen over te maken, dus. Ben je wat vaker dan gewoonlijk vergeetachtig? Dan komt het misschien door een van de volgende dingen:
- Ouderdom. Als je ouder wordt, ‘slijten’ je hersenen als het ware een beetje. Daardoor duurt het langer om informatie te verwerken, op te slaan en vervolgens weer terug te halen.
- Psychische problemen. Door depressie, stress, shock of trauma kun je minder aandacht voor je omgeving hebben, waardoor je minder opslaat. Ook kan het denkvermogen wat vertraagd zijn, waardoor je je informatie minder snel herinnert.
- Hersenbeschadiging. Bijvoorbeeld door vitaminetekort (vooral vitamine B12), alcoholisme, drugsgebruik of overmatig gebruik van slaapmiddelen.
- Een verstoorde bloedvoorziening van de hersenen. Rook je veel, heb je een hoge of juist lage bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte of heb je suikerziekte? Dan loop je meer risico op een verstoorde bloedvoorziening van de hersenen.
- Een ernstige hersenschudding. Hierna treedt vaak ogenschijnlijk volledig herstel op, maar op latere leeftijd kunnen geheugenklachten ontstaan.
- Een hersentumor of -ontsteking.
- Bloedarmoede.
- Uitdroging of ondervoeding.
- Een verminderde schildklierwerking.
- Bepaalde medicatie, zoals slaapmiddelen en antidepressiva.
Hoe herken je dementie?
Ouderdomsvergeetachtigheid is heel normaal. Dementie (zoals de ziekte van Alzheimer) is iets anders. Daarbij gaat het hele functioneren van de hersenen achteruit. Daardoor wordt je dagelijks leven verstoord. Dementie kun je, naast aan vergeetachtigheid en geheugenverlies, herkennen aan:
- Het minder vlot uitvoeren van dagelijkse handelingen, zoals de administratie of de boodschappen.
- Het kwijtraken van spullen op ongewone plekken: je stopt je portemonnee in de oven of een boek in de koelkast.
- Vergissingen in tijd en plaats: je haalt de dagen van de week door elkaar en bent sneller de weg kwijt.
- Veranderingen in gedrag en karakter, zoals stemmingswisselingen, achterdochtigheid of angstig gedrag.
- Problemen met taal: je vergeet woorden en namen en valt in herhaling.
- Minder sociale activiteiten: gesprekken gaan moeizamer en zijn vermoeiender dan vroeger.
- Verminderd beoordelingsvermogen: je kunt situaties lastiger inschatten dan vroeger.
- Problemen met je gezichtsvermogen: je hersenen kunnen dingen die je ziet minder goed verwerken, waardoor je bijvoorbeeld een afstand minder goed kunt inschatten.
- Onrustige indruk: je hebt meer behoefte om te lopen en het lijkt alsof je steeds aan het opruimen bent, iets zoekt of iets moet doen.
Vermoed je dat deze symptomen bij jou of iemand in je omgeving op beginnende dementie wijzen? Neem dan contact op met je huisarts.
Wat kun je bij vergeetachtigheid doen?
Vergeetachtigheid kan best irritant zijn! Wij geven je wat tips om ermee om te gaan:
- Houd je geheugen actief: blijf nieuwe indrukken opdoen en nieuwe informatie opslaan. Zo blijf je mentaal fit.
- Ondersteun je geheugen: verzin een vaste plek voor je sleutels, gebruik een agenda en notitieboekjes om to-do-lijstjes op te schrijven of installeer een app die je reminders stuurt voor afspraken. Het is helemaal niet erg om jezelf een handje te helpen!
- Ga actief met nieuwe informatie om: hierdoor sla je die nieuwe kennis beter op. Koppel de informatie aan kennis die je al hebt, verzin een ezelsbruggetje of visualiseer de informatie. Weet je nog dat je het spiekbriefje na het opschrijven niet echt meer nodig had, omdat je al zo intensief met de lesstof bezig was geweest?
Wanneer moet je naar de huisarts?
Vergeetachtigheid is doorgaans niet ernstig. Daarom hoef je meestal niet de huisarts te bellen. Vermoed je dat er meer aan de hand is? Neem dan wel contact op met je huisarts. Die kan samen met jou uitzoeken waar precies de oorzaak van het probleem ligt.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.
