Astma

Een veel voorkomende aandoening van de luchtwegen is astma. Heb je vaak last van hoesten, een piepende ademhaling, kortademigheid en veel slijmproductie? Dan is het aannemelijk dat je astma hebt. De klachten van deze long aandoening kun je gelukkig verminderen met medicijnen, maar óók door het veranderen van een aantal leefgewoonten. Wij vertellen je er alles over!

Wat is astma?

Astma is een chronische ontsteking van de luchtwegen en kan zowel bij kinderen als volwassenen voorkomen. Een astma-aanval is herkenbaar door aanvallen van hoesten, benauwdheid en een piepende ademhaling. Tussen de aanvallen door zijn er vaak geen klachten.

Als je een astma-aanval krijgt, wordt dit vaak uitgelokt door prikkels waar je lichaam op reageert. Voorbeelden hiervan zijn stoffen waar je allergisch voor bent zoals huisstofmijt, kattenharen of stuifmeel en graspollen. Ook kunnen rook, vochtigheid of inspanning een astma-aanval veroorzaken. Door deze prikkels gaat het longslijmvlies ontsteken, opzwellen en meer slijm produceren. Doordat de spiertjes rondom het slijmvlies spastisch samen kunnen trekken, vernauwen de luchtwegen zich waardoor je kortademig wordt.

In het verleden viel astma samen met twee andere longaandoeningen onder de verzamelnaam CARA. Tegenwoordig worden deze twee andere longziekten samen COPD genoemd en astma gewoon astma.

Wat zijn de symptomen van astma?

Het is niet altijd makkelijk om verkoudheid en astma van elkaar te onderscheiden. Beide aandoeningen leiden tot ‘vol zitten’, hoesten en soms benauwdheid. Toch heeft astma een paar kenmerken die niet bij een verkoudheid voorkomen.

• Aanvallen. Astma kenmerkt zich door aanvallen van hoesten en/of benauwdheid en/of een piepende ademhaling.
• Allergie. Een astma aanval heeft vaak een allergische oorzaak. Dat wil zeggen dat het lichaam afweerstoffen heeft gemaakt tegen een bepaalde stof of prikkel, en dat blootstelling aan die stof of prikkel een astma aanval kan geven.
• Aanleg/erfelijkheid. Mensen van wie een eerstegraads familielid (vader, moeder, dochter of zoon) astma heeft, hebben een grotere kans op astma. Deze aanleg voor astma is erfelijk. Toch krijgt niet iedereen met deze aanleg ook echt astma.

Wat zijn de oorzaken van astma?

De aanleg voor astma is erfelijk. Toch krijgt niet iedereen met deze aanleg astma. Er spelen waarschijnlijk nog meer factoren mee bij het ontstaan van astma dan alleen erfelijkheid. Naar deze factoren wordt nog wetenschappelijk onderzoek gedaan. Wel weten we dat blootstellingen aan allergie verwekkende stoffen ongunstig is net als infecties door bepaalde virussen op kinderleeftijd.

Bij iemand met aanleg voor astma, kunnen bepaalde prikkels en stoffen plotseling (soms al na een kwartier maar soms pas na acht uur) leiden tot een astma aanval. De bekendste voorbeelden zijn prikkels als vocht, stof, stuifmeel en pollen en rook.

Geestelijke inspanning, emoties en spanningen hebben invloed op alle ziekten, en dus ook op astma. Zij zijn echter niet de oorzaak van deze ziekte. Iemand die astma heeft en een moeilijke periode doormaakt (bijvoorbeeld door ruzies, echtscheiding, examens of een verhuizing) kan wel vaker een aanval krijgen of meer last van de ziekte ervaren.

In zulke gevallen is het zinvol de verergerende omstandigheden aan te pakken. Eventueel kun je daarbij hulp inroepen van een naast familielid of een vriend, je huisarts of een maatschappelijk werker. Het belangrijkste in deze situaties is altijd de goede medicijnen te gebruiken.

Andere oorzaken van astma zijn:

• Vroeggeboorte. Wanneer je kind te vroeg geboren is, heeft het meer kans om astma of een allergie te ontwikkelen. Dit komt doordat de longen niet helemaal volgroeid zijn.
• Roken tijdens zwangerschap. Wanneer je rookt tijdens de zwangerschap heeft je kindje meer kans op astma.
• Laag geboortegewicht. Er lijkt een verband te zijn met een laag geboortegewicht en longinfecties. Tot nu toe is er echter nog geen bewijs dat dit oorzaken zijn van astma.
• Stoffen. Bij beroepsastma ontstaat astma doordat iemand te vaak een bepaalde stof heeft ingeademd, bijvoorbeeld een schilder die constant met verfstoffen werkt.

Wat kun je zelf doen om astma aanvallen te beperken?

Als je weet dat je astma hebt en door welke prikkels je aanvallen krijgt, kun je van alles doen om je klachten te beperken.

1. Houd je huis schoon. Je huis goed schoon houden vermindert de prikkels. Verwijder daarom regelmatig stof en stofnesten uit je huis en verschoon wekelijks de bedden. Ook is het vaak slim om tapijt in huis te vervangen door zeil, laminaat of parket. Helaas kan het ook inhouden dat er een nieuw thuis voor de kat gezocht moet worden.
2. Let op met inspanning. Flinke inspanning zoals sporten kan een astma-aanval veroorzaken. Probeer daarom inspanning zoveel mogelijk te doseren en zorg voor een goede warming-up.
3. Rook niet (mee). Stopp met roken en vermijd rokerige ruimtes zoveel mogelijk.
4. Kies goede vakantiebestemmingen. Als je astma hebt kan het een verademing zijn om op vakantie te gaan naar een gebied waar weinig prikkels en stoffen zijn die een astma aanval kunnen veroorzaken. Bergen en zee zijn ideale vakantiebestemmingen.
5. Haal de griepprik. Griep kan leiden tot verergering van astma. De beste manier om dit te voorkomen is de griepprik. Ga daarom in op de jaarlijkse oproep van je huisarts voor deze vaccinatie.
6. Zorg voor ontspanning. Stress door moeilijke situaties zoals een conflict, echtscheiding, sterfgeval, verhuizing of examen, verergerd astma. Gebruik in dit soort omstandigheden in elk geval goede en eventueel tijdelijk meer medicijnen, uiteraard in overleg met je huisarts. Maar zorg er ook voor dat je een beter gevoel krijgt door regelmatig te ontspannen op een manier die bij jou past.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.